Jan Stanisław Mieroszewski
Jan Stanisław Wiktor Krzysztof Mieroszewski (Mieroszowski) herbu Ślepowron, hrabia (ur. 27 grudnia 1827 w Krakowie, zm. 4 stycznia 1900 tamże) – ziemianin, polityk konserwatywny, pisarz, poseł na Sejm Krajowy Galicji V kadencji, poseł do Rady Państwa.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
poseł do Sejmu Krajowego Galicji kadencja V | |
Okres | od 15 września 1882 |
Przynależność polityczna | Klub "Centrum" konserwatyści podolacy |
poseł do Rady Państwa kadencja V i VI | |
Okres | od 20 października 1874 |
Przynależność polityczna | Koło Polskie konserwatyści stańczycy do sierpnia 1875 i od stycznia 1879 konserwatyści podolacy |
Odznaczenia | |
Życiorys
W latach 1841–1843 uczył się w Gimnazjum Św. Anny, następnie studiował filozofię i prawo na Uniwersytecie we Fryburgu. Pod koniec wakacji 1846 przyjechał do Krakowa i pod wpływem ojca stał się przeciwnikiem konspiracji i powstań zaczął unikać bliższych kontaktów z emigracją polską. W styczniu 1849 objął dobra chrzanowskie, sprzedał je w 1856 i kupił wieś Karniowice, gdzie mieszkał do 1863 a następnie przeniósł się do Krakowa.
W latach 1866-1872 był radnym miasta Krakowa, z jego inicjatywy przeprowadzono korzystną dla miasta reorganizację finansów oraz rozpoczęto zabiegi o rządowe inwestycje przemysłowe. Należał jednak do przeciwników prezydenta Józefa Dietla. Był także członkiem Rady Powiatowej w latach 1868, 1871, 1874 był wybierany marszałkiem powiatu krakowskiego. We wrześniu 1874 w wyborach uzupełniających został posłem do Rady Państwa z okręgu gmin wiejskich powiatów: krakowskiego, chrzanowskiego i wielickiego. Urażony postępowaniem Kornela Krzeczunowicza i Leona Chrzanowskiego, wyłamał się z zasady solidarności i wystąpił z Koła Polskiego. Atakowany ostro podkreślał w Izbie swój lojalizm w stosunku do Wiednia. Głosował jednak w większości spraw krajowych zgodnie z innymi posłami polskimi. W Radzie Państwa domagał się od rządu regulacji rzek galicyjskich, zalesienia i ochrony gór, nowoczesnego ustawodawstwa przemysłowego, rozbudowy szkolnictwa w Galicji. Obawiając się utraty pozycji za namową przyjaciół w styczniu 1879 powrócił do Koła Polskiego w Radzie. Wygrał również wybory parlamentarne do Sejmu Krajowego Galicji w 1879 w okręgu Kraków–Chrzanów–Wieliczka, jednak złożył mandat. W listopadzie 1881 uzyskał po raz trzeci mandat do Rady Państwa z Krakowa. Jako radca rządowy w lutym 1880 wyjechał do Sarajewa miał nadzieję na objęcie stanowiska gubernatora, do czego nie doszło wskutek przeciwdziałania administracji niemieckiej w 1881 wrócił do Krakowa. Pozostawił interesujący opis Bośni, jej historii, literatury, obyczajów, stosunków religijnych i spraw społeczno-gospodarczych w Listach z Sarajewa (wyd. 1884). W maju 1883 uzyskał mandat do Sejmu Krajowego Galicji z IV kurii z okręgu gmin wiejskich Kraków–Mogiła–Liszki–Skawina. W Izbie występował w sprawach reformy wyborczej, ochrony lasów, szkolnych. Skłócony z konserwatystami krakowskimi, wstąpił do skupiającego podolaków sejmowego klubu „Centrum”, którego program głosił potrzebę współpracy z dynastią i rządem, ale jednocześnie obronę interesów Galicji.
W grudniu 1885, złożył mandat poselski, w styczniu 1886 wycofał się całkowicie z życia publicznego i przeniósł się do Bratysławy, skąd powrócił w 1888 do Krakowa. Należał do wielu stowarzyszeń i organizacji o charakterze gospodarczym i charytatywnym; był członkiem założycielem Towarzystwa Leśnego Galicji Zachodniej (1850–1854), członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie. Należał do Wydziału Okręgowego Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Krakowie, działał w Towarzystwie Dobroczynności (od 1873 jako wiceprezes). Miał tytuł ordynata mysłowickiego, w 1869, wraz z bratem Sobiesławem, otrzymał tytuł hrabiowski. W 1881 został honorowym obywatelem Skawiny. W wybudowanym przez siebie w Krakowie domu przy ulicy Krupniczej 11 zgromadził wartościowy księgozbiór, archiwum oraz zbiór dzieł sztuki. Ufundował kilka stypendiów dla ubogich studentów.
Stosunki rodzinne
Był synem dyrektora policji i senatora Wolnego Miasta Krakowa Jana Mieroszewskiego i Wiktorii z domu Klose. Jego bratem był znany publicysta i polityk konserwatywny Sobiesław Mieroszewski (1836-1886). W 1852 ożenił się z Emilią Oesterle (1827–1877), córką fryburskich mieszczan, poznaną w czasie studiów. Małżeństwo było jednak źle widziane w arystokratycznych kręgach Krakowa i było jedną z przyczyn izolacji Mieroszewskiego. Miał trzech synów: Jana Karola (1854–1914), ordynata mysłowickiego, Sobiesława Krzysztofa (1856-1899) i ostatniego ordynata mysłowickiego Krzysztofa Emila (1857-1915)[1].
Odznaczeni
- komandorią Krzyża Mariańskiego Zakonu Niemieckiego (pełnił także obowiązki komtura zakonu na Galicję),
- Orderem Żelaznej Korony 3 klasy
- Krzyżem Oficerskim Korony Włoskiej
Przypisy
Bibliografia
- Jerzy Zdrada, Mieroszewski (Mieroszowski) Jan Stanisław, Polski Słownik Biograficzny, t. 21, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976, s. 3–6; iPSB – wersja elektroniczna
Linki zewnętrzne
- Publikacje Jana Stanisława Mieroszewskiego w serwisie Polona.pl
- Jan Stanisław Mieroszewski. Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-29].
Media użyte na tej stronie
nastrino Ordine imperiale della corona di ferro
ribbon of the medal of officier of the Order of the Crown of Italy, during the Kingdom of Italy.
Autor: Tadeusz Gajl, Licencja: CC BY-SA 3.0
Więcej o grafice wektorowej przeczytasz w artykule Przenoszenie grafik Commons do formatu SVG.
Dostępna jest także informacja o obsłudze grafik SVG przez MediaWiki.
Współpracownicy "Kłosów" : Pisarze : Mieroszewski St.[anisław] hr.