Janina Górzyńska-Bierut
| Imię i nazwisko po urodzeniu | Janina Górzyńska |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 30 stycznia 1890 |
| Data śmierci | 17 kwietnia 1985 |
| Pierwsza dama Polski | |
| Okres | od 5 lutego 1947 |
| Małżonek | |
| Małżonka premiera Rzeczypospolitej Polskiej Ludowej | |
| Okres | od 20 listopada 1952 |
| Poprzednik | |
| Następca | Nina Andrycz |
| Odznaczenia | |
    | |
Janina Górzyńska-Bierut (ur. 30 stycznia 1890 w Lublinie, zm. 17 kwietnia 1985) – polska przedszkolanka, formalnie pierwsza dama RP jako małżonka prezydenta Bolesława Bieruta.
Życiorys
Była córką Bronisławy z Zawadzkich i Stanisława Górzyńskiego.
Przed II wojną światową pracowała jako przedszkolanka, zatrudniona przez Zofię Staniszewską, która założyła przedszkole i wraz z mężem Eugeniuszem Staniszewskim administrowali majątkiem Studzianki w okolicach Lublina. Tutaj Janina Górzyńska poznała Bolesława Bieruta, który razem z Janem Hemplem prowadzili prace miernicze w majątku Studzianki[1].
3 lipca 1921 w Lublinie Janina Górzyńska i Bolesław Bierut wzięli ślub[2]. 12 lutego 1923 urodziła się ich córka Krystyna, a 29 stycznia 1925 – syn Jan. W latach późniejszych Bierutowie nie żyli ze sobą, ale do końca utrzymywali przyjacielskie stosunki. W tym czasie Bolesław Bierut był w nieformalnym związku z Małgorzatą Fornalską, z którą miał córkę Aleksandrę, a od 1944 żył z Wandą Górską.
Mieszkała na II Kolonii Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej na Żoliborzu i pracowała jako woźna w przedszkolu Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci[3].
Od 1944 do 1947 Bolesław Bierut był przewodniczącym Krajowej Rady Narodowej, a następnie – do 1952 – prezydentem i zarazem przewodniczącym Rady Państwa. Ponadto w 1948 został I sekretarzem KC PPR, a następnie – do śmierci w 1956 – stał na czele PZPR. W latach 1952–1954 był też premierem. W tym czasie Janina Górzyńska była pierwszą damą, a w latach 1952–1954 była również małżonką premiera. W tym czasie często była mylona przez gości z zagranicy z Wandą Górską, która była nazywana królową Belwederu. Po śmierci Bolesława Bieruta, Janina Górzyńska dbała o pamięć o nim[4].
Była działaczką Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci i Towarzystwa Przyjaciół Dzieci[5]. Odznaczona m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi[6] (dwukrotnie), Medalem Zwycięstwa i Wolności, Warszawskim Krzyżem Powstańczym[7], a także Odznaką Zasłużonego Działacza TPD[5].
Zmarła 17 kwietnia 1985 i została pochowana na cmentarzu Komunalnym na Powązkach (kwatera 4DII-1-9)[8].
Przypisy
- ↑ J. Chyliński, Jaki był Bolesław Bierut. Wspomnienia Syna, Wydawnictwo Oficyna Drukarska 01-142 Warszawa, ul. Sokołowska 12 a, 1999, s. 33.
- ↑ Fot. 7. Fotokopia skróconego aktu małżeństwa Bolesława Bieruta i Janiny Górzyńskiej w: J. Chyliński, op. cit.
- ↑ Jarosław Abramow-Newerly: Lwy mojego podwórka. Warszawa: Wydawnictwo Twój Styl, 2000, s. 28. ISBN 83-7163-249-5.
- ↑ Historia pierwszych dam.
- ↑ a b „Życie Warszawy”, nr 92 z 20–21 kwietnia 1985, s. 11 (nekrolog).
- ↑ 20 czerwca 1947 „za wybitne zasługi na polu opieki nad dzieckiem” M.P. z 1947 r. nr 103, poz. 685.
- ↑ „Trybuna Ludu”, nr 92 z 20–21 kwietnia 1985, s. 7 (nekrolog).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
| II Rzeczpospolita |
|
|---|---|
| RP na uchodźstwie |
|
| Polska Ludowa |
|
| III Rzeczpospolita |
|
Media użyte na tej stronie
Baretka: Warszawski Krzyż Powstańczy
Autor: Cezary p, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Janiny Górzyńskiej Bierut, żony Bolesława Bieruta na Cmentarzu Komunalnym d. Wojskowym na warszawskich Powązkach
Baretka: Złoty Medal Zwycięstwa i Wolności