Janina Siwkowska

Janina Siwkowska
Data i miejsce urodzenia3 grudnia 1906
Ostrowy
Data i miejsce śmierci24 maja 1981
Warszawa
Alma MaterUniwersytet Warszawski
Dziedzina sztukiliteratura
Ważne dzieła

Pan Chopin opuszcza Warszawę

Grób Janiny Siwkowskiej na cmentarzu Powązkowskim

Janina Franciszka Siwkowska z domu Welke[1] (ur. 3 grudnia 1906 w Ostrowach koło Kutna, zm. 24 maja 1981 w Warszawie) – polska poetka i prozaik.

Życiorys

Młodość i studia

Urodziła się w rodzinie urzędnika cukrowni Ostrowy Władysława Welke i Marii z Nowackich. Uczęszczała do gimnazjum Janiny Steinbokówny we Włocławku, które ukończyła w 1927 roku. W 1924 roku zadebiutowała jako pisarka na łamach rocznika „Orlątko”, wydawanym przez dyrektorkę szkoły[2][3].

W 1928 roku rozpoczęła studia z polonistyki na Wydziale Humanistycznym Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1934-36 studiowała historię literatury włoskiej, historię sztuki i archeologię na Królewskim Uniwersytecie Rzymskim[2][3].

W 1935 roku wyszła za mąż za ekonomistę i prawnika Jana Siwkowskiego (1911–1992)[1]. Para nie miała dzieci[2].

W 1937 roku ogłosiła tom poezji Gdy zakwitną jabłonie pod nazwiskiem Welke-Siwkowska. W kolejnym roku opublikowała zbiór Flirt ze Słońcem w Jaworzu. Od 1937 roku pisała dla takich czasopism jak m.in. Kurier Warszawski czy Kobieta w Świecie i w Domu. Publikowała m.in. wiersze, felietony, artykuły poświęcone historii Warszawy czy wspomnienia z Rzymu[2][3].

W latach 1937–1939 kontynuowała studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1939 roku uzyskała tytuł magistra na podstawie pracy Anioł w twórczości Krasickiego, pisanej pod opieką Juliana Krzyżanowskiego[2].

II wojna światowa

W trakcie II wojny światowej uczęszczała na tajne komplety prowadzone na Uniwersytecie Warszawskim przez Juliana Krzyżanowskiego, promotora jej pracy magisterskiej. Była w trakcie pisania pracy doktorskiej. Praca Jerozolima Słoneczna w twórczości Juliusza Słowackiego była niemal ukończona, gdy spłonęła w czasie powstania warszawskiego[2].

1 września 1944 roku została wraz z mężem aresztowana i wywieziona do obozu w Ravensbrück. Później przeniesiono ją do Sachsenhausen. Jako więźniarka, wykładała innymi osadzonym literaturę i sztukę. Po wojnie przebywała w obozie przejściowym w Spakenberg-Geesthacht koło Hamburga. W tamtejszej szkole uczyła rysunku i języka polskiego. Wystawiła też sztukę z udziałem więźniów, recytowała swoje wiersze i wygłaszała prelekcje o literaturze i sztuce[2][3].

Po wojnie

W grudniu 1945 roku powróciła do Polski i zamieszkała w Warszawie. Do końca lat 60. pisała w czasopismach, m.in. w Dziś i Jutro, Życiu Literackim czy Tygodniku Warszawskim, gdzie ogłaszała swoje wiersze i gawędy warszawskie. W takich pismach jak Stolica, Nowiny Literackie czy Poradnik Językowy publikowała artykuły dot. zabytków i wybitnych postaci z historii miasta Warszawy. Uczęszczała też w porankach i wieczorach literackich Polskiego Radia. Sama napisała kilka słuchowisk[2].

W 1948 roku otrzymała wyróżnienie w konkursie Filmu Polskiego na scenariusz filmu o Chopinie. Jej praca nosiła tytuł Pan Chopin opuszcza Warszawę[2].

W 1951 roku uzyskała stopień doktora filozofii na Uniwersytecie Warszawskim, jednak w archiwum Uniwersytetu brakuje dokumentów potwierdzających uzyskanie przez nią kwalifikacji. Miała obronić pracę pt. Zasługi Towarzystwa Naukowego Warszawskiego na polu języka polskiego i literatury, pisanej pod kierunkiem Juliana Krzyżanowskiego[2].

Janina Siwkowska była autorką powieści. W 1958 roku wydała książkę Pan Chopin opuszcza Warszawę. W kolejnym roku wydała powieść Tam – gdzie Chopin chodził na pół czarnej.... W 1963 roku opublikowała książkę pt. Koczobrykiem po Warszawie!..., a w 1967 roku Kochanek Justyny w Warszawie!. Jej ostatnie dzieło pt. Nokturn czyli rodzina Fryderyka Chopina i Warszawa w latach 1832–1881, będące zwieńczeniem jej wieloletnich badań nad historią rodziny artysty, ukazała się w 1986 roku, już po jej śmierci[2].

Recenzenci doceniali jej szeroką znajomość realiów życia XIX-wiecznej Warszawy. Podkreślano lekkość jej pióra, chociaż zarzucano jej pretensjonalność języka[2].

W kwietniu 1967 roku przyjęto ją do Związku Literatów Polskich. Należała także do Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Towarzystwa im. Fryderyka Chopina i Towarzystwa Muzycznego im. Stanisława Moniuszki[2].

Zmarła 24 maja 1981 roku w Warszawie. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 170-6-21)[4][2].

Twórczość wybrana

  • Pan Chopin opuszcza Warszawę (powieść, 1958)
  • Tam gdzie Chopin chodził na pół czarnej (powieść, 1959)
  • Koczobrykiem po Warszawie (szkice, 1963)
  • Kochanek Justyny w Warszawie (szkice, 1967)
  • Nokturn, czyli rodzina Fryderyka Chopina i Warszawa w latach 1832–1881 (opowieść, 1986)[3]

Bibliografia

  • Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939–1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.

Przypisy

  1. ↑ a b Marek Jerzy Minakowski: Janina Franciszka Welke (ID: psb.29644.1) (pol.). Wielka genealogia Minakowskiego. [dostęp 2019-03-31].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Ewa Głebicka: Janina Siwkowska. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXVII. Polska Akademia Nauk, 1997.
  3. ↑ a b c d e Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939–1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: JANINA SIWKOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-05].

Media użyte na tej stronie

Janina Siwkowska - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Janiny Siwkowskiej na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 170, rząd 6, grób 21)