Jan XIII Glykys

Jan XIII Glykys
Ιωάννης ΙΓ΄ Γλυκύς
Patriarcha Konstantynopola
Kraj działaniaCesarstwo Bizantyńskie
Data urodzeniaok. 1250
Data śmiercipo 1320
Patriarcha Konstantynopola
Okres sprawowania1315–1320
Wyznanieprawosławne
KościółPatriarchat Konstantynopolitański
Wybór patriarchy11 maja 1315

Jan XIII Glykys albo Glykas, gr. Ιωάννης ΙΓ΄ Γλυκύς, Jōannes XIII Glykys[1] (ur. ok. 1250)[2]patriarcha Konstantynopola od 11 maja 1315[3] do 1320 r.[4].

Życiorys

Jan urodził się około 1250 r. Studiował retorykę i gramatykę. Był nauczycielem Nicefora Gregorasa. Zanim został patriarchą był człowiekiem świeckim, wyższym urzędnikiem na dworze cesarskim. Pełnił, między innymi, funkcję logotety dromu[2][5]. Miał żonę i dzieci, które pozostawił w chwili wyboru na stolicę patriarszą[6]. W 1315 r. z woli cesarza Andronika II Paleologa został wybrany patriarchą. Z powodu choroby po pięciu latach zrzekł się urzędu i schronił się w klasztorze Kyriotissa[2].

Jan Glykys jest autorem traktatu O składni (Peri orthotetos syntakseos, wydanego przez A. Jahniusa pod tytułem: Joannis Glycae ... opus de vera syntaxeos ratione, Berlin 1849), w którym omówił powstanie i rozwój języka oraz niektóre kwestie szczegółowe, jak na przykład: zastosowanie przypadków, konstrukcja imiesłowów, barbaryzmy. Przypisuje mu się również autorstwo tak zwanego homiliarza patriarchalnego. Prawdopodobnie Jan Glykys jedynie zatwierdził do użytku liturgicznego dzieło napisane wcześniej przez Jana Ksyfilina[2].

Przypisy

  1. Glykys znaczy słodki
  2. a b c d Bożena Modzelewska: Jan XIII Glykys. W: Encyklopedia katolicka. T. 7. s. 868.
  3. Venance Grumel, Traité d'études byzantines, « La Chronologie I. », Presses universitaires de France, Paryż, 1958, s. 437. Za rokiem 1315 opowiada się też Jacek Bonarek (Dzieje Grecji, s. 659). A. Weiss przesuwa początek patriarchatu Jana XIII na rok 1316 (Anzelm Weiss: Ekumeniczny patriarchat prawosławny. W: Encyklopedia katolicka. T. 4. s. 849.)
  4. Tak Venance Grumel i Jacek Bonarek. Bożena Modzelewska opowiada się za rokiem 1319, podaje bowiem 11 maja 1319 jako datę śmierci Jana Glykysa (Bożena Modzelewska: Jan XIII Glykys. W: Encyklopedia katolicka. T. 7. s. 868.)
  5. O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 270.
  6. Jan XIII (gr.). Ekumeniczny Patriarchat Konstantynopola. [dostęp 2012-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-16)].

Bibliografia

  • J. Bonarek, T. Czekalski, S. Sprawski, S. Turlej: Historia Grecji. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005. ISBN 83-08-03816-6.
  • Venance Grumel, Traité d'études byzantines, « La Chronologie I. », Presses universitaires de France, Paryż, 1958, s. 437.
  • O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. Wrocław: Ossolineum, 1984, s. 284. ISBN 83-04-01422-X.
  • Bożena Modzelewska: Jan XIII Glykys. W: Encyklopedia katolicka. T. 7. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1997, s. 868.
  • Anzelm Weiss: Ekumeniczny patriarchat prawosławny. W: Encyklopedia katolicka. T. 4. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1989, s. 849.