Janina Jasnowska
Janina Jasnowska (1968) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | 18 grudnia 1925 |
Data i miejsce śmierci | 22 listopada 2021 |
profesor nauk przyrodniczych | |
Specjalność: geobotanika, fitosocjologia, ekologia torfowisk | |
Alma Mater | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Janina Jasnowska (ur. 18 grudnia 1925 w Nisku, zm. 22 listopada 2021 w Szczecinie[1]) – polska profesor nauk przyrodniczych[2], specjalistka w zakresie geobotaniki, fitosocjologii i ekologii torfowisk.
Życiorys
Córka Jana Radomskiego. Szkołę powszechną w Brześciu nad Bugiem ukończyła w 1938 roku i rozpoczęła naukę w Gimnazjum i Liceum im. Króla Stanisława Leszczyńskiego w Ostrołęce. Podczas II wojny światowej uczyła się w tym liceum działającym pod kryptonimem GOLESIN[3]. Pełniła tam funkcję sekretarki i łączniczki z tajnymi władzami Kuratorium Warszawskiego. Maturę zdała w czerwcu 1944 roku w tajnym XVI Gimnazjum i Liceum im. Aleksandry Piłsudskiej w Warszawie. Po wyzwoleniu była nauczycielką w szkole powszechnej w Jarnutach koło Ostrołęki, a następnie w Czarnolesiu koło Kamiennej Góry. Studia wyższe odbyła w latach 1946–1951 na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu, uzyskując stopień magistra filozofii w zakresie botaniki. Podczas studiów pracowała w Katedrze Botaniki Wydziału Rolniczego tej Uczelni pod kierunkiem profesora Stanisława Tołpy, przechodząc w ciągu 10 lat kolejne szczeble zawodowe, od demonstratora do adiunkta. W 1955 roku, wraz z mężem Mieczysławem Jasnowskim, przeniosła się do nowo utworzonej Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie, do Katedry Botaniki kierowanej wówczas przez profesora Stefan Kownasa. W Katedrze Botaniki pracowała jako adiunkt (1955–1967), docent (1968–1984) i profesor (1985–1996), w latach 1990–1996 była jej kierownikiem[4]. Przez ponad 13 lat (1968–1981) była prodziekanem Wydziału Rolniczego do Spraw Studiów Zaocznych. Przez wiele lat była wybierana do Senatu Akademii Rolniczej i działała w komisjach senackich. Na emeryturę przeszła w roku 1996, kontynuując działalność naukową.
Wieloletnia członkini i Przewodnicząca Wojewódzkiej Rady Ochrony Przyrody, a następnie Regionalnej Rady Ochrony Przyrody dążąca do zrównoważonego gospodarowania zasobami przyrody. Przez wiele lat swoimi działaniami dawała przykład kreatywnej i kompromisowej współpracy pomiędzy służbami ochrony przyrody. Zjednała na rzecz ochrony przyrody wiele instytucji i osób, które aktywnie brały udział w procesie tworzenia systemu i sieci obszarów chronionych w województwie zachodniopomorskim[5].
Autorka ponad 150 publikacji o tematyce botanicznej i około 100 opracowań niepublikowanych, w tym ekspertyz i opinii wykonanych na potrzeby ochrony przyrody.
Odznaczenia i nagrody
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2003)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1996)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1987)
- Złoty Krzyż Zasługi (1971)
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” (1987)
- Medal 10–lecia Polski Ludowej
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1975)
- Odznaka Honorowa Gryfa Pomorskiego
- Nagroda indywidualna II stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego (1968)
- Nagroda indywidualna I stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego (1981)
- Nagroda zespołowa III stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego (1965)
- Nagroda zespołowa I stopnia Ministra Szkolnictwa Wyższego (1976 i 1994)
- Nagroda zespołowa Ministra Rolnictwa (1973)
- Nagroda zespołowa Prezesa Radia i Telewizji (1974)
- Niemiecka Nagroda Kultury[6] (1990)
Źródło[7].
Publikacje
- Jasnowska J., Jasnowski M., Kwarta Cz. 1958. Roślinność torfowiska Smolniki nad Zalewem Szczecińskim. Przyr. Pol. Zach. 2: 123–138.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1964. Charakterystyka botaniczna i biologiczna kukurydzy. W: K. Ruebenbauer (red.). Kukurydza. PWRiL: 9–28.
