Janusz Kierzkowski

Janusz Kierzkowski
Ilustracja
Janusz Kierzkowski (2009)
Data i miejsce urodzenia

26 lutego 1947
Borek

Data i miejsce śmierci

19 sierpnia 2011
Wrocław

Obywatelstwo

Polska

Wzrost

185 cm

Kariera seniorska
LataDrużyna
Legia Warszawa (1967–1968)
Sparta Wrocław (1969–1971)
Dolmel Wrocław (1972–1977)
Dorobek medalowy
Igrzyska olimpijskie
brązMeksyk 1968kolarstwo
Wyścig na 1000 m
Mistrzostwa świata w kolarstwie torowym
złotoSan Sebastian 1973Wyścig na 1000 m
srebroAntwerpia 1969Wyścig na 1000 m
brązMontreal 1974Wyścig na 1000 m
brązLiège 1975Wyścig na 1000 m

Janusz Kazimierz Kierzkowski, ps. Kicha[1] (ur. 26 lutego 1947 w Borku, zm. 19 sierpnia 2011 we Wrocławiu)[1]polski kolarz torowy, brązowy medalista olimpijski Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Meksyku, mistrz świata w 1973. Uważany za najwybitniejszego polskiego kolarza torowego w historii.

Życiorys

Kariera w Polsce

Karierę sportową rozpoczął mając 13 lat, w klubie Sparta Wrocław, pod opieką trenera Józefa Grundmanna. Od 1972 reprezentował barwy Dolmelu Wrocław. Specjalizował się w wyścigu na 1 km ze startu zatrzymanego, rywalizował również w innych konkurencjach torowych. Czternastokrotnie sięgał po tytuł mistrza Polski seniorów: w tandemach (z Januszem Kotlińskim – 1967), w sprincie (1969), w wyścigu na 1000 m ze startu zatrzymanego (1967–1974, 1976, 1977), na 4000 m drużynowo na dochodzenie (1967, 1968). W 1973 sięgnął po wicemistrzostwo Polski w szosowym wyścigu drużynowym na 100 km. Był rekordzistą Polski na 1000 m ze startu zatrzymanego (1.04.63 – 17 października 1968) oraz czterokrotnie w wyścigu drużynowym na 4000 m na dochodzenie (do wyniku 4.23.77 – 10 października 1968 w Meksyku). Jego rekord Polski na 1000 m ze startu zatrzymanego z Meksyku poprawił dopiero Marek Skórski w 1986.

W mistrzostwach Polski na torze i na szosie w różnych konkurencjach wywalczył 27 tytułów mistrzowskich[2].

Kariera za granicą

Trzykrotnie brał udział w Igrzyskach Olimpijskich. W debiucie w 1968 w Meksyku zdobył brązowy medal w wyścigu na 1000 m ze startu zatrzymanego wynikiem 1.04.63, który był jednocześnie rekordem Polski. Był to pierwszy medal olimpijski w kolarstwie torowym dla Polski po II wojnie światowej. W drużynie w wyścigu na 4000 m na dochodzenie odpadł w ćwierćfinale. Kolejne starty olimpijskie nie były dla niego równie udane. W 1972 zajął piąte miejsce na 1000 m ze startu zatrzymanego i czwarte – w drużynowym wyścigu na 4000 m na dochodzenie. W 1976 był czwarty na 1000 m ze startu zatrzymanego.

Dziewięciokrotnie startował w mistrzostwach świata. Debiut w 1967 przyniósł mu piąte miejsce w wyścigu drużynowym na 4000 m na dochodzenie. W tandemach (z Jerzym Skoczkiem) odpadł w eliminacjach. W 1968 był czwarty na 1000 m ze startu zatrzymanego. W 1969 zdobył swój pierwszy medal MŚ – srebro w wyścigu na 1000 m ze startu zatrzymanego. W wyścigu sprinterskim zajął 9-10. miejsce. Po niezbyt udanym występie w 1970 (12. miejsce na 1000 m i 5 z drużyną na 4000 m) i czwartym miejscu na 1000 m w 1971, swój życiowy sukces osiągnął w 1973, zdobywając złoty medal i zarazem pierwsze mistrzostwo świata w historii polskiego kolarstwa torowego. Dziennikarz sportowy Bogdan Tuszyński w publikacji pt. „Welodrom w blasku złota” tak opisał jego zwycięstwo w wyścigu na 1000 m ze startu zatrzymanego na tych mistrzostwach[3]:

