Jarocin

Jarocin
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Ratusz w Jarocinie (2010)
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

jarociński

Gmina

Jarocin

Prawa miejskie

ok. 1283

Burmistrz

Adam Pawlicki

Powierzchnia

16,23 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności
• gęstość


26 353[1]
1741,8 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 62

Kod pocztowy

63-200 do 63-202

Tablice rejestracyjne

PJA

Położenie na mapie gminy Jarocin
Mapa konturowa gminy Jarocin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jarocin”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jarocin”
Położenie na mapie powiatu jarocińskiego
Mapa konturowa powiatu jarocińskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jarocin”
Ziemia51°58′25″N 17°30′04″E/51,973611 17,501111
TERC (TERYT)

3006024

SIMC

0936776

Hasło promocyjne: Jarocin – To miasto brzmi
Urząd miejski
al. Niepodległości 10
63-200 Jarocin
Strona internetowa

Jarocinmiasto w środkowo-zachodniej Polsce, w województwie wielkopolskim, siedziba powiatu jarocińskiego i gminy Jarocin.

Według danych z 31 grudnia 2018 miasto liczyło 26 256 mieszkańców[2].

Położenie

Jarocin leży na Nizinie Południowowielkopolskiej, na Wysoczyźnie Kaliskiej[3], około 46 km na północny zachód od Kalisza; historycznie położony jest w południowo-wschodniej części Wielkopolski, w Kaliskiem, do II rozbioru Polski (1793) leżał w województwie kaliskim.

Nazwa

Miasto ma metrykę średniowieczną i notowane jest od XIII wieku. W 1257 jako Iaroczino, 1324 de Iarocyno, 1391 Jaroczino, 1473 de Jaroczyn, 1481 Jarocino, 1510 Jaroczyn, in oppido Jaroczin, 1511–23 Jaroczyn, 1578 Jaroczyn, 1620 Jarociń, 1674 Jarocin, 1882 Jarocin, niem. Jarotschin[4].

Nazwa Jarocin pochodzi od nazwy osobowej Jarota z dodanym sufiksem -in[4]. W latach 1283–1369 Jarocin występował także pod niemiecką nazwą Kesselberg[5].

W okresie porozbiorowym miasto było opisywane zarówno jako Kesselberg, jak i Jarotschin[6].

Historia

Jarocin na historycznej mapie Wielkopolski sporządzonej w 1888 roku według danych zaczerpniętych z Kodeksu dyplomatycznego

Wykopaliska archeologiczne potwierdzają obecność na tutejszych ziemiach wędrujących grup zbieracko-łowieckich już przed 4500 rokiem p.n.e. Ślady pierwszego osadnictwa, związane ze społeczeństwami myśliwskimi i pasterskimi, datuje się na neolit (4500–1800 p.n.e.). W ciągu kolejnych tysiącleci w okolicy pojawiło się kilka grup wysoko rozwiniętej kultury łużyckiej, a później – kultury przeworskiej i wpływów rzymskich. Pierwsze odkrycia archeologiczne w mieście miały miejsce w drugiej połowie XIX wieku. Znaleziono w okolicy miasta średniowieczny skarb złożony z arabskich srebrnych ozdób oraz monet, które w 1879 opisał Władysław Jażdżewski w książce „O wykopaliskach jarocińskich”[7][8].

Prawdopodobnie już od wczesnego średniowiecza miejscowe osadnictwo podporządkowane było strukturze grodowej. Pierwsza wzmianka o Jarocinie pochodzi z dokumentu datowanego na rok 1257, nie jest on jednak uznawany za wiarygodny, bowiem zdania dotyczące Jarocina zostały w nim uzupełnione przez XIV-wiecznego fałszerza. Za najwcześniejsze potwierdzenie istnienia osady i jednocześnie posiadania przez nią statusu miasta przyjmuje się więc rzekomy dokument Przemysła II z 1283 – również sfałszowany, ale najprawdopodobniej niedługo po tej dacie, i w związku z tym wykazujący dobrą znajomość realiów Wielkopolski tego czasu. Na tej podstawie jako datę lokacji miasta przyjmuje się ostatnią ćwierć XIII w.[9]

Przez długi czas miasto było jednym z ważniejszych ośrodków rzemieślniczo-handlowych Wielkopolski (na przełomie XIII i XIV wieku 8 jarmarków rocznie). O zamożności mieszkańców w tym okresie (XV wiek) świadczy liczba 23 studentów pobierających nauki w Krakowie. W XVI wieku dobra jarocińskie podzielone były na kilka części, których posiadaczami były różne wielkopolskie rody szlacheckie. Podupadł w XVII wieku po wojnach szwedzkich. W pierwszej połowie XVIII wieku miasto kupił pisarz grodzki kaliski Andrzej Radoliński z jarocińskiej linii Radolińskich[8].

