Janusz Zeyland

Janusz Zeyland

Data i miejsce urodzenia	22 listopada 1897 Poznań
Data i miejsce śmierci	5 sierpnia 1944 Warszawa
Zawód, zajęcie	lekarz
Narodowość	polska
Odznaczenia

Janusz Zeyland (ur. 22 listopada 1897 w Poznaniu, zm. 5 sierpnia 1944 w Warszawie) – polski lekarz.

Życiorys

Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, następnie w 1917 rozpoczął studia medyczne w Berlinie, lecz po paru miesiącach został powołany do armii niemieckiej. Po zakończeniu I wojny światowej od 1918 do 1921 służył w Wojsku Polskim. Po demobilizacji kontynuował studia na Uniwersytecie Warszawskim. W 1922 przeniósł się na Uniwersytet Poznański, gdzie w 1924 zakończył studia i uzyskał doktorat i rozpoczął na nim pracę. Pracował w Zakładzie Anatomii Patologicznej a następnie od 1927 do 1940 w Klinice Pediatrii. W 1925 i 1928 prowadził badania naukowe w Paryżu, gdzie badał skuteczność i nieszkodliwość szczepionki BCG. W 1928 habilitował się z pediatrii, a w 1939 został profesorem. W 1940 przesiedlony do Warszawy, gdzie w kwietniu 1941 zorganizował Centralne Laboratorium Gruźlicy, a w grudniu otworzył pierwszy w Polsce oddział leczenia dziecięcej gruźlicy płuc, prowadzony na poziomie kliniki. W tym samym czasie prowadził kurs bakteriologii na Tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich. Rozstrzelany przez Niemców w Szpitalu Wolskim podczas rzezi Woli.

Opublikował ponad 70 prac, wśród nich aktualny do dziś podręcznik „Gruźlica płuc u dzieci”. Uważany za jednego z największych autorytetów w tej dziedzinie. W 1930 otrzymał wraz z żoną od Akademii Narodowej Medycyny w Paryżu Nagrodę im. Pannetiera za udowodnienie bezpieczeństwa i skuteczności szczepień przeciwgruźliczych, co pozwoliło na ich szerokie stosowanie. Był pionierem tych szczepień w Polsce. Jako pierwszy opracował statystycznie częstość występowania gruźlicy wśród dzieci.

Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z 31 lipca 1946 na wniosek Rady Zakładowej Szpitala Wolskiego w Warszawie został odznaczony pośmiertnie Srebrnym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały”, w grupie uhonorowanych pracowników Szpitala Wolskiego, rozstrzelanych na terenie szpitala przez hitlerowców w dniu 5 sierpnia 1944^[1]. Postanowieniem prezydenta Bolesława Bieruta z 12 grudnia 1947 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi położone w walce z gruźlicą^[2].

Grób prof. Janusza Zeylanda na cmentarzu Jeżyckim w Poznaniu (kw. L-13-48)

Rodzina

W 1926 ożenił się w Poznaniu z mikrobiolożką, Eugenią Zeylandową (1899-1953)^[3].

Upamiętnienie

W styczniu 1946 roku^[4] imię Janusza Zeylanda otrzymała krótka, wytyczona w 1906 r.^[5] ulica w centrum Poznania, łącząca ulicę Bukowską z ulicą Zwierzyniecką.

Przypisy

Bibliografia

• Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.) Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa–Poznań 1983, PWN ISBN 83-01-02722-3

Linki zewnętrzne

• Publikacje Janusza Zeylanda w bibliotece Polona