Jan Szyrocki

Jan Szyrocki

Tablica poświęcona Janowi Szyrockiemu w szczecińskiej katedrze Inskrypcja: uszlachetnił serca wszystkich, którzy mogli go usłyszeć
Data i miejsce urodzenia	29 grudnia 1931 Łaziska
Data i miejsce śmierci	9 kwietnia 2003 Szczecin
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Szczecinie
Zawód, zajęcie	muzyk-dyrygent, nauczyciel akademicki
Miejsce zamieszkania	Szczecin
Narodowość	polska
Alma Mater	Politechnika Szczecińska, Wydział Budownictwa Lądowego, Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna w Poznaniu
Pracodawca	Politechnika Szczecińska, Akademia Muzyczna w Poznaniu
Rodzice	ojciec – Alojzy Szyrocki
Małżeństwo	Jolanta Szyrocka
Odznaczenia

Jan Szyrocki (ur. 29 grudnia 1931 w Łaziskach, zm. 9 kwietnia 2003 w Szczecinie) – polski muzyk i inżynier i nauczyciel akademicki; założyciel oraz – w latach 1952–2003 – dyrygent i dyrektor artystyczny Chóru Akademickiego Politechniki Szczecińskiej^[1][2][3].

Okres poszukiwań drogi życiowej

Urodził się w Łaziskach^[1][2] jako syn Alojzego^[4]. Studiował na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Szczecińskiej, uzyskując dyplom inżyniera w roku 1956. W latach 1956–1978 pracował na uczelni jako nauczyciel akademicki; równocześnie zdobywał wiedzę muzyczną, najpierw w Szkole Muzycznej w Rybniku, następnie w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Szczecinie, w klasie fortepianu i w klasie śpiewu solowego. W roku 1968 przez trzy miesiące korzystał z trzymiesięcznego stypendium w Królewskim Konserwatorium Muzycznym w Hadze (Holandia), a następnie kontynuował studia muzyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu na Wydziale Teorii, Dyrygentury i Kompozycji w klasie profesora Stefana Stuligrosza. W roku 1974 przebywał na kolejnym stypendium w Wiedniu, gdzie w tamtejszej Wyższej Szkole Muzyki i Sztuki Odtwórczej studiował dyrygenturę pod kierunkiem prof. H. Swarowskiego, Karla lub C. Östereichera^[a] i G. Theuringa^[5][6]. Studia w Poznaniu ukończył w 1975 roku, otrzymując dyplom z wyróżnieniem. Zaniechał działalności w dziedzinie techniki i całkowicie poświęcił się muzyce. Zajął się nowymi kreacjami artystycznymi i nowymi inicjatywami, zmierzającymi do upowszechnienia muzyki w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim^[1][2].

Działalność w dziedzinie muzyki

Już w listopadzie 1952 roku, będąc studentem, Jan Szyrocki założył Chór Akademicki Politechniki Szczecińskiej (CHAPS), który prowadził jako dyrektor artystyczny i dyrygent końca życia (2003). Zespół odbył tysiące koncertów na wszystkich kontynentach, m.in. uczestnicząc w prestiżowych festiwalach oraz wykonaniach i prawykonaniach dzieł wokalno–instrumentalnych i a cappella. Był zaliczany do najlepszych chórów akademickich na świecie^[b][7].

Należał do współzałożycieli, a do 1974 roku pełnił funkcję dyrygenta i kierownika artystycznego Szczecińskiego Chóru Chłopięcego „Słowiki”. Z jego inicjatywy powstał w 1973 roku Szczeciński Chór Kameralny, który w 1983 roku został przekształcony w „Collegium Maiorum”; kontynuują w nim chóralne śpiewanie byli członkowie CHAPS^[1][2].

Od 1965 roku pełnił funkcję prezesa Szczecińskiego Oddziału Polskiego Związku Chórów i Orkiestr, był również inicjatorem, członkiem Komitetu Organizacyjnego i Rady Artystycznej oraz dyrektorem artystycznym corocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Pieśni Chóralnej w Międzyzdrojach, który jest organizowany od 1965 roku.

Od roku 1978 był nauczycielem akademickim Akademii Muzycznej w Poznaniu, początkowo na stanowisku docenta, następnie profesora nadzwyczajnego, a potem profesora zwyczajnego. Od chwili powołania Filii w Szczecinie (1980) był jej kierownikiem do 1995 roku, a ponadto kierował pracami powstałego w 1985 roku Studium Kultury Muzycznej Politechniki Szczecińskiej^[8]. W 1995 roku został na 3 lata dyrektorem Chóru Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie^[1][2].

Często występował w roli konsultanta chórów zagranicznych, m.in. na zaproszenie amerykańskich uniwersytetów w 1989 i 1994 roku przebywał w USA prowadząc wykłady oraz próby i koncerty z tamtejszymi chórami. Prowadził także seminaria dla dyrygentów i uczestniczył jako juror w ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach chóralnych. Przez wiele lat uczestniczył, jako dyrygent, w koncertach muzyki oratoryjnej z udziałem orkiestr polskich i zagranicznych. Zespół CHAPS występował np. zarówno w czasie Expo ’98 w Lizbonie, jak w rodzinnych Łaziskach swojego dyrygenta^[1][2].

Profesor Jan Szyrocki był jednym z inicjatorów powołanej w 1990 roku Polsko-Niemieckiej Akademii Chóralnej „In Terra Pax”, dzięki której śpiewająca młodzież obu krajów razem przygotowuje i prezentuje na estradach Polski i Niemiec najpiękniejsze dzieła światowej literatury chóralnej^[9].

Zmarł w roku 2003; został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie^[10] (kwatera 21 a).

Odznaczenia i nagrody

Za swoje zasługi Jan Szyrocki otrzymał wysokie odznaczenia państwowe i regionalne, w tym^[1][11][4]:

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1998)^[4],
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1990)^[1],
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1980)^[1],
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1972)^[1],
• nagrodę I stopnia Ministerstwa Kultury i Sztuki,
• nagrodę I stopnia Ministerstwa Edukacji Narodowej,
• tytuł Szczecinianina Roku (1973),
• Artystyczną Nagrodę Miasta Szczecina (1992),
• Złotą Odznakę Towarzystwa Przyjaciół Szczecina (1993).

Został uhonorowany tytułem Ambasador Szczecina 2001.

Upamiętnienie

Jan Szyrocki został zapamiętany jako ten, który:

Znalazł się na liście^[11] „Zasłużeni dla miasta”, opublikowanej przez Urząd Miasta Szczecin, i na 8. miejscu listy „Szczecinianie Stulecia”, która została wyłoniona w roku 1999 w plebiscycie ogłoszonym przez szczeciński oddział Gazety Wyborczej, Polskie Radio Szczecin i TVP Szczecin^[2].

Imię Jana Szyrockiego noszą m.in.:

• Chór Akademicki CHAPS^[12],
• chór „Słowiki 60”, utworzony mężczyzn, którzy w latach 1960-1974 śpiewali w chłopięcym chórze „Słowiki” (dyrygent: Grzegorz Handke; zob. zespół „Żeńcy”)^[13],
• Studio Koncertowe S-1 Polskiego Radia Szczecin^[14],
• sala koncertowa w Międzynarodowym Domu Kultury w Międzyzdrojach (pamiątkową tablicę odsłoniła wdowa – Jolanta Szyrocka)^[15]
• rondo w Szczecinie^[16][17].

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Andrzej Jan Androchowicz: Berżeretki (zespół muzyczny, prowadzący: Jan Szyrocki). [w:] Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl [on-line]. [dostęp 2019-06-19].