Jan Turski (polityk)

Jan Turski

Data i miejsce urodzenia	23 czerwca 1940 Krzyżanów
Data i miejsce śmierci	5 maja 2016 Warszawa
Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
Okres	od 21 listopada 2001 do 30 marca 2006
Przynależność polityczna	Unia Pracy
Poprzednik	Jerzy Woźniak
Następca	Janusz Krupski
Odznaczenia

Grób Jana Turskiego na cmentarzu Bródnowskim

Jan Edward Turski (ur. 23 czerwca 1940 w Krzyżanowie, zm. 5 maja 2016^[1] w Warszawie^[2]) – polski polityk, dyplomata PRL i III RP, kierownik Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (2001–2006).

Życiorys

Syn Wincentego i Janiny^[2]. Po ukończeniu w 1958 Technikum Mechanicznego w Żychlinie przez rok pracował jako tokarz w Łodzi. W 1964 ukończył studia z zakresu filozofii na Uniwersytecie Warszawskim.

Działalność polityczną rozpoczął od Zrzeszenia Studentów Polskich oraz Związku Młodzieży Socjalistycznej. Przez wiele lat należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Do 1970 był etatowym pracownikiem w zarządzie warszawskim i zarządzie głównym ZMS. Od 1971 pracował jako doradca w Urzędzie Rady Ministrów. Początkowo doradzał w sprawach młodzieży i wychowania wicepremierowi Wincentemu Kraśce, później Józefowi Tejchmie w zakresie współpracy z Polonią. W 1975 przeniósł się do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gdzie został wicedyrektorem departamentu konsularnego nadzorującego m.in. sprawy Polonii i emigracji^[3].

W 1977 powołany został na stanowisko konsula generalnego PRL w Kolonii, gdzie pracował przez cztery lata. W latach 1988–1992 był konsulem generalnym w Sztokholmie, a w latach 1996–2001 kierował wydziałem konsularnym w ambasadzie RP w Berlinie (w randze radcy ministra).

W listopadzie 2001 został kierownikiem Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W 2004 poparł postulat przywrócenia uprawnień kombatanckich żołnierzom Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, co wzbudziło protesty części środowisk byłych żołnierzy podziemia niepodległościowego^[4].

W 2005 z okazji 60. rocznicy forsowania Odry udekorował Wojciecha Jaruzelskiego medalem „Pro Memoria”, ustanowionym przez siebie w tym samym roku. 30 marca 2006 odwołano go z zajmowanej funkcji w administracji państwowej jako osobę odpowiadającą za przesłanie wniosku do prezydenta Lecha Kaczyńskiego o odznaczenie Wojciecha Jaruzelskiego Krzyżem Zesłańców Sybiru. W swoim oświadczeniu Jan Turski przeprosił Sybiraków i samego Wojciecha Jaruzelskiego za to, że ich martyrologia stała się „przedmiotem utarczek politycznych”^[5].

Był członkiem rady Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie” oraz Rady Archiwalnej przy Naczelnym Dyrektorze Archiwów Państwowych. W 1992 należał do założycieli Unii Pracy, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego rady krajowej tego ugrupowania. W 2005 bez powodzenia kandydował do Sejmu z listy SdPl (jako kandydat UP) w okręgu bydgoskim. W wyborach parlamentarnych dwa lata później również nie uzyskał mandatu, startując z listy LiD.

Został pochowany na cmentarzu Bródnowskim.

Przypisy