Zabory Polski

Pałac Radolińskich w Jarocinie w drugiej połowie XIX wieku

Wskutek II rozbioru Polski w 1793, miasto przeszło pod władanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazło się w zaborze pruskim. Miasto wymienione zostało w powiecie pleszewskim w XIX wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. W 1871 w mieście stało 204 domów zamieszkanych przez 2210 mieszkańców, w tym 1455 katolików, 320 ewangelików i 435 wyznawców judaizmu. W 1875 liczba mieszkańców wzrosła do 2471[8].

W miejscowości znajdował się urząd poborowy, komisariat obwodowy, kościół katolicki i protestancki oraz synagoga. Pomimo istnienia szkoły elementarnej słownik notuje, że w mieście mieszkało również 561 analfabetów. Miasto posiadało urząd pocztowy trzeciej klasy ze stacją telegraficzną i poczthalterią oraz komisariat policji. Mieszkańcy trudnili się głównie rolnictwem. W mieście rozwijało się również rzemiosło. Liczną grupą rzemieślników byli szewcy i młynarze. W drugiej połowie XIX wieku w mieście odbywały się cztery jarmarki rocznie. W okolicy miasta funkcjonowały również dwie gorzelnie[8].

Rynek z ratuszem, przed 1902

Miasto zaczęło szybciej się rozwijać po powstaniu węzła kolejowego na przełomie XIX i XX wieku. W Jarocinie krzyzowały się dwie koleje żelazne poznańsko-kluczborska z oleśnicko-gnieźnieńską. Miasto zyskało szybkie połączenie kolejowe z innymi wielkopolskimi miastami. Stacja jarocińska leżała 47 kilometrów od Ostrowa, 66 od Gniezna, 67 od Poznania, 92 od Kępna, 94 od Oleśnicy i 133 od Kluczborka[8].

27 grudnia 1918 wybuchło powstanie wielkopolskie. Powstańcy opanowali punkty strategiczne miasta: pocztę i dworzec kolejowy, uniemożliwiając ewentualne transporty wojsk niemieckich. Jarocin został ostatecznie przejęty przez oddziały polskie 1 stycznia 1919.

Rynek w Jarocinie, lato 2017

II wojna światowa

W czasie II wojny światowej z miasta wysiedlono większość Polaków do Generalnego Gubernatorstwa, a w zamian sprowadzono Niemców w ramach akcji kolonizacyjnej Heim ins Reich.

Od 1945

Jarocin został wyzwolony spod okupacji hitlerowskiej w styczniu 1945 roku przez radzieckie jednostki 33 armii 1 Frontu Białoruskiego. W walkach o miasto zginęło 56 żołnierzy Armii Czerwonej[10].

Przed 1975 i od 1999 siedziba powiatu jarocińskiego.

W latach 1975–1998 Jarocin administracyjnie należał do województwa kaliskiego, w którym był czwartym największym miastem pod względem liczby mieszkańców (21,5 tys. mieszk. w 1981)[11]. W tym czasie m.in. wybudowano Dom Kultury (1976)[11], wybudowano nową fabrykę Jarocińskich Fabryk Mebli (1977), oddano do użytku obwodnicę (ul. Wojska Polskiego) w ciągu ówczesnej drogi krajowej nr 38 (Kalisz – Poznań) (1978), wybudowano nowy zakład produkcyjny (zakład nr 2) Jarocińskiej Fabryki Obrabiarek „Ponar-Jafo” (1982)[11][12]. Od 1970 odbywały się festiwale muzyki rockowej, kolejno Wielkopolskie Rytmy Młodych (1970–1979), Ogólnopolski Przegląd Muzyki Młodej Generacji (1980–1982), Festiwal Muzyków Rockowych (1983–1994).

