Jan Rucker

Jan Rucker
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 czerwca 1867
Lwów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

10 marca 1945
Krosno, Polska

Zawód, zajęcie

przemysłowiec

Rodzice

Zygmunt

Małżeństwo

Stefania

Dzieci

Zygmunt, Maria

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Jan Jerzy Rucker (ur. 21 czerwca 1867 we Lwowie, zm. 10 marca 1945 w Krośnie) – przemysłowiec, działacz gospodarczy, radny Rady Miasta Lwowa.

Życiorys

Wspólna reklama działalności Jana i Zygmunta Ruckerów, opublikowana w „Kalendarzu Macierzy Polskiej na rok 1898”
Reklama fabryki Dr. Jan Rucker i Sp., opublikowana w „Gazecie Lwowskiej” z 1905

Pochodził z rodziny żydowskiej. Jego ojcem był Zygmunt Rucker (1836–1888[1])[2], właściciel apteki „Pod Srebrnym Orłem” przy ulicy Skarbkowskiej 7, następnie Krakowskiej[2] 26 lub 93[2] (sam nie był farmaceutą[3]), założyciel fabryki konserw we Lwowie[4], radny tego miasta[5].

Kształcił się w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, gdzie w 1884 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in. Antoni Borzemski, Leonard Stahl)[6][7]. Był członkiem wydziału żydowskiego stowarzyszenia „Agudas Achim” (hebr. Przymierze Braci; przewodniczącym był Jakub Piepes, pracujący w aptece Ruckerów)[8]. Uzyskał tytuł naukowy doktora w dziedzinie medycyny[9] lub chemii[10].

W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej na przełomie XIX/XX wieku był radnym Lwowa, sędzią obywatelskim przy c. k. sądzie krajowym we Lwowie, dyrektorem związku kredytowego we Lwowie[9]. Był członkiem komitetu obywatelskiego niezawisłych radnych[11][12]. Po ojcu odziedziczył aptekę, którą prowadził[13], a później zbył (prawdopodobnie w 1902[2]). Został członkiem wydziału Galicyjskiego Towarzystwa Aptekarskiego[14]. Po ojcu przejął także fabrykę konserw, którą prowadził jako fabrykę konserw zupowych (w tym czasie w 1904 zasiadł w wydziale Centralnego Związku Galicyjskiego Przemysłu Fabrycznego[15]). Podczas Pierwszego Zjazdu Przemysłowego w Krakowie we wrześniu 1901 wygłosił odczyt na temat przemysłu konserw[16]. W lutym 1911 został zawiadowcą Pierwszej Austriackiej Fabryki Konserw Zygmunta Ruckera spółki z o.o.[17] (przyrodniego brata). Nowa fabryka konserw Jana Ruckera została uroczyście poświęcona 9 czerwca 1912[18] (w zamierzeniu miała produkować konserwy zupowe przede wszystkim dla wojska[19]). Działał w komitecie jarmarku wyrobów krajowych we Lwowie[20]. W 1904 kierowana przez niego spółka komandytowa przejęła zabudowania i infrastrukturę po fabryce cukierniczej „Confisierie Union” przy ulicy Zamarstynowskiej 24[10] we lwowskiej dzielnicy Zamarstynów, po czym zmodernizowała i uruchomiła na nowo pod nazwą Dr. Jan Rucker i Sp.[21] W 1905 Jan Rucker został właścicielem firmy „Dr. Jan Rucker i spółka komandytowa”, zajmującej się wyrobem i sprzedażą cukierków[22][23][24], w 1908 objętej spółką pod nazwą Parowa Fabryka Cukrów i Czekolady „Postęp” we Lwowie (obok niego dyrektorami zostali Józef Hofman i Józef Karrach)[25]. Jan Rucker był w fabryce kierownikiem technicznym, a prócz niego wspólnikami spółki byli książę Andrzej Lubomirski, hrabia Stanisław Wiśniewski, Jan Mars, Antoni Jaegermann, Adolf Zimand, Alfred Zachariewicz, Józef Hofman, Józef i Marceli Aksentowicz, Ignacy Steinhaus[10]. W fabryce były produkowane cukierki z karmelu, czekolady, wyroby francuskie[10], herbatniki, przetwory owocowe. Sklepy fabryki funkcjonowały we Lwowie przy Placu Gołuchowskich i przy ulicy Karola Ludwika 3[10][26]. Ponadto był prowadzony zbyt na eksport[10].

