Jan Porcellis

Holenderskie statki podczas sztormu, ok. 1620, National Maritime Museum
Pejzaż morski, ok. 1630, Ermitaż

Jan Porcellis (ur. ok. 1584 w Gandawie, zm. 29 stycznia 1632 w Zoeterwoude) – malarz holenderski pochodzenia flamandzkiego, uważany za jednego z najwybitniejszych marynistów początku XVII wieku[1].

Urodził się rodzinie pochodzącej z Flandrii, która wyemigrowała do północnej Holandii z powodu prześladowań hiszpańskich w 1585 roku. Karierę artystyczną rozpoczął prawdopodobnie jako grafik u grawera z Rotterdamu Jana van Doetechuma (zm. 1630), który publikował mapy, ilustracje do książek i ryciny statków. Według holenderskiego historiografa sztuki Arnolda Houbrakena nauczycielem malarza był Hendrick Cornelisz Vroom, jednak ta informacja, podobnie jak wiele faktów z jego życia, nie znalazła potwierdzenia w dokumentach historycznych.

Porcellis uzyskał tytuł mistrzowski w gildii św. Łukasza w Antwerpii. Wiele podróżował, wzmiankowano go m.in. w Haarlemie, Amsterdamie, Londynie i Zoeterwoude. Malował wyłącznie mariny, odznaczające się subtelną, niemal monochromatyczną kolorystyką. W odróżnieniu od Vrooma prace Porcellisa nie mają charakteru narracyjnego, lecz są raczej morskimi impresjami. Charakteryzują je poetycki nastrój oraz bogate efekty świetlne i atmosferyczne.

Malarz miał licznych uczniów, najbardziej znani to Simon de Vlieger, Willem van Diest, Hendrick van Anthonissen i Hans Goderis. Syn artysty Julius Porcellis (ok. 1609-1645) także był malarzem marynistą, jednak nie osiągnął poziomu ojca.

Liczne prace artysty rozproszone są w muzeach i galeriach europejskich. Największy zbiór jego obrazów posiada National Maritime Museum w Greenwich[2]. W zbiorach Muzeum Narodowe w Warszawie znajduje się sygnowany obraz Porcellisa z 1629 roku Krajobraz morski[3].

Wybrane prace

  • Marina, Amsterdam,
  • Wzburzone morze, Berlin,
  • Burza u wybrzeża, 1631, Londyn,
  • Wzburzone morze, Budapeszt.

Przypisy

  1. ↑ Ian. Chilvers: Oksfordzki leksykon sztuki. Warszawa: Arkady, 2002, s. 525. ISBN 83-213-4157-8.
  2. ↑ Jan Porcellis w National Maritime Museum. [dostęp 2010-09-20]. (ang.).
  3. ↑ Andrzej Chudzikowski [red.]: Krajobraz holenderski XVII wieku. Warszawa: Muzeum Narodowe, 1958, s. 73.

Bibliografia

  • Robert Genaille (red.), Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 155.
  • Leksykon malarstwa od A do Z. Warszawa: Muza S.A., 1996, s. 574. ISBN 83-7079-621-4.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie