Jan Przanowski (poseł)

Jan Przanowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia8 marca 1873
Słupca
Data i miejsce śmierci28 listopada 1941
Warszawa
Poseł III kadencji Sejmu (II RP)
Okresod 1930
do 1935
Przynależność politycznaStronnictwo Narodowe

Jan Przanowski (ur. 8 marca 1873 w Słupcy, zm. 28 listopada 1941 w Warszawie) – polski prawnik, adwokat, poseł na Sejm III kadencji w II RP z ramienia Stronnictwa Narodowego[1].

Grób Jana Przanowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys[1]

W 1891 ukończył Gimnazjum Męskie w Kaliszu, a w 1895 studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. W 1897 był pomocnikiem adwokata przysięgłego. Od 1898 obrońca sądowy w Sądzie Handlowym i w Sądzie Pokoju w Warszawie. W 1900 został mianowany adwokatem przysięgłym, prowadził kancelarię w Warszawie, przy ul. Senatorskiej 26. W tym samym roku wraz z adwokatem Władysławem Chrzanowskim, utworzył nielegalną organizację Koło Młodych Prawników (od 1906 działającą pod nazwą Koło Prawników Polskich). Wchodził w skład Zarządu, pełnił funkcję zastępcy sekretarza i skarbnika, a następnie był wiceprezesem organizacji. Ponadto działał w Towarzystwie Opieki nad Więźniami „Patronat”, był także bibliotekarzem Resursy Obywatelskiej w Warszawie. W 1911 nabył majątek ziemski Walewice (koło Góry Kalwarii) i poświęcił się rolnictwu. Sprzedawszy Walewice, przeniósł się do Imielenka w ówczesnym powiecie gnieźnieńskim. Prawdopodobnie w 1918 zamknął swą warszawską kancelarię adwokacką.

Pomimo tego, że był człowiekiem niewierzącym, związał się z Narodową Demokracją. W latach 1930–1935 sprawował mandat posła na Sejm RP III kadencji z okręgu wyborczego nr 33 (powiat gnieźnieński). W Sejmie należał do opozycyjnego wobec sanacji – Klubu Narodowego. Podczas posiedzeń plenarnych zabierał głos kilkakrotnie, zwłaszcza w sprawach rolnictwa. W latach 30 pracował w kancelarii Massalskiego w Warszawie.

Podczas okupacji niemieckiej kontynuował pracę w kancelarii, jako asesor notarialny. Zmarł w 1941 roku i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 169 rząd 1 miejsce 4)[2], tuż przy Alei Zasłużonych.

Rodzina

Syn Edwarda Przanowskiego (1845–1929) – powstańca styczniowego, inżyniera powiatowego w Słupcy i Łęczycy oraz Józefy z Lewickich (1851-1939). Brat Stefana Przanowskiego (1874–1938) – inżyniera-mechanika, przemysłowca, ministra II RP i Władysława Przanowskiego – inżyniera, pedagoga, założyciela i dyrektora Państwowego Instytutu Robót Ręcznych w Warszawie.

Od 1899 roku żonaty z Marią z Nowaków[3], z którą miał dwie córki: Janinę Przanowską (ur. w 1900)[4][5], przed II wojną pracownicę kancelarii Sejmu RP, po wojnie zatrudnionej w administracji Uniwersytetu Poznańskiego i Magdalenę (1904-1978), zamężną z historykiem Januszem Staszewskim; Magdalena Staszewska w czasie II wojny światowej związana była podziemną organizacją „Ojczyzna”; współpracowała z prof. Zygmuntem Wojciechowskim przy tworzeniu w Warszawie Tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich; po II wojnie, do 1967 pracowała w Instytucie Zachodnim w Poznaniu jako zastępca kierownika Działu Wydawniczego oraz w redakcji „Przeglądu Zachodniego”.

Przypisy

  1. a b Parlamentarzyści - Pełny opis rekordu, bs.sejm.gov.pl [dostęp 2019-12-07].
  2. Cmentarz Stare Powązki: PRZANOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-14].
  3. Program indeksacji aktów stanu cywilnego i metryk kościelnych, metryki.genealodzy.pl [dostęp 2019-12-07].
  4. Edward Serwański, Życie w powstańczej Warszawie: sierpień-wrzesień 1944; relacje, dokumenty, Pax, 1965 [dostęp 2019-12-07] (pol.).
  5. Exodus Warszawy: ludzie i miasto po Powstaniu 1944 - Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, Instytut Historii (Polska Akademia Nauk), Muzeum Historyczne m. st. Warszawy - Google ..., books.google.pl [dostęp 2019-12-07].

Bibliografia

  • Słownik biograficzny adwokatów polskich, tom II, zeszyt 3/4: M–Ż. Warszawa, 2007 (autor biogramu: Marek Wasiak)
  • P. Majewski, Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939: słownik biograficzny. Tom 4: M–P. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2009.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jan Przanowski.jpg
Jan Przanowski (1873-1941)
Jan Przanowski grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób Jana Przanowskiego na Cmentarzu Powązkowskim