W ramach Towarzystwa Opieki nad Sierotami we Lwowie został zastępcą referenta dzielnicy III[27]. Był wybierany cenzorem Banku Krajowego: w 1900[9], 1910[28]. Uczestniczył w II Galicyjskim Zjeździe Przemysłowym w Krakowie w dniach 28–29 września 1917[29]. Działał w Lidze Pomocy Przemysłowej[30]. Był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie[31].

Podczas I wojny światowej w lutym 1918 został jednym ze stu członków Tymczasowej Rady Miejskiej we Lwowie[32]. Tuż po zakończeniu I wojny światowej, podczas wojny polsko-ukraińskiej w listopadzie 1918 brał udział w obronie Lwowa, służąc w Intendenturze Naczelnej Komendy[33]. W II Rzeczypospolitej był radnym polskiej Rady Miasta Lwowa[34], wybrany w wyborach samorządowych 1934 z listy nr 1, prorządowej[35][36]. W 1921 został powołany do funkcji znawcy dla oszacowania przedmiotów i gruntów, mogących ulec wywłaszczeniu na rzecz kolei żelaznych[37]. Był członkiem i zasiadał w zarządzie Towarzystwa „Miejskie Ochronki Chrześcijańskie” i wspierał finansowo jego działalność[38]. W 1929 był współzałożycielem Towarzystwa Szkoły Grafiki (wraz z nim m.in. Tadeusz Höflinger) i został wybrany jego prezesem[39].

Działał w Izbie Przemysłowo-Handlowej we Lwowie zarówno w okresie zaboru austriackiego, jak i w niepodległej II Rzeczypospolitej w latach 20. i 30.[40] Był członkiem sekcji przemysłowej IPH[41], został jej wiceprezesem (w 1926[42], wybrany I wiceprezydentem w 1927; wówczas prezesem został Henryk Kolischer, a II wiceprezydentem Tadeusz Höflinger[43])[44][45][46][47]. Piastował urząd prezesa Rady Instytutu Handlowego we Lwowie od czasu jej powołania przy lwowskiej IPH[48]. Działał w ramach Targów Wschodnich we Lwowie: w 1926 – wówczas w ich ramach został członkiem komitetu pierwszej ogólnopolskiej Wystawy Budowlanej we Lwowie organizowanej we wrześniu 1926[49] (w ich trakcie był także członkiem komitetu konkursu na rysunek dyplomu honorowego dla uczestników Ogólnopolskiej Wystawy Higieniczno-Spożywczej[50]), w 1927[51]. Zasiadał w komisjach rewizyjnych: w 1925 Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego[52], w kwietniu 1932 Komitetu Chłodnictwa[53]. W 1928 jako przedstawiciel organizacji gospodarczo-społecznych został członkiem Dyrekcyjnej Rady Kolejowej we Lwowie[54]. Członek Wydziału Zjednoczenia Stanu Średniego w 1928[55]. Do 1939 pełnił funkcję prezesa Centralnego Związku Przemysłowców we Lwowie[56][57][58][59].

W II Rzeczypospolitej nadal zajmował się produkcją konserw wspólnie z synem Zygmuntem, który objął nad nią kierownictwo i od lutego 1935 prowadził spółkę akcyjną „Fabryka Konserw we Lwowie” (jego poprzednikiem był Tadeusz Höflinger)[60]. W 1930 donoszono o upadłości fabryki[61]. W 1931 Jan był likwidatorem jego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością[62]. Fabryka konserw Ruckerów była uważana za największą prywatną tego typu po I wojnie światowej (na przełomie 1938/1939 było w niej zatrudnionych 500-600 pracowników)[63].

