Janina Jasińska

Janina Jasińska
Janina Maria Jasińska-Luterek
Data i miejsce urodzenia21 lipca 1925
Tomaszów Mazowiecki
Data i miejsce śmierci18 lutego 2018
Lailly-en-Val, Francja
Narodowośćpolska
Alma MaterAkademia Sztuk Pięknych w Warszawie
Dziedzina sztukimalarstwo

Janina M. Jasińska-Luterek (ur. 21 lipca 1925 w Tomaszowie Mazowieckim, zm. 18 lutego 2018 w Lailly-en-Val) – polska malarka. Podstawowa działalność artystyczna: malarstwo sztalugowe (głównie olejne) i rysunek.

Życiorys

W latach 1943–1945 była żołnierzem Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej (pseudonim „Nike”). Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni Michała Byliny, w roku 1953 uzyskała dyplom Wydziału Malarstwa Sztalugowego. Początkowo pracowała jako asystentka w pracowni Artura Nacht-Samborskiego[1]. W latach 1953–1967 była członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków, uczestniczyła w niemal wszystkich wystawach ogólnopolskich i okręgowych ZPAP, festiwalach sztuki w Gdańsku i Szczecinie, oraz licznych wystawach międzynarodowych organizowanych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.

Należała do grupy inicjatorów, a następnie była jednym z głównych organizatorów (wiceprzewodnicząca Ogólnopolskiego Komitetu Organizacyjnego) przełomowej dla sztuki polskiej „Ogólnopolskiej Wystawy Młodej Plastyki” (Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi), znanej jako „Arsenał” (Warszawa – 1955).

W 1967 roku wyjechała z mężem Wojciechem do Francji; w latach 1968–1970 przebywała w Stanach Zjednoczonych, od roku 1971 do 2002 w Szwecji. W ostatnich latach życia mieszkała we Francji, większość swoich prac przekazała do muzeum w Gorzowie Wielkopolskim[2].

Należała do Ogólnoszwedzkiego Związku Artystów (KRO), Stowarzyszenia Artystek Szwedzkich (FSK) i Stowarzyszenia Artystów Szwedzkich (SKF).

Wystawy indywidualne

  • 1975, Galeria „Gula Paviljongen”, Sztokholm, Szwecja
  • 1978, Bergshamra Kyrka, Bergshamra, Szwecja
  • 1980, Galeria „B-M”, Västerås, Szwecja
  • 1981, Galeria „17”, Sztokholm, Szwecja
  • 1981, Galeria „Falsted”, Kopenhaga, Dania
  • 1982, „Solna Galleriet”, Solna, Szwecja
  • 1983, Galeria „K-M”, Gävle, Szwecja
  • 1983, Centre Culturel du Carmel, Libourne, Francja
  • 1985, Pirkkala Kunta, Tampere, Finlandia
  • 1986, Galeria „Nykvarn”, Enköping, Szwecja
  • 1987, Galeria „17”, Sztokholm, Szwecja
  • 1987, „Drian Galleries”, Londyn, Wielka Brytania
  • 1989, „Olle Olsson Muzeum”, Solna, Szwecja
  • 1992, Galeria „Näckrosen”, Hudiksvall, Szwecja
  • 1992, Galeria „Yves Fay”, Paryż, Francja
  • 1995, Galeria „17”, Sztokholm, Szwecja
  • 1998, Instytut Polski, Sztokholm, Szwecja

Wystawy grupowe

  • 1953-1966, udział w większości wystaw ogólnopolskich i okręgowych ZPAP, festiwalach sztuki w Gdańsku i Szczecinie oraz „Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki” – „Arsenał”
  • 1975, Galeria „Prisma”, Sztokholm, Szwecja
  • 1976, „Salon wiosenny”, Solna, Szwecja
  • 1976, Muzeum Upplandu, Uppsala, Szwecja
  • 1981, Exposition Internationale Fondatión Joan Miró, Barcelona, Hiszpania
  • 1981, Jubileuszowa Wystawa FSK, Galeria „Heland”, Sztokholm, Szwecja
  • 1981, Museo Español de Arte Contemporáneo, Madryt, Hiszpania
  • 1981, Miejskie Sale Wystawowe, Vila Real, Portugalia
  • 1984, Exposition Internationale d’Art Contemporain, „Hall du Centenaire”, Monte Carlo, Monako
  • 1985, Wystawa członkiń FSK, Galeria „Heland”, Sztokholm, Szwecja
  • 1985, Galeria „Lambert”, Paryż, Francja
  • 1986, Salon Jesienny, Dom Artysty, Sztokholm, Szwecja
  • 1987, Salon Listopadowy, Galeria „Stockholms Mobile”, Sztokholm, Szwecja
  • 1988, Salon Jesienny, Dom Artysty, Sztokholm, Szwecja
  • 1991, „Jesteśmy”, Zachęta, Warszawa, Polska
  • 1992, „Polscy Artyści w Środkowej Szwecji”, Instytut Polski, Sztokholm, Szwecja
  • 1995, Sale wystawowe ratusza w Lidingö, Lidingö, Szwecja
  • 1997, Dom Obywatela, Sztokholm, Szwecja
  • 1998, Wystawa Laureatek FSK, Muzeum „Synvinkel”, Skellefteå, Szwecja
  • 2000, Miejska sala wystawowa „Vingen”, Solna, Szwecja
  • 2000, „Vasa Hallen”, Djurgården, Sztokholm, Szwecja
  • 2000, Muzeum w Laholm, Laholm, Szwecja
  • 2001, Miejska sala wystawowa „Vingen”, Solna, Szwecja

