Janina Płoska

Janina Płoska
Data i miejsce urodzenia12 lipca 1880
Janów Podlaski
Data i miejsce śmierci20 maja 1945
Trzepowo
Narodowośćpolska
Dziedzina sztukimalarstwo
Epokahistoryzm, naturalizm, realizm, Młoda Polska
Ważne dzieła
  • Widok Płocka
  • winieta z portretem Elizy Orzeszkowej (1907)
  • Chrystus złożony do grobu (wraz z Czesławem Tańskim)
  • winieta dla Ignacego Paderewskiego (1919)
  • Portret Irenki
  • Wieśniaczka
  • Floksy (akwarela)
  • Dama w ogrodzie (olej)
  • Dom w Płocku w ogrodzie
  • Ostatnia Wieczerza
  • Chrystus na krzyżu
  • Studium i Mendle

Janina Aniela Płoska z domu Betley (ur. 12 lipca 1880 w Janowie Podlaskim, zm. 20 maja 1945 w Trzepowie) – polska malarka, córka Tadeusza Betleya i Marii ze Starzeńskich, żona Eugeniusza Płoskiego, babcia malarki Barbary Bojanowskiej-Jasionowskiej i poetki Zofii Bojanowskiej-Frydrysiak.

Życiorys

Wychowywała się w majątku Wygoda koło Janowa Podlaskiego, gdzie jej ojciec Tadeusz Betley pełnił funkcję naczelnego weterynarza stadniny koni. Uczyła się malować pod kierunkiem Feliksa Słupskiego[1] i Czesława Tańskiego. Ukończyła szkołę prywatną szkołę średnią Sikorskiej w Płocku. Przyjaźniła się z Heleną Powierzyną-Rozalską[2]. W 1905 wyszła za mąż za prawnika, działacza katolickiego i wielkiego społecznika Eugeniusza Płoskiego. Mieli czwórkę dzieci: Janina Maria (1905–1990) żołnierz AK, Hanna Bronisława (1908–1968) – mąż Jacek Bojanowski, Józef Onufry (1912–1987) prawnik, oficer WP oraz Irena Jadwiga (ur. 1922) – mąż Stanisław hr Łoś. Po ślubie zamieszkali w Płocku. Po wojnie i śmierci męża Janina Płoska zamieszkała z córką Hanną Bojanowską w Trzepowie k. Płocka.

Twórczość

Janina Płoska malowała w akwareli, posługiwała się również ołówkiem i olejem. Stworzyła wiele pasteli. Uczestniczka 6 kolejnych Wystaw Sztuki Płocczan. Tworzyła na przełomie epok, a w jej dorobku artystycznym zauważyć można wpływy kilku szkół i kierunków artystycznych: historyzmu, naturalizmu, realizmu, a także Młodej Polski oraz secesji. Poruszała modne w tamtym czasie tematy historyczne i religijne. Dobrze odnajdywała się w pejzażach oraz portretach.

Najważniejsze obrazy

  • Widok Płocka (1907)
  • winieta z portretem Elizy Orzeszkowej (1907)
  • Chrystus złożony do grobu (wraz z Czesławem Tańskim)
  • winieta dla Ignacego Paderewskiego (1919)
  • Portret Irenki
  • Wieśniaczka
  • Floksy (akwarela)
  • Dama w ogrodzie (olej)
  • Dom w Płocku w ogrodzie
  • Ostatnia Wieczerza
  • Chrystus na krzyżu
  • Studium i Mendle[3]

Niestety zdecydowana większość twórczości malarki zarówno z pierwszego okresu twórczości jak i płockiego uległa zniszczeniu podczas powstania warszawskiego.

Przypisy

  1. ↑ Feliks Słupski. [dostęp 2016-07-27].
  2. ↑ Helena Powierzyna-Rozalska. [dostęp 2016-07-27].
  3. ↑ Ryszkiewicz A. Polska bibliografia sztuki 1801–1944

Bibliografia

  • Wystawa Sztuka Płocczan, Kat. Płock luty-marzec 1932
  • Askanas K., Sztuka Płocka, wyd. 2, Płock 1985
  • Czarnecki K., Płockie życie artystyczne w latach 1900–1939, Płock 1990
  • Ryszkiewicz A. Polska bibliografia sztuki 1801–1944. T. 1, Malarstwo polskie. Cz. 2, Malarze L-Ż, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk Wrocław 1976