Jan Tadeusz Lubomirski

Jan Tadeusz Lubomirski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 lub 28 października 1826
Stanisławowa

Data i miejsce śmierci

7 kwietnia 1908
Warszawa

Narodowość

polska

Jan Tadeusz Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 24 lub 28 października 1826 w Stanisławowie koło Dubrowny[1], zm. 7 kwietnia 1908 w Warszawie) – książę, działacz społeczny, historyk, encyklopedysta, przewodniczący Komisji Kwalifikacyjnej (Wydziału Prawodawczego) Rządu Narodowego powstania styczniowego[2], członek Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim[3].

Życiorys

Syn Eugeniusza Lubomirskiego. Po stracie rodziców z rozkazu cara Mikołaja I trafił do korpusu paziów, a następnie do Liceum Aleksandryjskiego (Царскосельский лицей) w Petersburgu. Po odbyciu służby wojskowej w Gwardii Konnej wyjechał do Francji i Anglii na dalsze studia. Po powrocie do Polski na stałe zamieszkał w Warszawie i poświęcił się działalności charytatywnej, zwłaszcza w kołach rzemieślniczych. W 1856 został naczelnikiem sekcji ochron Towarzystwa Dobroczynności, stał też na czele Towarzystwa Kredytowego Miejskiego.

W 1862 mianowany został członkiem Rady Wychowania. W czasie powstania styczniowego pracował w wydziale spraw zagranicznych Rządu Narodowego. W 1865 został wybrany prezesem Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności.

Z żoną Marią Zamoyską miał trzech synów (między innymi Zdzisława) i pięć córek. Był właścicielem majątku w Małej Wsi.

Działalność publicystyczna

Był także encyklopedystą piszącym hasła do 28 tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda z lat 1859-1868. Jego nazwisko wymienione jest w I tomie z 1859 roku na liście twórców zawartości tej encyklopedii[4]. Był również inicjatorem oraz współwydawcą Encyklopedii Wychowawczej[5] oraz Encyklopedii rolnictwa i wiadomości związek z nim mających[6][7].

Oddawał się również badaniom naukowym nad społeczno-gospodarczą historią Polski. Napisał: Rolnicza ludność w Polsce od w. XVI. do XVIII. (18571858), Trzy rozdziały z dziejów skarbowości 15071532 (1868)[8], wydał Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego (1863)[9], Księgę Ziemi Czerskiej (1879) i in.

Wybrane dzieła

Wywód przodków

4. Franciszek Ksawery Lubomirski   
  2. Eugeniusz Lubomirski
5. Teofila Rzewuska    
   1. Jan Tadeusz Lubomirski
6. Tadeusz Czacki  
  3. Maria Czacka  
7. Barbara Dembińska   
 

Przypisy

  1. Jan Tadeusz Książę Lubomirski. [dostęp 2015-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-05)].
  2. Franciszka Ramotowska, Rząd Narodowy Polski w latach 1863-1864, Warszawa-Łódź 1978, s. 160.
  3. Roczniki Gospodarstwa Krajowego. R. 16, 1858, T. 32, nr 1, Warszawa 1858, s. 178.
  4. Praca zbiorowa 1859 ↓.
  5. Kierski, t.I 1923 ↓.
  6. Karol Estreicher 1881 ↓.
  7. Lubomirski 1873 ↓.
  8. Cyfrowa wersja pierwodruku w serwisie Polona.pl
  9. Wersja cyfrowa pierwszego wydania dostępna jest w serwisie Polona.pl

Bibliografia

  • Praca zbiorowa: Encyklopedia Powszechna tom I. Warszawa: Samuel Orgelbrand, 1859.
  • Karol Estreicher: Bibliografia polska 1881-1900, t.I A-F. Kraków: Nakładem Spółki Księgarzy Polskich, 1906.
  • Jan Tadeusz Lubomirski: Encyklopedia rolnictwa i wiadomości związek z niem mających, t. I. Warszawa: Drukarnia Józefa Bergera, 1873.
  • Kierski Feliks: Podręczna encyklopedia pedagogiczna. T. I. Lwów, Warszawa: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, Wydawnictwo Książnica Polska, 1923, s. 90-91.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jan Tadeusz Lubomirski (-1908).jpg
Jan Tadeusz Lubomirski (-1908)
Coat of arms of the January Uprising.svg
Herb z okresu powstania styczniowego (1863)