Jan Szymanowski (generał)

Jan Szymanowski

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	24 września 1911 Baku
Data i miejsce śmierci	25 grudnia 1985 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1941–1972
Siły zbrojne	Armia Czerwona ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	9 Armia 1 Warszawska Dywizja Piechoty 1 Armia Wojska Polskiego Wojska Inżynieryjne MON
Stanowiska	szef Zarządu Drogowego Sztabu Generalnego WP
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Od lewej gen. Jerzy Bordziłowski, mjr Władysław Zapłatyński i gen. Jan Szymanowski, Szczecin 16 kwietnia 1965

Grób Jana Szymanowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Jan Szymanowski (ur. 24 września 1911 w Baku, zm. 25 grudnia 1985 w Warszawie) – generał brygady Ludowego Wojska Polskiego, major Armii Czerwonej.

Na początku XX wieku rodzice jego wyjechali do Baku, gdzie ojciec pracował w budującej się rafinerii. W 1918, gdy ojca zamordowali sowieci jako polskiego burżuja, matka wywiozła dzieci do Archangielska. Po zakończeniu szkoły średniej dostał się na studia politechniczne w Żytomierzu, które ukończył z I lokatą i dyplomem inżyniera budowy dróg i mostów. Od 1933 pracował jako inżynier drogowy w południowej części ZSRR.

Do Armii Czerwonej został powołany w czerwcu 1941, po wybuchu wojny sowiecko-niemieckiej i skierowany do służby w oddziałach 9 Armii, w składzie której walczył na Ukrainie i na podgórzu Kaukazu. W lipcu 1943 jako Polak w stopniu majora skierowany do 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Początkowo w służbie tyłów, później na froncie w 1943 w Korpusie Polskim w kwatermistrzostwie Korpusu. W 1944–1945 szef Wydziału Drogowego – pomocnik szefa sztabu kwatermistrzostwa 1 Armii Wojska Polskiego. Przeszedł cały szlak bojowy 1 Armii Wojska Polskiego. Po zdobyciu Warszawy, na początku 1945 kierował budową drewnianego mostu niskowodnego przez Wisłę w rejonie Mostu Poniatowskiego.

W l. 1946–1950 szef Wydziału Drogowo-Mostowego Departamentu Inżynierii i Saperów Wojska Polskiego, szef Wydziału Dróg Kołowych Sztabu Głównego Kwatermistrzostwa Wojska Polskiego w okresie 1950–1952, 1952–1961 szef Zarządu Drogowego Sztabu Generalnego WP. W okresie 15-lecia powojennego włożył dużo wysiłku i umiejętności organizatorskich w odbudowę wielu zniszczonych mostów na terenie kraju oraz w budowę mostów stałych. Owocnie współpracował w tym zakresie z instytucjami cywilnymi i naukowymi. Zasłużył się gospodarce kraju znaczną ilością odbudowanych i wyremontowanych dróg i mostów. W 1956 z wielkim trudem uzyskał obywatelstwo polskie i pozostał w Ludowym Wojsku Polskim. W 1956 r. mianowany na stopień generała brygady.

W latach 1961–1972 szef Wojsk Inżynieryjnych MON. Na tym stanowisku przyczynił się do doskonalenia przez wojska budownictwa mostów wojennych i urządzania przepraw. Inspirował postęp naukowo-techniczny w dziedzinie rozwoju nowego sprzętu i środków inżynieryjno-saperskich. Autor szeregu wydawnictw fachowych, w tym instrukcji i podręczników takich jak: „Mosty niskowodne”, „Drewniane mosty wysokowodne”, „Budowa dróg wojskowych”, „Urządzanie przepraw w warunkach zimowych”. Autor wspomnień z walk w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu do 1961 pt. „Służyłem w wojskach drogowych”.

W lutym 1972 przeszedł w stan spoczynku ze względu na stan zdrowia. Osiadł w Warszawie, gdzie zmarł. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B4-7-6)^[1]. W jego pogrzebie uczestniczył minister obrony narodowej, członek Biura Politycznego KC PZPR gen. armii Florian Siwicki oraz minister górnictwa gen. dyw. Czesław Piotrowski.

Odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy I klasy (1971)
• Order Sztandaru Pracy II klasy (1968)
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1945)
• Order Virtuti Militari IV klasy (1945)
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1958)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1945)
• Srebrny Krzyż Zasługi (1946)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal 40-lecia Polski Ludowej
• Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk (1945)
• Medal za Warszawę 1939–1945 (1945)
• Medal „Za udział w walkach o Berlin” (1966)
• Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1958)
• Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1968)
• Złoty Gryf Pomorski (1959)
• Order Czerwonego Sztandaru (ZSRR) (1968)
• Order Czerwonej Gwiazdy (ZSRR) (dwukrotnie, 1943 i 1956)
• Order Wojny Ojczyźnianej I stopnia (ZSRR) (1945)
• Medal „Za obronę Kaukazu” (ZSRR) (1944)
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945" (ZSRR) (1945)
• Medal „Za wyzwolenie Warszawy” (ZSRR) (1945)
• Medal „Za zdobycie Berlina” (ZSRR) (1946)
• Medal „Za zasługi bojowe” (ZSRR) (1951)

I inne.

Przypisy

Bibliografia

• H. P. Kosk - Generalicja polska t. 2 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 2001 ISBN 83-87103-81-0,
• Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV: S-Z, Toruń 2010, s. 73-75,
• Z. Barszczewski - Sylwetki saperów wyd.: Bellona, Warszawa 2001 ISBN 83-11-09287-7,
• J. Szymanowski - Udział ludowego WP w walce z powodziami /w/ Wojskowy Przegląd Historyczny, 1985, nr 1
• [1]