W 1932 otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[64].

Zamieszkiwał przy ulicy Listopada 20 we Lwowie[65], Zyblikiewicza 27[66]. Jego żoną została Stefania, z domu Markheim (1860-1945)[4]. Ich dziećmi byli Zygmunt i Maria (po mężu Nahtik)[2]. Po wybuchu II wojny światowej oboje przenieśli się do Krosna[4]. Tam zmarli oboje w 1945.

W 1965 w Nowym Jorku została wydana publikacja pt. Wspomnienia o Lwowie. Wyjątki z pamiętników z lat 1867–1939 autorstwa Jana Ruckera[67][68][69].

Przypisy

  1. ↑ Korespondencya Gazety Warszawskiej. „Gazeta Warszawska”, s. 4, nr 174 z 5 lipca 1888. 
  2. ↑ a b c d e Nazwiska pojawiające się w dziennikach Marii Inlender (1901-1907). czapska.com.pl. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 grudnia 2014)].
  3. ↑ Rodzina Oberhard. Lwów – koniec XIX wieku – kalendarium. oberhard.com, 15 września 2013. [dostęp 2015-03-23].
  4. ↑ a b c Bożena Ratter: Przejdź świat cały, gdzie znajdziesz drugi tak wspaniały. wpolityce.pl, 9 października 2012. [dostęp 2015-03-23].
  5. ↑ Zygmunt Rucker – profil w bazie Sejm Wielki. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-03-23].
  6. ↑ Kronika miejscowa i zamiejscowa. „Gazeta Narodowa”, s. 2, Nr 137 z 17 czerwca 1884. 
  7. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1884. Lwów: 1884, s. 76.
  8. ↑ Wieniec z pogrzebu Adama Mickiewicza w Krakowie. katalog.muzeum.krakow.pl. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 kwietnia 2015)].
  9. ↑ a b c Komitet cenzorów dla wydziału wekslowego. W: Bank Krajowy Królewstwa Galicyi i Lodomeryi z W. Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1900, s. 42.
  10. ↑ a b c d e f Dział ekonomiczny. Lwów fabryczny (Fabryka czekolady i cukrów dr. Ruckera i Sp.). „Słowo Polskie”, s. 9, nr 561 z 10 grudnia 1906. 
  11. ↑ Z ruchu przedwyborczego. „Słowo Polskie”, s. 3, nr 43 z 19 lutego 1899. 
  12. ↑ Rada Miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 285 z 13 grudnia 1902. 
  13. ↑ Wina lecznicze dra Jana Ruckera. W: Kalendarz Macierzy Polskiej na rok pański 1898. Lwów: Macierz Polska, Lwów, s. 113-.
  14. ↑ Kronika krajowa. „Przewodnik Kółek Rolniczych”, s. 395, nr 10 z 1 października 1892. 
  15. ↑ Centralny Związek Galic. Przemysłu Fabrycznego. „Ilustracja Polska”, s. 76, nr 5 z 5 lutego 1904. 
  16. ↑ Pierwszy Zjazd przemysłowy w Krakowie w d. 19, 20, 21 i 22 września 1901 r. II dzień zjazdu. „Chemik Polski”, s. 638, nr. 27 z 19 września 1901. 
  17. ↑ Firmy. „Gazeta Lwowska”, s. 11, nr 70 z 28 marca 1911. 
  18. ↑ Kronika. Poświęcenie fabryki konserw. „Gazeta Lwowska”, s. 4–5, nr 131 z 11 czerwca 1912. 
  19. ↑ Sprawy bieżące. Nowa fabryka. „Czasopismo Techniczne”, s. 219, nr 16 z 15 czerwca 1912. Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie. 
  20. ↑ Jarmark wyrobów krajowych we Lwowie. „Przemysłowiec”, s. 289, nr 36 z 4 czerwca 1904. 
  21. ↑ Telegramy Słowa Polskiego. Nowa fabryka cukrów. „Słowo Polskie”, s. 3, nr 568 z 3 grudnia 1904. 