Nagrody

  • 1982, Nagroda Artystyczna Miasta Solna, Szwecja
  • 1997, Nagroda Stowarzyszenia Artystek Szwedzkich (FSK)

Przypisy

  1. ↑ „Malarstwo i rysunek Janiny Jasińskiej-Luterek”. Muzeum Lubuskie zaprasza na wystawę, Telewizja Gorzów 5 marca 2019.
  2. ↑ Twórczyni słynnego Arsenału i jej malarstwo w Spichlerzu, Gazeta Wyborcza Gorzów Wielkopolska 1 marca 2019.

Bibliografia

  • Kraj wydania: Polska – (PL), Francja – (F), Szwecja – (S), Finlandia – (SUO)
  • Beate Sydhoff, Kvinnobilder, „Svenska Dagbladet”, 2.11.1975. (S).
  • Kvinnobilder av Janina Jasińska-Luterek, „Invandrar Rapport”, nr 9/10, 1975. (S).
  • Adi Golčman, V svetu obrazov, „Naš Glas”, wrzesień 1975. (S).
  • Lass Lassen, Kvinnobilder, „Västmanlandsläns Tidning”, 17.02.1981. (S).
  • Janina Jasinska-Luterek, „Mosaik ’80”, nr 2/3, 1982. ISSN 0349-3369. (S).
  • Svenska Konstnärer (słownik biograficzny), 1982, ​ISBN 91-85040-84-3​. (S).
  • Kajsa Lundgren, Polsk utställning följs upp i Solna, „Solna Tidningen”, 16.09.1982. (S).
  • Elżbieta Grabska, Souhait (wstęp do katalogu), marzec 1983. (F).
  • Christian Grené, Exposition au Carmel: le cœur froid ou... les femmes de Janina Jasinska-Luterek, „Sud-Ouest”, 28.09.1983. (F).
  • Janina Jasinska-Luterek, „Le Résistant de Libourne”, wrzesień 1983. (F).
  • Barbro Lassebro, Utspel i ljus–mörker och mänskliga motiv, „Östgota Correspondenten”, 15.02.1984. (S).
  • Eva-Li Johansson, Hon målar alienationen, „Dagens Nyheter”, 06.12.1984. (S).
  • Gunnel & Kjell Svärd, Konstnärer i Stockholm (noty biograficzne), ​ISBN 91-85768-17-0​. (S).
  • Väriä iloa ja odotusta, „Pirkkalainen”, 07.03.1985. (SUO).
  • Göran Sjögren, Gåtfulla kvinnor på Nykvarnutställning, „Enköpingsposten”, 15.10.1986. (S).
  • Anders Knave, Konst från forntid till nutid, „Dagens Nyheter”, 28.01.1988. (S).
  • C.L. Williams, Solnakonstnärerna (noty biograficzne), 1990. (S).
  • „Jesteśmy”. Wystawa dzieł artystów polskich tworzących za granicą (katalog wystawy), Zachęta, Warszawa, 1991, s. 247. (PL).
  • Anita Ridefelt, Bilder som har mycket att ge, „Hudiksvalls Tidning” 01.02.1992. (S).
  • Victoria Schöön, Färg, vemod och humor ställs upp på Näcken, „Hälsinge Kuriren”, 01.02.1992. (S).
  • Tadeusz Nowakowski, Polacy w Szwecji: słownik biograficzny emigracji polskiej w Szwecji. Polonica Förlag, Sztokholm, 1992, s. 69. ​ISBN 91-87704-07-2​. (S).
  • Zbigniew Andrzej Judycki, Polacy w świecie. Paryż, 1994. ISSN 1246-4953. (F).
  • Tadeusz Nowakowski, My, z Polski: 400 not biograficznych imigrantów polskich w Szwecji. Polonica Förlag, Sztokholm, 1997. ​ISBN 91-87704-25-0​. (S).
  • Yvonne Sandberg-Norlund, Konstnärer i Solna (noty biograficzne), 1998. (S).
  • Tony Gyllenram, Färgrikt möte, SST Tidningen, 25.01.2000. (S).
  • Polak w świecie. Leksykon Polonii i Polaków za granicą. Polska Agencja Informacyjna, 2001. ​ISBN 83-223-2693-9​. (PL).
  • M. Supruniuk, J. Krasnodębska, Mała galeria sztuki emigracyjnej. Ze zbiorów Archiwum Emigracji (katalog wystawy). Oficyna Wydawnicza Kucharski, Toruń, 2002. ​ISBN 83-916154-7-2​. (PL).
  • Kto jest kim wśród Polonii szwedzkiej. Polonica Förlag, Sztokholm, 2003. ​ISBN 91-87704-40-4​. (S).
  • Les artistes polonais en France, Edition Casimir-le-Grand, Paryż, 2004, ISSN 1277443X. (F).

Linki zewnętrzne