15 lipca 2011 u zbiegu ulic Świętego Ducha i Wojska Polskiego odsłonięto pomnik glana, wykonany z żywic epoksydowych, o wysokości ponad 2 m.

6 stycznia 2012 około godziny 16:37 Jarocin nawiedziło trzęsienie ziemi o sile około 4 stopni w skali Richtera. Było to pierwsze odnotowane w tym rejonie trzęsienie ziemi[13][14].

W 2017 zlikwidowano Jarocińską Fabrykę Mebli (od 2007 zakład produkcyjny przedsiębiorstwa Paged), która działała od 1968[11].

1 stycznia 2018 obszar Jarocina zwiększył się o 44,33 ha przez włączenie do dotychczasowego obszaru miasta części obszaru obrębów ewidencyjnych Cielcza (42,78 ha) i Roszków (1,55 ha) z gminy Jarocin[15].

Środowisko przyrodnicze

Klimatogram dla Jarocina
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
 
 
28
 
0
-6
 
 
24
 
2
-5
 
 
27
 
7
-1
 
 
34
 
14
3
 
 
53
 
19
8
 
 
63
 
22
11
 
 
74
 
24
13
 
 
64
 
23
12
 
 
46
 
19
9
 
 
37
 
13
5
 
 
38
 
6
1
 
 
36
 
2
-3
Temperatury w °C
Opad całkowity w mm
Źródło: Climate Data[16]

Klimat

Najczęściej obserwowane wiatry pochodzą z sektora zachodniego (ok. 80%) z tendencją do wzrostu udziału wiatrów z kierunku południowo-zachodniego i dalej południowego. Siła wiatrów jest zmienna, przy czym najsilniejsze wiatry wieją z zachodu, w okresie półrocza zimowego.

Amplitudy temperatur są mniejsze od przeciętnych, wiosna i lato wczesne, natomiast zima jest krótka i łagodna. Region ten charakteryzuje się najniższymi opadami w Polsce, średnio wynoszące ok. 550 mm[17].

Średnia roczna temperatura powietrza osiąga +8,9 °C. W przebiegu rocznym najchłodniejszy jest styczeń, a najcieplejszy lipiec.

Średnia temperatura i opady dla Jarocina
MiesiącStyLutMarKwiMajCzeLipSieWrzPaźLisGruRoczna
Średnie temperatury w dzień [°C]-1.11.16.313.218.821.823.222.818.612.95.91.012,0
Średnie dobowe temperatury [°C]-3.9-1.92.48.413.616.618.017.613.88.73.1-1.98,9
Średnie temperatury w nocy [°C]-6.8-5.0-1.43.68.511.512.812.59.04.60.4-3.83,8
Opady [mm] 292727386180866943373734568
Średnia liczba dni z opadami6666910108868891
Źródło: https://www.meteovista.pl/Europa/Polska/Jarocin/4079868

Lasy

  • tzw. Zdrój, płn.-zachodnia strona miasta, liczne stare i pomnikowe drzewa,
  • las przy szosie do Gostynia, dwa duże głazy narzutowe – „Kamienie Księcia Radolina”.
  • tzw. Tumidaj, płd.-wschodnia strona miasta (przy drodze wylotowej na Ostrów), las mieszany
  • las przy szosie do Roszkowa, las mieszany

Parki i skwery

  • Park Miejski
  • Park Szubianki
  • Park mjra Ostroróg-Gorzeńskiego
  • Skwer Pamięci
  • Skwer Wielkopolskich Rytmów Młodych

Podział administracyjny

Miasto podzielone jest na 15 jednostek pomocniczych – 14 osiedli i 1 sołectwo[18]:

  • Osiedle Nr 1 (Stare Miasto)
  • Osiedle Nr 2 (Tadeusza Kościuszki)
  • Osiedle Nr 3 (Mikołaja Kopernika)
  • Osiedle Nr 4 (Śródmieście)
  • Osiedle Nr 5 (Ciświca)
  • Osiedle Nr 6 (Tumidaj)
  • Osiedle Nr 8 (1000-lecia)
  • Osiedle Nr 9 (700-lecia)
  • Osiedle Nr 10 (Glinki)
  • Osiedle Nr 11 (Ługi)
  • Osiedle Nr 12 (Wojska Polskiego)
  • Osiedle Nr 13 (os. kons. 3 Maja I)
  • Osiedle Nr 14 (Konstytucji 3 Maja II)
  • Osiedle Nr 15 (os. „Polna”)
  • Sołectwo Bogusław

Demografia

Pod względem liczby ludności Jarocin jest 14. miastem w województwie wielkopolskim i 17. pod względem gęstości zaludnienia.

