Jan z Lejdy

Portret Jana z Lejdy jako „króla Syjonu” autorstwa Heinricha Aldegrevera, sporządzony na krótko przed egzekucją w 1536 roku.

Jan z Lejdy^[1] (hol. Jan van Leiden lub Jan (Johan) van Leyden, właściwie Johann Bockelson lub Johan Beukelszoon) (ur. ok. 1509, zm. 22 stycznia 1536^[1]) – przywódca anabaptystów urodzony nieopodal holenderskiego miasta Lejda, z zawodu krawiec^[2].

Życiorys

W 1533 roku przeniósł się do niemieckiego miasta Münster w Westfalii, gdzie stał się wpływowym prorokiem i jednym z liderów miejscowych anabaptystów którzy przejęli kontrolę na miastem. Jan zdołał przekształcić Münster w teokratyczno-egalitarną komunę i wprowadził m.in. wspólnotę własności i produkcji oraz wielożeństwo (sam miał mieć 16 żon^[3]), a w 1534 roku ogłosił się „królem Syjonu”^[2].

W czerwcu 1535 roku, na skutek zdrady w szeregach anabaptystów, miasto zostało zdobyte przez katolickie wojska biskupa Münsteru Franza z Waldeck, sam Jan z Lejdy został wzięty do niewoli i po torturach został stracony razem z innymi przywódcami anabaptystów^[2][3].

Zobacz też

• Komuna anabaptystów w Münster
• Jan Matthijs
• Melchior Hofmann
• Nie-marksistowskie nurty komunizmu

Przypisy

Bibliografia

• Earle Edwin Cairns: Z chrześcijaństwem przez wieki: historia Kościoła Powszechnego. Credo, 2003. ISBN 83-917805-5-4. [dostęp 2015-06-16].
• Jan z Lejdy w Encyklopedii Gutenberga