Jan Zachariasz Frey

Jan Zachariasz Frey
Data i miejsce urodzenia

czerwiec 1769
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 1829
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

klasycyzm

Hebe

Jan Zachariasz Frey (ur. w czerwcu 1769 r. w Wiedniu, zm. 8 sierpnia 1829 r. w Warszawie) – polski artysta malarz i rytownik.

Rodzicami jego byli Jan – austriacki wojskowy i Maria z Pardonów.

Studiował w Cesarskiej Akademii Malarstwa w Wiedniu a następnie w Londynie u znanego malarza Benjamina Westa. Po studiach przyjechał do Polski i osiedlił się w Puławach (pierwsza wzmianka 1794 r.). Pracował dla dworu Czartoryskich (wykonał m.in. 13 miedziorytów z widokami rezydencji i parku ks. Izabeli). W r. 1804 ks. Adam Czartoryski zaangażował go jako nadwornego malarza i rytownika. Wykonał rysunki (28 akwafort) do wydanej w 1805 r. w oficynie Korna we Wrocławiu pracy I. Czartoryskiej Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów (drugie wydanie ukazało się tamże w 1807 r.). Jego ryciny (ok. 60 sztuk) znajdują się w Muzeum Czartoryskich w Krakowie.

W 1805 r. przeniósł się do Warszawy, gdzie mieszkał aż do śmierci, uczył i malował. Początkowo sztychował rysunki do wydanego w 1806 r. albumu Zygmunta Vogla Zbiór sławniejszych pamiątek narodowych... – widoki z Lubelszczyzny, m.in. widok Puław na podstawie własnego rysunku Freya. Rytował również ilustracje do pracy Stanisława Staszica O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski[1] oraz do Śpiewów historycznych Juliana Ursyna Niemcewicza wydanych z muzyką Karola Kurpińskiego[2].

Wykonywał rysunki ilustrujące bieżące wydarzenia, miniatury portretowe oraz litografie widoków architektury i zabytków. Jego prace znajdowały się w okresie międzywojennym w Ratuszu Warszawskim, a ryciny można znaleźć obecnie również w Muzeum Narodowym w Warszawie. Malował również akwarele. Przez wiele lat był nauczycielem rysunku w konwikcie 00. Pijarów na Żoliborzu[3] i prywatnych szkołach warszawskich.

Co najmniej od 1808 r. był członkiem loży masońskiej Zum Samariter. Zmarł w Warszawie 8 sierpnia 1829 r. Pochowany został na cmentarzu ewangelicko-reformowanym przy ul. Młynarskiej w Warszawie. Miejsce jego pochówku nie jest znane. Był ojcem Jakuba (Jakóba) Michała Freya - znanego lekarza warszawskiego.

Przypisy

  1. ↑ Warszawa 1815
  2. ↑ Warszawa 1816
  3. ↑ po Powstaniu Listopadowym szkoła została zlikwidowana, akta przejęte przez Rosjan i zniszczone

Bibliografia

  • Gazeta Wyborcza dodatek lokalny lubelski 2001-06-17 (dostępny w Archiwum GW),
  • Akt zgonu Jana Frey - Akta stanu cywilnego parafii ewangelicko reformowanej w Warszawie z lat 1823-1925 1826- 1897, 1899-1904,1927 nr zaspo. 182/1 sygn 4 akt 22 str. 78,
  • Bibl.: ASC par. E-R 1829 zgony nr 25; Małachowski, Wykaz; Rastawiecki, Słownik malarzów; Słownik art. Pol. II; Szulc, ASC.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie