Jan Rembowski

Jan Rembowski

Data i miejsce urodzenia	12 stycznia 1879 Wawrzyszew
Data i miejsce śmierci	26 stycznia 1923 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	malarstwo, rzeźba. grafika
Epoka	Secesja, symbolizm

Jan Rembowski, Dziewczyna góralska, 1912

Jan Rembowski, Powrót Tobiasza

Jan Rembowski (ur. 12 stycznia 1879 w Wawrzyszewie, zm. 26 stycznia 1923 w Warszawie) – polski malarz, tworzący m.in. w stylu secesji i symbolizmu, grafik, rzeźbiarz.

Życiorys

Artysta ukończył rzeźbiarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie; w latach 1905-07 studiował malarstwo pod kierunkiem Józefa Mehoffera^[1]. W roku 1905 uczestniczył w założeniu Grupy Pięciu – zwanej także „Grupą Norwid”, do której należeli także: Leopold Gottlieb, Wlastimil Hofman, Mieczysław Jakimowicz oraz Witold Wojtkiewicz. Należący do tego ugrupowania artystycznego twórcy wspierali ideę powinowactwa sztuk: literatury, muzyki i sztuk plastycznych, a Cypriana Kamila Norwida uznawali za artystycznego patrona^[2]. Rembowski był też członkiem Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, a także Towarzystwa „Sztuka Podhalańska”, które powstało w Zakopanem, często odwiedzanym przez Rembowskiego ze względów zdrowotnych^[1].

Rozpoczynał od realizowania się w rzeźbiarstwie, ale ze względu na postępującą gruźlicę, musiał porzucić uprawianie tego rodzaju sztuki. Oprócz malarstwa tworzył także grafiki, projekty wnętrz (m.in. zaprojektował salon w sanatorium Kazimierza Dłuskiego w Zakopanem około 1910), pisał poezje. Ilustrował także pierwsze wydanie Elementarza Mariana Falskiego z 1910.

Do czasów współczesnych zachowała się jedynie nieznaczna część dorobku artystycznego Jana Rembowskiego, ponieważ większość jego prac uległa zniszczeniu podczas wojny.

Życie prywatne

Był synem Aleksego, uczestnika powstania styczniowego, dzierżawiącego ziemię w Wawrzyszewie, oraz Marii z Rakowskich. Jego siostra Maria Rembowska zajmowała się fotografią. 21 stycznia 1905 poślubił w Zakopanem Francuzkę, nauczycielkę Marie Julaine, z którą miał dwie córki: Janinę (zmarłą jako dziecko 1 kwietnia 1910) i Hannę (1912–1947), ilustratorkę.

Artysta pochowany jest wraz z córką Hanną Rembowską na warszawskich Powązkach (kw. 214–IV–30)^[3].

Grób Jana Rembowskiego i jego córki Hanny Rembowskiej na warszawskich Powązkach

Twórczość

Podobnie jak wielu innych polskich twórców, których praca przypada na przełom XIX i XX wieku, Rembowski był wszechstronnym artystą – tworzył obrazy olejne, pastele, rzeźby, grafiki, ekslibrisy, projekty obiektów użytkowych, ilustracje książkowe^[4].

Jednym z twórców, który odegrał kluczową rolę w kształtowaniu artystycznej postawy Rembowskiego był Stanisław Wyspiański – wpływ tego twórcy jest widoczny szczególnie w malarstwie i pastelach Rembowskiego, dekoracyjnym podejściu do płaszczyzny oraz mocno zarysowanych konturach^[4]. Wpływ Wyspiańskiego widoczny jest w melancholijnych portretach Rembowskiego, w których często pojawiają się motywy więdnących lub pochylonych roślin, podobnie jak w pastelach Wyspiańskiego^[2].

Tradycje i legendy związane z kulturą góralską fascynowały Rembowskiego. Wiele prac artysty opartych jest na kanwie motywów tatrzańskich^[2]; był również autorem artykułów o podhalańskiej kulturze ludowej.

Przypisy

Bibliografia

• M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo Arkady, Warszawa.
• Urszula Makowska, Jan Rembowski, w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, tom VIII: Pó–Ri (pod redakcją Urszuli Makowskiej i Katarzyny Mikockiej-Rachubowej), Warszawa 2007, s. 316–333
• Ryszard Miłek, Jan Rembowski, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XXXI (redaktor naczelny Emanuel Rostworowski), Wrocław 1988, s. 93–95 (tu data urodzenia: 22 stycznia 1879; niepełne informacje rodzinne)

Linki zewnętrzne

• Biogram Jana Rembowskiego w bazie Culture.pl

• Książka z ilustracjami Jana Rembowskiego w bibliotece Polona