Jan Protasowicz

Jan Protasowicz, Jan Benedyktowicz Protasowicz z Mohilnej h. Jastrzębiec (zm. po 1608) – pisarz, autor pierwszej w Polsce encyklopedii.

Życiorys

Pochodził z rodziny ruskich bojarów i uważa się, że był najpewniej sędzią grodzkim wileńskim. Dedykacja zaś jego encyklopedii "Januszowi Skuminowi Pisarzowi Wielkiego Księstwa Litewskiego i Staroście bracławskiemu" umiejscawia autora wśród urzędników państwowych wileńszczyzny. W oficynie wileńskiej Jana Karcana wydał w 1595-1608 pięć utworów wierszowanych, w tym Konterfet Człowieka Starego (1597) oraz Inventores rerum, albo krótkie opisanie kto co wynalazł i do używania ludziom podał (1608) – pierwszą polską encyklopedię, w której jako pierwszy w Polsce dane ułożył w porządku alfabetycznym.

Wydania

  • Inventores rerum, Jan Protasowicz, wydał Ksawery Świerkowski. Zakład Narodowy Ossolińskich, Wrocław, 1973; stron 120

Bibliografia

  • Wileński słownik biograficzny, Henryk Dubowik (red.), Jan Malinowski (red.), Janusz Andruszkiewicz (oprac.), Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, 2002, ISBN 83-87865-28-1, OCLC 830347331.