Jan Stanisławski (anglista)

Jan Stanisławski (ur. 20 kwietnia 1893 w Tomsku, zm. 4 sierpnia 1973 w Krakowie) – polski filolog angielski, nauczyciel akademicki, leksykograf, autor Wielkiego słownika angielsko-polskiego i Wielkiego słownika polsko-angielskiego (1964–1969).

Życiorys

Syn powstańca styczniowego, inżyniera górnika Artura Stanisławskiego i jego żony Emilii z Bujardów. Dzięki staraniom matki trafił do rodziny we Francji, gdzie w 1900 rozpoczął naukę. Kontynuował ją w Wielkiej Brytanii do 1910 powrócił do Francji i podjął pracę jako urzędnik w banku, rozpoczynając jednocześnie studia humanistyczne na Sorbonie. Studiów tych jednak nie ukończył. W 1914 został zmobilizowany do armii rosyjskiej i służył w niej w stopniu szeregowca co najmniej do wybuchu rewolucji lutowej 1917. Pod koniec 1919 powrócił do Polski i wstąpił do Wojska Polskiego. W 1921 ukończył Szkołę Podchorążych w Bydgoszczy i został mianowany podporucznikiem w 83 Pułku Piechoty, wkrótce jednak zrezygnował ze służby zawodowej i przeszedł do rezerwy. Zamieszkał początkowo u krewnych w Krakowie. Na krótko podjął pracę w Banku Związku Spółek Zarobkowych. Gdy zaczęła działać polska organizacja YMCA objął w niej w 1924 funkcję wicedyrektora ogniska w Krakowie; odszedł w 1928, kiedy został mianowany lektorem języka angielskiego na UJ. Od prowadził też na UJ ćwiczenia proseminaryjne dla anglistów, prowadził też kurs języka angielskiego nadawany przez krakowską rozgłośnię Polskiego Radia. W latach 1929–1939 wykładał język i handlową korespondencję angielską w Wyższym Studium Handlowym w Krakowie. Brał udział w kampanii wrześniowej w szeregach 20 Pułku Piechoty i dostał się pod Zamościem do niewoli niemieckiej. Udało mu się jednak zbiec z transportu kolejowego i wrócić do Krakowa, gdzie 6 listopada 1939 został aresztowany przez hitlerowców w tzw. Sonderaktion Krakau, potem więziony w Sachsenhausen. Zwolniony 8 lutego 1940 wrócił do Krakowa utrzymywał się z lekcji języków obcych i brał udział w tajnym nauczaniu studentów Akademii Handlowej. W latach 1943–1944 prowadził ćwiczenia i wykłady z gramatyki opisowej oraz fonetyki dla studentów anglistyki tajnego UJ. Po wojnie, w 1945, objął z powrotem stanowisko lektora języka angielskiego na UJ, ucząc jednocześnie w Akademii Handlowej do 1950 i na Akademii Medycznej. We wrześniu 1958 przeszedł na emeryturę.^[1] W latach powojennych został autorem "Wielkiego Słownika Angielsko-Polskiego" i "Wielkiego Słownika Polsko-Angielskiego", które przez kilka dekad były najbardziej obszernymi i nadal wznawianymi słownikami języka angielskiego dostępnymi w Polsce.

Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty)^[2][3][4]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Joanna Podhorodecka Jan Stanisławski (1893-1953) [w:] Polski Słownik Biograficzny tom XLII wyd. 2003-2004 s. 119 wersja elektroniczna