- Radomski J., Jasnowska J. 1964. Roślinność otwartych zbiorowisk na zachodniej krawędzi dolnej Odry. Zesz. Nauk. WSR Szczecin 17: 69–83; 85–92; 93–106.
- Jasnowska J. 1968. Morfogeneza i metoda określania wieku krzewów woskownicy europejskiej Myrica gale L. Zesz. Nauk. WSR Szczecin 28, Rol. 4: 55–77.
- Jasnowska J. 1968. Wpływ zaburzeń warunków wodnych na roślinność torfowiskową w Lasach Czarnocińskich. Rozprawy WSR Szczecin 7: 1–68.
- Jasnowski M., Jasnowska J., Markowski S. 1968. Ginące torfowiska wysokie i przejściowe w pasie nadbałtyckim Polski. Ochr. Przyr. 33: 69–124.
- Jasnowska J. 1973. „Wąwóz Kamieniec” – projektowany rezerwat florystyczny w powiecie szczecińskim. Chrońmy Przyr. Ojcz. 4: 31–37.
- Jasnowska J. 1973. Najbogatsze na Pomorzu Zachodnim stanowiska storczyka błotnego Orchis palustris Jacq. nad jez. Miedwie i jez. Zaborsko w dolinie rzeki Płoni. Zesz. Nauk. AR Szczecin 39: 151–165.
- Jasnowska J. 1976. Zagrożone stanowiska storczyka kukawki Orchis militaris L. nad jeziorem Będzin na Pojezierzu Myśliborskim. Zesz. Nauk. AR Szczecin 53, Rol. 14: 85–93.
- Radomski J., Jasnowska J. 1976. Botanika. Podręcznik do samokształcenia dla studiów zaocznych akademii rolniczych. PWN Warszawa. s. 444 (1978–1989 – 8 wydań).
- Jasnowska J. 1977. Czynniki wpływające na rozmiary słojów rocznych drewna sosny na torfowisku wysokim w zespole Vaccinio uliginosi–Pinetum. Rocz. Sekc. Dendr. 30: 5–33.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1981. Kotłowe torfowiska mszarne na Pojezierzu Bytowskim. Zesz. Nauk. AR Wroc., Rol. 134: 11–37.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1981. Ocena aktualnego stanu i projekt racjonalnej sieci rezerwatów przyrody w północnej części województwa gorzowskiego. W: L. Agapow, B. Wiatr (red.) Zasoby przyrody województwa gorzowskiego. Ośr. Bad. i Konsult. TWWP w Gorzowie Wlkp.: 5–36.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1982. Rezerwat krajobrazowo–wodny „Rzeka Drawa” na Pomorzu Zachodnim. Chrońmy Przyr. Ojcz. 38, 3: 5–19. Jasnowski M., Jasnowska J. 1982.Najcenniejsze obiekty w rezerwacie „Rzeka Drawa” objęte ochroną ścisłą. Chrońmy Przyr. Ojcz. 38, 4–5: 5–23.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1982. Pojezierze Zachodniopomorskie. Przyroda Polska. Wiedza Powszechna, Warszawa, 265 s.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1982. Szata roślinna torfowisk mszarnych na Pojezierzu Bytowskim. Zesz. Nauk. AR Szczecin. 99, Rol. Ser. Przyrod. 30: 23–36; 37–47; 39–57; 59–67.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1983. Roślinność mszarnych torfowisk wysokich z rzędu Sphagnetalia magellanici Pawł. 28 Moore 68 na Pojezierzu Bytowskim. Zesz. Nauk. AR Szczecin 104. Rol. Ser. Przyrod. 32: 89–100.
- Jasnowski M., Jasnowska J. 1983. Roślinność klasy Utricularietea intermedio–minoris Pietsch 64 torfowisk mszarnych Pojezierza Bytowskiego. Zesz. Nauk. AR Szczecin 104. Rol. Ser. Przyrod. 32: 101–112.
- Jasnowski M., Jasnowska J., Grinn U., Friedrich S. 1986. Flora projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego i jej osobliwości. W: L. Agapow, M. Jasnowski (red.) Przyroda projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego. Gorzowskie Tow. Naukowe, Gorzów Wlkp.: 25–67.