  22. ↑ Firmy. „Gazeta Lwowska”, s. 11, nr 32 z 10 lutego 1905. 
  23. ↑ Wpis do rejestru handlowego firmy spółkowej. „Zbiór ogłoszeń firmowych trybunałów handlowych”, s. 25, nr 3 z marca 1905. 
  24. ↑ Katalog I. lokalnej wystawy prac uczniów przemysłowo-rękodzielniczych i zabytków cechowych we Lwowie. Lwów: 1905, s. XIX.
  25. ↑ Wpis spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. „Zbiór ogłoszeń firmowych trybunałów handlowych”, s. 66–67, nr 7 z lipca 1908. 
  26. ↑ Ogłoszenia. „Gazeta Narodowa”, s. 4, nr 273 z 5 grudnia 1906. 
  27. ↑ Kronika. Towarzystwo opieki nad sierotami. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 47 z 27 lutego 1907. 
  28. ↑ Gospodarstwo i Handel. Lwowska Izba handlowa i przemysłowa. „Gazeta Lwowska”, s. 6, nr 60 z 16 marca 1910. 
  29. ↑ Pamiętnik II Galicyjskiego Zjazdu Przemysłowego odbytego w Krakowie w dniach 28–29 września 1917. Aleksander Szczepański (red.). Kraków: 1919, s. 33.
  30. ↑ Sprawozdanie działalności „Ligi Pomocy Przemysłowej” za czas od 15 sierpnia 1908 do 31 grudnia 1909. Lwów: 1910, s. 383.
  31. ↑ Spis członków Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie według stanu z dnia 31 grudnia 1910. „Czasopismo Techniczne”, s. 30, nr 24 z 25 grudnia 1910. Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie. 
  32. ↑ Tymczasowa Rada Miejska we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 31 z 7 lutego 1918. 
  33. ↑ Obsada personalna obrony Lwowa 1 – 22.11.1918r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-03-23].
  34. ↑ Z Rady miasta Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 53 z 5 marca 1919. 
  35. ↑ Oficjalne wyniki wyborów do Rady Miejskiej we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 130 z 31 maja 1934. 
  36. ↑ Z posiedzenia Rady Miejskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 123 z 30 maja 1936. 
  37. ↑ Zawiadomienia. Lista znawców. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”, s. 84, nr 5 z 1 marca 1921. Ministerstwo Sprawiedliwości. 
  38. ↑ Miejskie Ochronki Chrześcijańskie we Lwowie. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa za rok 1926. Lwów: 1927, s. 17, 20, 24, 27.
  39. ↑ Towarzystwo Szkoły Grafiki. „Ognisko”, s. 5, nr 6 / 1929. 
  40. ↑ Reforma ustawy o podatku dochodowym i ustawy o opłatach stemplowych. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 287 z 18 grudnia 1937. 
  41. ↑ Kooptacja 4 radców do Izby Przem.-Handlowej we Lwowie. „Wiadomości Gospodarcze Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie”, s. 86, nr 7 z 5 kwietnia 1937. Izba Przemysłowo-Handlowa we Lwowie. 
  42. ↑ Konferencja w sprawie budowy elewatorów w Polsce. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 113 z 21 maja 1926. 
  43. ↑ Wiadomości z kraju. Wybory w lwowskiej izbie przemysłowo handlowej. „Nowy Dziennik”, s. 7, nr 30 z 6 lutego 1927. 
  44. ↑ Z kraju. Lwów. Izba Handlowo-Przemysłowa. „Warszawianka”, s. 3, nr 32 z 2 lutego 1928. 
  45. ↑ Wybory do lwowskiej Izby Przemysł.-Handlowej. „Gazeta Handlowa”, s. 2, nr 243 z 12 listopada 1928. 