Dane z 31 grudnia 2018[19]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
Jednostkaosób%osób%osób%
Populacja26 19910013 68052,2212 51947,78
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
1614,2842,9771,3
  • Piramida wieku mieszkańców Jarocina w 2014 roku[1].

Piramida wieku Jarocin.png

Rada miasta

  • Przewodniczący Rady Miasta: Rajmund Banaszyński[20]
  • I Wiceprzewodniczący Rady Miasta: Lechosława Dębska
  • II Wiceprzewodniczący Rady Miasta: Paweł Adamkiewicz
UgrupowanieKadencja 2002–2006[21]Kadencja 2006–2010[22]Kadencja 2010–2014[23]Kadencja 2014–2018[24]Kadencja 2018–2023[25]
Sojusz Lewicy Demokratycznej5 (SLD-UP)13
Samoobrona RP1
Polskie Stronnictwo Ludowe243
KWW Katarzyny Szymkowiak6
KWW Stanisława Martuzalskiego1 (Porozumienie Obywatelskie)2
Teraz Jarocin9
Jarocińskie Forum Gospodarcze1
Unia Wielkopolan3
KWW Lidii Czechak2
Prawo i Sprawiedliwość12
KWW Jarociniacy5
KWW WS Ziemi Jarocińskiej4
Ziemia Jarocińska11111513

Przynależność polityczno-administracyjna

OkresFlagaPaństwoJednostka administracyjna
1320–1569PolskaKrólestwo Polskiewojewództwo kaliskie
1569–1793PolskaRzeczpospolita Obojga Narodówwojewództwo kaliskie
1793–1807Królestwo Prusdepartament poznański
1807–1815PolskaKsięstwo Warszawskiedepartament poznański
1815––1919Królestwo Prusrejencja poznańska
1919–1939PolskaRzeczpospolita Polskawojewództwo poznańskie
1939–1945III RzeszaIII Rzesza NiemieckaKraj Warty
1945–1952PolskaRzeczpospolita Polskawojewództwo poznańskie
1952–1975PolskaPolska Rzeczpospolita Ludowawojewództwo poznańskie
1975–1989PolskaPolska Rzeczpospolita Ludowawojewództwo kaliskie
1989–1998PolskaRzeczpospolita Polskawojewództwo kaliskie
1999–PolskaRzeczpospolita Polskawojewództwo wielkopolskie

Turystyka

Kościół św. Marcina i dawny Hotel Polonia (obecnie oddział PKO BP)
Ruiny kościoła św. Ducha
Pomnik glana

Zabytki

Obiekty wpisane w rejestr zabytków

  • Obiekt zabytkowy.svg Historyczny układ miasta (XIII w.)
  • Obiekt zabytkowy.svg Kościół pw. św. Marcina z 1610 – wieża z hełmem z XIX wieku, wyposażenie wnętrz z XVII wieku, barokowe, rokokowe, klasycystyczne, na murze zegar słoneczny, przed kościołem dwa głazy narzutowe z wydrążonymi wnękami na kropielnice
  • Obiekt zabytkowy.svg Ratusz wzniesiony w latach 1799–1804 z podcieniami, obecnie siedziba władz i Muzeum Regionalnego
  • Obiekt zabytkowy.svg Zespół pałacowo-parkowy:
  • Obiekt zabytkowy.svg Kościół poewangelicki pw. św. Jerzego – Zbudowany w latach 1847–1848, gruntownie przebudowany na neoromański w 1894r. Nie tynkowany, jednonawowy z wieżą o ażurowym zwieńczeniu ostrosłupowym.
  • Obiekt zabytkowy.svg Dworzec kolejowy – wybudowany w latach 1870–1875, piętrowy, nie tynkowany z malowidłami w nadokiennikach. Jest ostatnim zachowanym wielkim pruskim dworcem węzłowym na terenie Wielkopolski.
  • Obiekt zabytkowy.svg Hotel Polonia – powstał w XIX wieku, jako reprezentacyjny obiekt hotelowy. Od 2007 roku mieści się w nim oddział PKO BP
  • Obiekt zabytkowy.svg Cmentarz ewangelicko-augsburski (1777), wraz z bramą główną, kaplicą i domem grabarza (pocz. XX w.)
  • Obiekt zabytkowy.svg Dom katolicki św. Józefa (1904) – budynek nawiązujący do stylów romańskiego i gotyckiego. Zbudowany został z czerwonej, klinkierowej cegły.
  • Obiekt zabytkowy.svg Spichlerz (pocz. XIX w.) – budynek gospodarczy, obecnie znajduje się w nim muzeum Spichlerz Polskiego Rocka

