Jan Zdanowicz (architekt)

Jan Zdanowicz
Data i miejsce urodzenia

13 listopada 1920
Smoleńsk

Data śmierci

22 kwietnia 1995

Zawód, zajęcie

architekt

Budynek Węgierskiej Ekspozytury Handlowej przy ul. Szwoleżerów 10 w Warszawie
Szkoła przy ul. Emilii Plater w Warszawie
XXII Liceum Ogólnokształcące im. Jose Marti przy ul. Staffa 111 w Warszawie. Widok szkoły po remoncie, który pozbawił ją oryginalnej kolorystyki i wszelkich detali architektonicznych
Trzy 16-piętrowe bloki mieszkalne na osiedlu Torwar (tzw. Iksy)

Jan Zdanowicz (ur. 13 października 1920 w Smoleńsku, zm. 22 kwietnia 1995)[1] – polski architekt.

Życiorys

Uczestnik powstania warszawskiego (kompania K 1 w batalionie Karpaty wchodzącym w skład Zgrupowania Pułku Baszta)[2]. Po upadku powstania więzień Stalagu XI-A Altengrabow[3].

Od 1956 członek warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich[1].

W latach 1978–1986 pracował jako starszy wykładowca w Instytucie Projektowania Architektonicznego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej[4].

W 1974 roku otrzymał „Odznakę Milionera”[1].

Pochowany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 21E-6-21)[5].

Ważniejsze prace

Przypisy

  1. a b c dr inż. arch. Jan Zdanowicz. inmemoriam.architektsarp.pl. [dostęp 2020-07-21].
  2. Jan Zdanowicz. [w:] Muzeum Powstania Warszawskiego [on-line]. [dostęp 2020-07-30].
  3. Piotr Rozwadowski (red.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 6. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939-1945”, 2004, s. 723. ISBN 83-11-09586-8.
  4. Krystyna Dankiewicz, Jadwiga Roguska, Iwona Szustakiewicz, Paweł Wąsowski, Stefan Wrona: 100 lat Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1915–2015). Nauczyciele. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2017, s. 636. ISBN 978-83-7814-620-9.
  5. Zmarli, „Więź” (nr 6(440)), 1995.
  6. Barbara Orlańska, Andrzej Dobrucki, Wacław Orzeszkowski, Jan Kazimierz Zieliński: Warszawskie osiedla ZOR. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1968, s. 154.
  7. Barbara Orlańska, Andrzej Dobrucki, Wacław Orzeszkowski, Jan Kazimierz Zieliński: Warszawskie osiedla ZOR. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1968, s. 152.
  8. Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze "Rzeczpospolita", 1987, s. 113. ISBN 83-85028-56-0.
  9. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 1013. ISBN 83-01-08836-2.
  10. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 88.
  11. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 55.
  12. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 60.
  13. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 64.
  14. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 176.
  15. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 1014. ISBN 83-01-08836-2.
  16. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 197.
  17. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 222.
  18. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 497. ISBN 83-01-08836-2.
  19. Budynek dawnej Węgierskiej Ekspozytury Handlowej zabytkiem. [w:] Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków [on-line]. mwkz.pl, 5 marca 2019. [dostęp 2020-07-30].
  20. Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1965-1989. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 26. ISBN 83-908950-7-2.

Media użyte na tej stronie

IX Liceum Ogólnokształcące im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie ul. Emilii Plater 29.jpg
IX Liceum Ogólnokształcące im. Klementyny Hoffmanowej przy ul. Emilii Plater 29 i Szkoła Podstawowej nr 171 im. Wojska Polskiego (ul. Emilii Plater 31) w Warszawie
XXII L.O. im.Jose Marti Słodowiec 02.jpg
Autor: Andrzej Błaszczak, Licencja: CC BY-SA 4.0
XXII warszawskie Liceum Ogólnokształcące im. Jose Marti. Wśród architektury szkół tysiąclecia zwanych szkołami typowymi, które podlegały krytyce ze względu na swoją nadmierną skromność zarówno w formie jak i w funkcji są wyjątki. Na przykład w Warszawie budynek Liceum im. Jose Marti przy ulicy Leopolda Staffa 111, autorstwa architekta Jana Zdanowicza (1961) wyróżnia się pozytywnie, ponieważ zapewnił uczniom wielkie przeszklenia i tarasy rekreacyjne na dachach nieznane w polskich szkołach, ale świadczące o inspiracji architekturą zachodnioeuropejskiego modernizmu w tym zwłaszcza stylu Bauhaus. Po 1989 szkoła uległa nieprawidłowemu remontowi, który pozbawił ją detali architektonicznych i upodobnił ją do szkół typowych znanych z czasów socjalizmu i przypominających zwykłe szpitale. Niektóre brakujące elementy, zwane oryginalnymi i zgodnymi z projektem architekta, które świadczyły o wyjątkowości i pięknie modernistycznej estetyki budynku liceum: czarno-biała kolorystyka budynku, czarne ramy okien (a nie białe jak w szpitalu), poziome pasy między oknami były przeszklone (a nie zamurowane) dzięki czemu cała fasada wyróżniała się blaskiem i lekkością szkła a nie muru, tarasy rekreacyjne na dachach płaskich były otwarte, wyposażone w ażurowe barierki i wyróżniały się formą oraz funkcją, ponieważ były zupełnie niespotykane (aktualnie tylko jeden taras z ośmiu jest czynny), podmurówka budynku była wykonana ze szkła a nie zamurowana co nadawało szkole wyjątkowej lekkości i nowoczesności (aktualnie jest prawie całkowicie zamurowana ale konstrukcja pozwala na jej przeszklenie), sala gimnastyczna była całkowicie przeszklona (aktualnie jest zamurowana co ją szpeci), para drzwi z sali gimnastycznej na boisko była całkowicie przeszklona i miała cienkie, czarne ramy co świadczyło o ich lekkości i nowoczesności (aktualnie drzwi są nieestetyczne, ciężkie i białe jak drzwi do toalety). Fasada budynku nie była otynkowana, ale była pokryta estetyczną białą cegłą cementową aby uniknąć typowej szarości betonu szkół powszechnych. Ponadto ramy wszystkich okien w budynku liceum były cienkie a nie grube, co świadczyło o ich estetyce, lekkości, nowoczesności i pozwalało na dotarcie dużej ilości naturalnego światła do wnętrz co zapewniało komfort nauki. Sama forma architektoniczna bryły budynku wyróżnia go pozytywnie spośród miernej architektury szkół polskich czasów socjalizmu poprzez bogate rozrzeźbienie brył co przypomina nietypowe bryły geometryczne takie jak kostka Rubika albo budynki Bauhausu w Dessau i dzięki temu nie szpeci otoczenia jak typowa szkoła tysiąclecia[1].
Węgierska ekspozytura Handlowa ul. Szwoleżerów Mister Warszawy ok. 1975.jpg
Węgierska ekspozytura Handlowa przy ul. Szwoleżerów w Warszawie
Iksy Torwar 2019.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Budynki osiedla Torwar (tzw. Iksy) widziane z wiaduktu Trasy Łazienkowskiej