  46. ↑ Przed imieninami Marszałka. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 46 z 25 lutego 1928. 
  47. ↑ Wieczór dyskusyjny Stowarzyszenia Kupców Polskich. „Gazeta Lwowska”, s. 7, nr 23 z 27 stycznia 1929. 
  48. ↑ Rada Instytutu Handlowego we Lwowie. „Gazeta Handlowa”, s. 2, nr 172 z 30 lipca 1929. 
  49. ↑ Kronika. Pierwsza ogólnopolska wystawa budowlana we Lwowie. „Architektura i Budownictwo”, s. 34, Zeszyt 5 z czerwca 1926. 
  50. ↑ Kronika Gospodarcza. Rozstrzygnięcie konkursu na dyplom honorowy wystawy spożywczej. „Gazeta Gdańska – Echo Gdańskie”, s. 5, nr 202 z 2 września 1926. 
  51. ↑ Targi wschodnie we Lwowie. „Ilustrowana Republika”, s. 1, nr 243 z 5 września 1927. 
  52. ↑ Kronika Krajowa. Z Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. „Gazeta Bankowa”, s. 109, nr 6 z 25 marca 1925. 
  53. ↑ Walne zebranie Komitetu Chłodnictwa. „Gazeta Handlowa”, s. 6, nr 82 z 11 kwietnia 1932. 
  54. ↑ Członkowie Dyrekcyjnej Rady Kolejowej we Lwowie. „Chwila”, s. 6, nr 3270 z 29 kwietnia 1928. 
  55. ↑ Obrady Zgromadzenia Obywatelskiego odbytego w dniu 30 grudnia 1928 staraniem Zjednoczenia Stanu Średniego oraz Mieszczańskiego Towarzystwa Strzeleckiego w sali tegoż Tow. we Lwowie, Lwów 1929 s. 42.
  56. ↑ Centralny Związek Przemysłowców we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 111 z 16 maja 1935. 
  57. ↑ Ograniczenia ciężarów socjalnych podatków i interwencjonizmu domagają się lwowscy przemysłowcy. „Codzienna Gazeta Handlowa”, s. 2, nr 298 z 28 grudnia 1935. 
  58. ↑ Enuncjacja p. Wojewody Lwowskiego wobec przemysłowców Małopolski Wschodniej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, nr 105 z 13 maja 1937. 
  59. ↑ Organizacja Komitetu Wczasów Robotniczych we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 4, nr 128 z 10 czerwca 1939. 
  60. ↑ Firmy. „Gazeta Lwowska”, s. 3, nr 134 z 14 czerwca 1925. 
  61. ↑ Zdarzenia i wypadki ubiegłej doby. „Echo”, s. 2, nr 64 z 6 marca 1930. 
  62. ↑ Zawiadomienie. „Gazeta Lwowska”, s. 8, nr 114 z 19 maja 1931. 
  63. ↑ Andrzej Bonusiak: Lwów w latach 1918–1939: Ludność-Przestrzeń-Samorząd. [dostęp 2015-03-23].
  64. ↑ Dekoracja zasłużonych obywateli Krzyżami Zasługi. „Gazeta Lwowska”, s. 6, nr z 5 maja 1932. 
  65. ↑ Zawiadomienie. „Gazeta Lwowska”, s. 8, nr 116 z 21 maja 1931. 
  66. ↑ Książka telefoniczna. genealogyindexer.org. [dostęp 2015-03-23].
  67. ↑ Czas, New York. library.ccsu.edu. [dostęp 2015-03-23].
  68. ↑ Wspomnienia o Lwowie: wyjątki z Pamietników z lat 1867–1939. books.google.pl. [dostęp 2015-03-23].
  69. ↑ Wspomnienia o Lwowie; wyjatki z Pamietników z lat. 1867-1939.. worldcat.org. [dostęp 2015-03-23].

Media użyte na tej stronie

Jan & Zygmunt Rucker advertisement (1898).JPG
Reklama Jana i Zygmunta Ruckerów w Kalendarzu Macierzy Polskiej na rok pański 1898
Jan Rucker confectionery factory in Lviv advertisement (1905).JPG
Reklama fabryki cukierniczej Jana Ruckera, opublikowana w Gazecie Lwowskiej nr 204/1905