Pozostałe obiekty historyczne

  • Kościół parafialny Chrystusa Króla (1930)
  • Gmach Poczty Pruskiej (pocz. XX w.)
  • Miejska wieża ciśnień (1903)
  • Synagoga (I poł. XIX w.)
  • Gmach Banku Spółdzielczego (II poł. XIX w.)
  • Urząd miasta i gminy (1892)

Pomniki

  • Pomnik Jana Pawła II przy kościele pw. Chrystusa Króla
  • Pamiątkowy głaz poświęcony „Solidarności” przy ul. Wyszyńskiego
  • Pomniki mjra Zbigniewa Gorzeńskiego, powstańców Bronisława Kirchnera i Feliksa Łabędzkiego oraz pierwszego burmistrza po odzyskaniu niepodległości Franciszka Basińskiego w Parku Gorzeńskiego
  • Pomnik glana
  • Pomnik Jana Szyszki, ministra środowiska w latach 2015-2018, w Parku Szubianki[26]

Turystyka

Szlaki piesze

  • szlak turystyczny żółty Jarocin – Golina – Borzęcice – Trzebin – Dobrzyca (19,8 km)
  • szlak turystyczny zielony Jarocin – Wilkowyja – Tarce – Lisew – Żerków – Brzostków – Śmiełów (24,5 km)
  • szlak turystyczny czerwony Dworzec PKP – Kościuszki – Powstańców Wlkp. – kamienie księcia Radolina – grodzisko Cząszczew – osada nadleśnictwa – staw Zdrój – Wilkowyja – Bachorzew – Słupia – Słowików – ul. Wrocławska – Rynek – Al. Niepodległości – ul. Dworcowa – Dworzec PKP (30,2 km)

Szlaki rowerowe

  • szlak rowerowy zielony Transwielkopolska Trasa Rowerowa, odcinek południowy: Poznań – Jarocin – Kalisz – Ostrów Wielkopolski – Siemianice (280 km)
  • szlak rowerowy niebieski Jarocin – Nosków (14 km)

Transport

Transport drogowy

Drogi krajowe

Droga wojewódzka

Transport kolejowy

Jarocin jest jednym z największych węzłów kolejowych w Wielkopolsce. Krzyżują się tu następujące linie kolejowe.

Jarociński dworzec obsługuje również bezpośrednie połączenia dalekobieżne ze stacjami: Bielsko-Biała Gł., Bydgoszcz Gł., Częstochowa Stradom, Gdańsk Gł., Gdynia Gł., Kraków Płaszów, Łódź Kaliska, Szczecin Gł., Świnoujście, Wrocław Gł.

Transport miejski

W Jarocinie oraz na terenie przyległych gmin operatorem w zakresie lokalnego transportu zbiorowego są Jarocińskie Linie Autobusowe.

Na terenie Jarocina funkcjonują również linie autobusowe obsługiwane przez innych przewoźników:

  • Linia K: Koźmin Wielkopolski – Jarocin – Koźmin Wielkopolski, obsługiwana przez SCR „Centrol” Koźmin Wlkp
  • Linia J: Krotoszyn – Jarocin – Krotoszyn, obsługiwana przez JLA Jarocin i MZK Krotoszyn
  • Linia PJ oraz Linia P2: Pleszew – Jarocin – Pleszew, obsługiwana przez JLA Jarocin

Transport lotniczy

Najbliższe międzynarodowe porty lotnicze od Jarocina to: Port lotniczy Poznań-Ławica (ok. 70 km), Port lotniczy Wrocław-Strachowice (ok. 100 km) oraz Port Lotniczy Łódź-Lublinek (ok. 130 km). W 2014 przy ul. Szpitalnej oddano do użytku sanitarne lądowisko dla helikopterów.