Janusz Kierzkowski – Polonia – woła spiker. Borucz stawia rower na białej linii startu. (...) Kierzkowski zapina paski i spogląda wysoko pod pułap welodromu. To charakterystyczny moment jego koncentracji. Oddycha ciężko. (...) Janusz wreszcie łapie dół kierownicy. To znaczy, że jest gotów, że wyczuł moment, iż teraz jest zdecydowany na wszystko. Sędzia startowy wyprzedza nieco skinienie głowy trenera. Pada strzał, który zaskakuje Borucza, ale który nie zaskoczył Kierzkowskiego. „Wpada w strzał”. Ruszył zegar, rozpoczęła się orgia świetlnych cyferek, które stały się rytmem naszych przeżyć, naszych emocji i radości. (...) Bez zbytniego balansu ciałem Polak z miejsca łapie właściwy rytm ładnych kilka metrów przed pierwszym wirażem. (...) Tempo jest bardzo szybkie. Potwierdzenie znajduje się natychmiast na tablicy. Pierwsze 145 metrów – 12,85. I radosne westchnienie widowni. Podziw. W takim tempie żaden jeszcze kolarz nie pokonał tego odcinka. Teraz już stała wielka wrzawa dopinguje Polaka do walki. Piękna, elegancka kolarska sylwetka Kierzkowskiego przyciąga uwagę każdej pary oczu tysięcy widzów. (...) Koła maszyny naszego zawodnika, jak po sznureczku, mkną po betonie wzdłuż białej linii wyznaczającej najkorzystniejszy, bo najkrótszy tor jazdy. (...) Moment jakiejś małej asekuracji Polaka na pełnym okrążeniu jest prawie niewidoczny. 2–3 obroty mniej nie uchodzą jednak uwagi widzów. Czas 17,85 nie najlepszy, ale w sumie doskonale. Jego walka z czasem, przestrzenią i zmęczeniem trwa. (...) Drugie pełne okrążenie 17,67. W takim tempie jeszcze nikt nie jechał. Teraz zrywa się już huragan braw. Ludzie wstają z miejsc. Jeszcze tylko 285 metrów. (...) Nadal ogromna świeżość, pewne prowadzenie roweru. Nie czuje się zmęczenia Polaka. Do przodu pcha go ogromna owacja. (...) Zbliża się 19,14 sekundy na ostatnim okrążeniu. Fantastycznie. 1:07,51 wskazują świetlne cyferki elektronicznego zegara. Najlepiej ze wszystkich!

Na tych samych mistrzostwach zajął czwarte miejsce z drużyną na 4000 m. Następnie jeszcze dwukrotnie stawał na podium mistrzostw świata, nagrodzony brązowymi medalami w 1974 i 1975. Swój ostatni występ na MŚ w 1977 zakończył w koronnej konkurencji na czwartym miejscu.

Karierę sportową zakończył w 1979 roku, rozpoczynając nową - przedsiębiorcy[4].

Zmarł 19 sierpnia 2011 we Wrocławiu po długiej i ciężkiej chorobie[5]. 26 sierpnia 2011 został pochowany na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.

Odznaczenia i wyróżnienia

Życie prywatne

Żona Stefania i dwie córki: Kamila (ur. 1968) i Paulina (ur. 1975).

Przypisy

  1. a b Polski Komitet Olimpijski - Kierzkowski Janusz Kazimierz (1947-2011). olimpijski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-29)]. (pol.) [dostęp 2011-08-31]
  2. Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 366-367.
  3. Tuszyński, Ałaszewski 1975 ↓, s. 15–16.
  4. Wojciech Koerber, Paweł Pluta, Ostatni finisz mistrza, Polska Gazeta Wrocławska, 26 sierpnia 2011, str. 28
  5. Janusz Kierzkowski nie żyje. wp.pl, 2011-08-20.
  6. M.P. z 2000 r. nr 13, poz. 278

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Cycling (track) pictogram.svg
Pictograms of Olympic sports - Cycling (track). This is unofficial sample picture. Images of official Olympic pictograms for 1948 Summer Olympics and all Summer Olympics since 1964 can be found in corresponding Official Reports.
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Olympic rings.svg
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
Olympic rings without rims.svg
Olympic Rings without "rims" (gaps between the rings), As used, eg. in the logos of the 2008 and 2016 Olympics. The colour scheme applied here pertains to the 2016 Olympics in Rio de Janeiro.
Janusz Kierzkowski (cropped).jpg
Autor: bali_82, Licencja: CC BY-SA 4.0
Janusz Kierzkowski prezentuje swoją fotografię z Mistrzostw Świata w brnie z 1969r.