Jan Tyssowski

Jan Józef Tyssowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia8 marca 1811
Tarnów
Data i miejsce śmierci5 kwietnia 1857
Waszyngton

Jan Józef Tyssowski (ur. 8 marca 1811 we Tarnowie, zm. 5 kwietnia 1857 w Waszyngtonie) – polski działacz polityczny, uczestnik powstania listopadowego, przywódca i dyktator powstania krakowskiego 1846.

Życiorys

Urodził się w Tarnowie 8 marca 1811 roku[1], był synem Polaka będącego urzędnikiem administracji austriackiej. Zaraz po jego urodzeniu rodzina przeprowadziła się do Lwowa, gdzie w 1820 roku ojciec Tyssowskiego zmarł. W młodości (po przerwaniu studiów prawniczych na Uniwersytecie Lwowskim) Tyssowski przekradł się przez granicę Królestwa Polskiego i zasilił szeregi powstańców[2]. Walcząc w powstaniu listopadowym najpierw brał udział w wyprawie gen. Józefa Dwernickiego na Wołyń a później gdy jego wojska zostały internowane w Galicji wrócił do Warszawy i służył w brygadzie gen. Józefa Bema. Zakończył służbę jako podoficer[2].

Następnie angażował się w działalność konspiracyjnych organizacji niepodległościowych w Galicji. Po wybuchu rewolucji w Krakowie wszedł[3][4] 21 lutego 1846 roku[4] w skład Rządu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, a od 24 lutego do 3 marca był dyktatorem powstania[5]. Z powodu rozruchów chłopskich, w porozumieniu z krakowską arystokracją, dążył do ograniczenia walk. Zagrożony interwencją rosyjsko-austriacką i powstaniem chłopskim[3][4] odmówił kapitulacji w Krakowie przed austriackim wojskiem, dopiero po opuszczeniu miasta postanowił przeprowadzić z Prusakami rozmowy o warunkach kapitulacji[6]. Ostatecznie wycofał się z liczącym 1500 żołnierzy oddziałem powstańczym do Prus[3][4] i został internowany wraz z powstańcami w okolicach Bierunia Nowego[6] na rok, po czym otrzymał zgodę na wyjazd do Stanów Zjednoczonych. W USA współorganizował Towarzystwo Demokratyczne Polskie w Ameryce[3][4]. Zmarł 5 kwietnia 1857 roku w Waszyngtonie[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Tyssowski Jan Józef, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2013-09-27].
  2. ↑ a b Andrzej Szwarc, Marek Urbański, Paweł Wieczorkiewicz, Kto rządził Polską? Nowy poczet władców-od początków do XXI wieku, Warszawa 2007, s. 536.
  3. ↑ a b c d Tyssowski Jan Józef (pol.). W: Encyklopedia WIEM [on-line]. Onet. [dostęp 2013-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  4. ↑ a b c d e Ewa Michałowska Walkiewicz: Jan Józef Tyssowski - Dyktator powstania krakowskiego (pol.). Polish Pages, Inc.. [dostęp 2013-09-27].
  5. ↑ Ustawa Rewolucyjna : Kraków dnia 23 Lutego 1846 roku, Ludwik Gorzkowski, Jan Tyssowski, Alexander Grzegorzewski, sekretarz rządu Karol Rogawski, polona.pl [dostęp 2018-10-08].
  6. ↑ a b Koniec powstania krakowskiego – złożenie broni przez oddział Jana Tyssowskiego. (pol.). W: Muzeum Historii Polski [on-line]. Muzeum Historii Polski. [dostęp 2013-09-27].
Rząd Narodowy Rzeczypospolitej Polskiej

Polska

Przedstawiciele rządów państwa polskiego
  • do listopada 1918 (przed odzyskaniem niepodległości jako republika)
Prezesi Rady Ministrów
Księstwa Warszawskiego
(1807–1815)
Prezesi Rządu Narodowego
Królestwa Polskiego
(1830–1831)
Prezesi Rządu Narodowego
Rzeczypospolitej Polskiej (1846)
Prezesi Komitetu Narodowego
w Poznaniu (1848)
Prezesi Rządu Narodowego (1863–1864)
Premierzy Królestwa Polskiego
(1917–1918)
  1. ↑ a b c d dyktator
  2. ↑ Wódz naczelny z pełnią władzy cywilnej.
  3. ↑ a b c d e f przewodniczący Rządu Narodowego
  4. ↑ przewodniczący Komisji Wykonawczej (Tymczasowego) Rządu Narodowego
  5. ↑ przewodniczący Tymczasowego Rządu Narodowego
  6. ↑ przewodniczący Tymczasowego Rządu Narodowego (od 10 maja 1863 przewodniczący Rządu Narodowego)
  7. ↑ dyktator Rządu Narodowego
  8. ↑ Prezydent Ministrów

Media użyte na tej stronie