Edukacja

Gimnazjum nr 1 (obecnie Szkoła Podstawowa nr 2)

Przedszkola

NazwaRodzajAdres
Przedszkole nr 1 „Stokrotka”Publiczneul. Hallera 8a
Przedszkole nr 2 „Bajeczka”Publiczneul. Curie-Skłodowskiej 2a
Przedszkole nr 5 „Marcinek”Publiczneul. Waryńskiego 5
Przedszkole nr 6 „Jarzębinka”Publiczneul. Libercourt 1
Przedszkole „Promyczek”Niepubliczneul. Batorego 5
Przedszkole „Poziomka”Niepubliczneul. Wrocławska 168
Przedszkole „Jaś i Małgosia”Niepubliczneul. Długa 44
Przedszkole „Kraina Baśni”Niepubliczneul. Zagonowa 47

Szkoły podstawowe

NazwaPatronRodzajAdres
Szkoła Podstawowa nr 2Królowa JadwigaPublicznaal. Niepodległości 8

ul. Kościuszki 25

Szkoła Podstawowa nr 3ks. Jan TwardowskiPublicznaul. Wrocławska 168
Szkoła Podstawowa nr 4Władysław BroniewskiPublicznaul. Curie-Skłodowskiej 4
Szkoła Podstawowa nr 5I Pułku Lotnictwa Myśliwskiego “Warszawa”Publicznaul. Waryńskiego 11
Szkoła Podstawowa SpecjalnaUNICEFPublicznaul. Szubianki 21
Niepubliczna Szkoła PodstawowaTadeusz KościuszkoNiepublicznaul. Kościuszki 31
Społeczna Szkoła PodstawowaNiepublicznaul. Przemysłowa 1

Szkoły ponadgimnazjalne

NazwaPatronRodzajAdres
I Liceum OgólnokształcąceTadeusz KościuszkoPublicznaul. Kościuszki 31
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1Powstańcy WielkopolscyPublicznaul. Franciszkańska 1
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2Eugeniusz KwiatkowskiPublicznaul. Franciszkańska 2
Społeczne Liceum OgólnokształcąceNiepublicznaul. Przemysłowa 1

Inne

NazwaTyp szkołyAdres
Centrum Kształcenia DorosłychSzkoła policealnaul. Kościuszki 14a

W latach 1949–2002 działał pomaturalny Państwowy Ośrodek Kształcenia Bibliotekarzy im. Joachima Lelewela w Jarocinie, w latach 2001–2015 działała Wielkopolska Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Jarocinie, latach 2005–2014 działał zamiejscowy Wydział Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego w Jarocinie.

Kultura

Festiwal w Jarocinie (1984)
Spichlerz Polskiego Rocka (2013)

Instytucje kultury

W Jarocinie działają dwie gminne instytucje kultury:

  • Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Jarocin, założona w 1945; prowadzi filię Jarociński Ośrodek Kultury
  • Muzeum Regionalne w Jarocinie, założone w 1960; prowadzi filię „Skarbczyk” i wystawę stałą „Spichlerz Polskiego Rocka”

Poza tym działają:

  • społeczne Kino „Echo” im. Piotra Łazarkiewicza, prowadzone przez Stowarzyszenie Jarocin XXI
  • społeczne Muzeum Parowozownia Jarocin, prowadzone przez Towarzystwo Kolei Wielkopolskiej w Jarocienie

W Jarocinie działa filia Książnicy Pedagogicznej im. Alfonsa Parczewskiego w Kaliszu.

Festiwal w Jarocinie

Festiwal w Jarocinie był największym rockowym wydarzeniem w Europie Wschodniej. Jego początki sięgają 1970 roku, kiedy to debiutował jako skromna impreza muzyczna organizowana przez jarociński klub Olimp z inicjatywy Jacka Chudzika. Organizowany był pierwotnie pod nazwą Wielkopolskie Rytmy Młodych i pod tą nazwą występował aż do 1979 roku. W najbardziej popularnej formie w 1980 roku z inicjatywy Waltera Chełstowskiego. Występowało na nim wiele znanych polskich zespołów, takich jak: Dżem, Maanam, TSA, T.Love czy Republika. Ostatni raz przed reaktywacją festiwal odbył się w 1994 i zakończył zamieszkami uczestników z policją. Wznowienie wydarzenia miało miejsce w roku 2005 i co roku gromadzi fanów z całej Polski.