- Jasnowski M., Jasnowska J., Friedrich S. 1986. Roślinność rzeczna, torfowiskowa i źródliskowa projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego [w: L. Agapow, M. Jasnowski (red.) Przyroda projektowanego Drawieńskiego Parku Narodowego]. Gorzowskie Tow. Naukowe, Gorzów Wlkp.: 69–94.
- Jasnowska J. 1992. O polsko–niemieckim projekcie wspólnego parku narodowego w dolinie dolnej Odry. Chrońmy Przyr. Ojcz. 48, 2: 39–51. Jasnowska J. 1992. Przyrodnicze wartości projektowanego polsko–niemieckiego parku narodowego Dolina Dolnej Odry. Chrońmy Przyr. Ojcz. 48(3): 42–53.
- Jasnowska J. 1993. Szata roślinna rejonu Szczecina.W: J. Jasnowska (red.). Stan środowiska miasta i rejonu Szczecina: zagrożenia i ochrona. Szcz. Tow. Nauk. Szczecin: 91–116.
- Jasnowski M., Jasnowska J., Friedrich S. 1993. Badania geobotaniczne w dolinie Rurzycy na równinie Wałeckiej. Zesz. Nauk. AR Szczecin. 155, Rol. Ser. Przyr. 54: 5–24; 25–44; 45–73; 74–96.
- Jasnowski M., Jasnowska J., Markowski S. 1993. Kociołki polodowcowe koło Trzcińska–Zdroju jako użytki ekologiczne. Chrońmy Przyr. Ojcz. 49, 1: 23–29.
- Jasnowska J. (red.). 2002. Dolina Dolnej Odry. Monografia Parku Krajobrazowego, Szczec. Tow. Nauk. 452 s.
- Jasnowska J., Wróbel M., Jurzyk S. 2007. Znaczenie monitorowania poziomu wód w rezerwatach torfowiskowych na przykładzie rezerwatu „Rosiczki Mirosławskie” (Pomorze Zachodnie). Chrońmy Przyr. Ojcz. 63, 5: 19–33.
- Jasnowska J., Wróbel M., Jurzyk S. 2008. Potrzeba aktywnej ochrony siedlisk na przykładzie rezerwatu przyrody „Białodrzew Kopicki” w województwie zachodniopomorskim”. Chrońmy Przyr. Ojcz. 64, 4: 45–58.
- Jasnowska J. 2008. Rozwój ochrony przyrody po 1945 r. W: Eichstadt (red.): Historia ochrony przyrody na Pomorzu od zarania dziejów po dzień dzisiejszy. Steffen Verl.: 133–145.
- Jasnowska J. 2011. Wilgotne wrzosowiska atlantyckie z Erica tetralix i suche wrzosowiska z Calluna vulgaris w ostojach Natura 2000 na Pomorzu Zachodnim. Ogród Dendrologiczny w Przelewicach 2: 25–32.
Źródło[5].
Przypisy
- ↑ Z głębokim smutkiem zawiadamiamy, że w dniu 22 listopada 2021 r. zmarła prof. dr hab. Janina Jasnowska, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie [dostęp 2021-11-24] (pol.).
- ↑ Prof. Janina Jasnowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2017-10-05] .
- ↑ lo1.ostroleka.pl, ostroleka.pl [dostęp 2020-12-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-20] (ang.).
- ↑ S. Dzienia (red.), 50 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie, Szczecin: Akademia Rolnicza, 2004, ISBN 837-31706-50 .
- ↑ a b S. Friedrich , S. Jurzyk-Nordlöw , Profesor Janina Janowska – 90-lecie urodzin, [w:] Lesław Wołejko (red.), Torfowiska Pomorza – identyfikacja, ochrona, restytucja, Świebodzin: Klub Przyrodników, 2015, ISBN 978-83-69426-13-2 .
- ↑ Skorska, Niemiecka Nagroda Kultury 1990 r., 25 września 2017 [dostęp 2017-10-06] .
- ↑ R. Malinowski (red.), 60 lat Wydziału Kształtowania Środowiska i Rolnictwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie 1954-2014, Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego, 2014, ISBN 978-837-6631-806 .
Media użyte na tej stronie
Autor: Mieczysław Jasnowski, Licencja: CC0
profesor Janina Jasnowska w 1968 roku
Autor: Elżbieta Skorska, Licencja: CC BY-SA 4.0
Profesor Janina Jasnowska w 2017 roku
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej