Jarmolińce
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Rejon | jarmoliniecki | ||||
| Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy | +380 382 | ||||
| Kod pocztowy | 32100 | ||||
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego  | |||||
Położenie na mapie Ukrainy  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||
 49°11′33″N 26°50′23″E/49,192500 26,839722 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Ukraina | |||||
Jarmolińce (ukr. Ярмолинці) – osiedle typu miejskiego na Podolu, stolica rejonu w obwodzie chmielnickim. Dawniej w powiecie płoskirowskim.
Historia
Osada, wzmiankowana w przywileju króla Polski Władysława Jagiełły z 1407, który okoliczne włości nadał Chodce, pochodzącemu z Kroacji. Król Polski Kazimierz IV Jagiellończyk nadał prawo magdeburskie w 1455[2] (według Bonieckiego, zamienił wieś na miasto[3]). W XVIII–XIX wiekach miasto znane było z manufaktur sukienniczych, garbarni, produkcji maszyn rolniczych i siodeł. Tutejszy klasztor Bernardynów (1761), uchodzący za jeden z piękniejszych na Kresach, zamieniono po 1831 roku na cerkiew prawosławną. W 1780 dobra jarmolińskie kupił Wojciech Ścibor Marchocki.
W zaborze rosyjskim siedziba gminy Jarmolińce(ukr.) w powiecie proskurowskim guberni podolskiej.
Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 w Jarmolińcach był więziony Jan Leon Ziółkowski.
W 1959 liczyło 6 880 mieszkańców[4].
W 1989 liczyło 9 552 mieszkańców[5].
W 2013 liczyło 7 790 mieszkańców[6].
Zabytki
- Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła(ukr.) z lat 1793–1862
- niezachowany zamek w Jarmolińcach – Korczak-Jarmolińscy zbudowali zamek na planie czworokąta z bastionami w narożach - mający zabezpieczać okolicę przed napadami Tatarów[7][8]. Fragmenty zamku przetrwały do XIX w.[7]
- dwór – od końca XVIII w. miejscowość należała do polskiej rodziny Orłowskich z Jarmoliniec herbu Lubicz. Na przełomie XIX i XX wieku staropolski dwór jarmoliniecki słynął z kolekcji obrazów Juliusza Kossaka, Józefa Chełmońskiego, Aleksandra Orłowskiego, Henryka Siemiradzkiego. Dwór istniał do 1917 r.[2] Po I wojnie światowej Jarmolińce znalazły się w granicach Ukraińskiej SRR.
Urodzeni
- Adrian Baraniecki – polski lekarz, powstaniec styczniowy, działacz społeczny
- Bohdan Kutyłowski – polski adwokat, publicysta i dyplomata, przedstawiciel Polski przy rządzie Ukraińskiej Republiki Ludowej[9]
- Ksawery Orłowski – polski dyplomata
Galeria
Pałac Orłowskich
Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła(ukr.)
Rondo w centrum miasteczka
Przypisy
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.75
- ↑ a b Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 117-125, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 8. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów), 1905, s. 142.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
- ↑ Чисельність наявного населёння України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України. Київ, 2013. стор.105
- ↑ a b :: Rzeczpospolita wirtualna - KRESY WSCHODNIE ::, archive.ph, 27 kwietnia 2013 [dostęp 2022-07-04].
- ↑ Olga Plamenytska, KULTURNA SPADSHCHYNA 1(10)-, „CULTURAL HERITAGE”, 2017 [dostęp 2022-07-04].
- ↑ K., Ś. p. Bohdan Kutyłowski (wspomnienie pozgonne), Gazeta Sądowa, 29 kwietnia 1922 [dostęp 2022-10-07].
Bibliografia
- Jarmolińce, pow. proskurowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 450.
- Pisarzówka (5), cz. m. Jarmolińce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 227.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Ukraine
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Хмельницкой области с 17 июля 2020 года
Autor: Щур Сергій, Licencja: CC BY-SA 3.0
To jest zdjęcie miejsca lub budynku wpisanego do Państwowego Rejestru Zabytków Nieruchomych Ukrainy pod numerem: 68-258-0058
(c) Krzys L z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Jarmolińce - rondo w centrum miasteczka, 24.11.2006 Autor: Krzys L
Прапор Ярмолинців
Герб Ярмолинців
(c) Krzys L z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Jarmolińce, kościół Piotra i Pawła, 24.11.2006 Autor: Krzys L
_%d0%9f%d0%b0%d0%bb%d0%b0%d1%86_%d0%9e%d1%80%d0%bb%d0%be%d0%b2%d1%81%d1%8c%d0%ba%d0%b8%d1%85.jpg)
Autor: ЯдвигаВереск, Licencja: CC BY-SA 4.0
To jest zdjęcie miejsca lub budynku wpisanego do Państwowego Rejestru Zabytków Nieruchomych Ukrainy pod numerem: 68-258-0057