Jancewicze
| kolonia | |
 Przystanek PKS | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 9[1] |
| Strefa numeracyjna | 85 |
| Kod pocztowy | 17-240[2] |
| Tablice rejestracyjne | BHA |
| SIMC | 0025840[3] |
Położenie na mapie gminy Czeremcha _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Czeremcha") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego  | |
 52°26′11″N 23°17′47″E/52,436389 23,296389 | |
Jancewicze – kolonia w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czeremcha[3][4].
Wieś magnacka położona była w końcu XVIII wieku w hrabstwie wysockim w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Prawosławni mieszkańcy kolonii należą do parafii Opieki Matki Bożej w Zubaczach[6], a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Czeremsze.
Historia
Początki osady w Jancewiczach należy datować na XVI w. Pierwotna siedziba dworska w Jancewiczach powstała w obrębie nadania króla Kazimierza Jagiellończyka dla niejakiego Tura, a w 1499 r. posiadaczami tego obszaru byli wnukowie Tura – Korniłło i Iwaszko Andrejewicze. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi dopiero z 1656 r. i nie jest wykluczone, że pierwotna osada dworska znajdowała się gdzie indziej – w uroczysku Zamczysko, gdzie na łąkach nad rzeką Pulwą znajduje się czworoboczna przestrzeń otoczona wałem i fosą, w której narożu widnieje zarosły staw, a kilka starych drzew (mających w latach 80. XX w. do 100 cm średnicy pni) i rozrosłe krzewy znamionują istnienie nieznanego bliżej obiektu. Być może jest to pozostałość dworzyska Tura z XV w.
W 1886 r. majątek Jancewicze należał do kilku spadkobierców Jaczynowskiego. Obejmował wtedy 850 ha. Później całość dóbr przeszła w ręce jego syna Romualda. Romualdowi Jaczynowskiemu (zm. w Mińsku Białoruskim w 1939 r.) kompozycja Jancewicz zawdzięcza swój ostateczny kształt. Założył on tu park. W okresie międzywojennym majątek Romualda Jaczewskiego borykał się z dużymi trudnościami finansowymi i trwała rozsprzedaż gruntów. We wrześniu 1939 r. Jancewicze znalazły się w granicach ZSRR. W latach 1939–1941 założenie zdewastowano. W dworze stacjonował wtedy oddział wojsk radzieckich, żołnierze zniszczyli rzeźbę św. Jana Nepomucena, a w kaplicy urządzili najpierw stróżówkę, a później ustęp. Zabudowania gospodarcze zawaliły się, zaś pozbawiony opieki park był trzebiony i wyniszczany. W 1941 r. założenie przejęli Niemcy, którzy z gruntów majątków Jancewicze, Klateczka, Łunna (dziś poza granicami Polski) i Łowiennice stworzyli wielki kompleks agrarny. Później, w lipcu 1944 r. podczas działań wojennych pożar zniszczył zabudowania gospodarcze.
Po zakończonej w 1945 roku wojnie majątek Jancewicze został w ramach reformy rolnej rozparcelowany, przy czym większość gruntów i ocalałe budynki gospodarcze przejęło Państwowe Gospodarstwo Rolne Wólka Nurzecka, które rozebrało i przeniosło do Wólki lodownię i spichlerz, toteż gospodarcza część dawnego założenia przestała istnieć (z zabudowań dworskich pozostał jedynie dwór). Ogród, tereny po sadach i części gospodarczej otrzymał w ramach reformy Antoni Szwejkus (zm. około 1979 r.). Zamieszkał on we dworze, który ostatecznie został przez niego rozebrany w 1973 lub 1974 r., po czym wzniósł dla siebie na terenie parku nową zagrodę. Wdowa po nim – Stanisława – wyszła za mąż za Jerzego Zielińskiego, który pozostawał właścicielem terenu dawnego założenia w latach 80. XX w.[7]
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 365 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 106.
- ↑ Kalendarz Prawosławny 2015, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s.167
- ↑ Jancewicze - park dworski, www.testowy.minigo.pl [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-04].
Linki zewnętrzne
- Jancewicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 632.
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Czeremcha, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu hajnowskiego, Polska
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Krzysztof Maria Różański, (Upior polnocy), Licencja: CC BY-SA 3.0
Jancewicze - wjazd od północy
Autor: Krzysztof Maria Różański, (Upior polnocy), Licencja: CC BY-SA 3.0
przystanek PKS w Jancewiczach