W Jarocinie odbywa się festiwal muzyki klubowej Sounds of Freedom.

W latach 2017–2018 odbywał się Disco Stars Festiwal, festiwal muzyki disco polo.

Gospodarka

Galeria Jarocińska

Od początku swojego istnienia Jarocin był miastem kupieckim. Krzyżowały się tutaj szlaki handlowe z Torunia do Wrocławia, oraz z Poznania do Kalisza, dzięki czemu rozwinęły się tu handel, oraz rzemiosło. Dynamiczny rozwój miasta przypadł na koniec XIX wieku, kiedy miasto stało się węzłem kolejowym. Potroiła się wówczas liczba mieszkańców do 6250 osób[27].

Obecnie Jarocin leży w obrębie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Posiada również około 50 ha wolnych terenów inwestycyjnych na terenie miasta. Powołano także spółki komunalne zajmujące się gospodarką wodno-ściekową, gospodarowaniem odpadami komunalnymi i budownictwem. Większość istniejących zakładów przemysłowych mieści się w zachodniej części miasta. Do największych przedsiębiorstw należą:

  • Zakład Gospodarki Odpadami (sortownia odpadów)
  • Steel RBB Sp. z o.o. (wyroby stalowe)
  • Gopol sp. z o.o. (piły tarczowe, narzędzia diamentowe)
  • Izolacja Jarocin S.A. (materiały budowlane)
  • Jarocińska Fabryka Obrabiarek S.A. (frezarki i tokarki)
  • Jaroma S.A (obrabiarki i maszyny do drewna)
  • Rybhand sp. z o.o. (przetwórstwo rybne)
  • Paged Meble S.A (obecnie zlikwidowane)

Inwestycje

W Jarocinie znajduje się kilka wielkopowierzchniowych sklepów handlowych, takich jak Lidl, Biedronka, Kaufland i Intermarche, oraz galerie handlowe Multishop, Galeria Jarocińska i Tobena.

W 2017 r. została oddana do użytku obwodnica Jarocina S11 wraz z łącznikiem, o wspólnej długości ponad 13 km (10 km drogi ekspresowej i 3 km łącznika o statusie drogi krajowej) Koszt inwestycji wyniósł okolo 330 mln zł. W związku z jej powstaniem, w mieście wybudowano kilka kilometrów dróg łączących centrum miasta z obwodnicą.

Miasto stało się pierwszym beneficjentem rządowego programu Mieszkanie Plus. Osiedla zostały oddane do użytku w kwietniu i czerwcu 2018 r.

Od roku 2018 przeprowadzana jest rewitalizacja jarocińskiej zieleni miejskiej, parków i skwerów oraz Starego Miasta.

Wspólnoty wyznaniowe

Poewangelicki kościół św. Jerzego

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:

Patron

Patronem miasta Jarocina jest św. Marcin. Fakt ten został potwierdzony przez Radę Miejską w Jarocinie 1 marca 1996 roku oraz ks. Biskupa Kaliskiego Stanisława Napierałę 12 stycznia 1997 roku. 11 listopada 2005 r. w holu jarocińskiego ratusza odsłonięty został witraż z wizerunkiem św. Marcina. Dni Patrona Miasta obchodzone są 11 listopada oraz w najbliższy weekend towarzyszący tej dacie. Tradycją wpisaną w obchody Dni Patrona Miasta jest przejazd św. Marcina na koniu po jarocińskim rynku[29].

Sport

Klub sukcesy zawdzięcza głównie juniorom, którzy już od kilku lat godnie reprezentują powiat jarociński w mistrzostwach Wielkopolski, makroregionu, Polski, a nawet Europy i Świata.

  • UKS Jedynka Jarocin, klub taekwondo, istnieje od 1999 roku[30]
  • UKS Trójka Jarocin, klub kolarstwa górskiego istniejący pod różnymi nazwami od 1997 roku.
  • MUKS „Wimbledon”, klub tenisa ziemnego, istnieje od 2009 roku.
  • TKS Siatkarz Jarocin [siatkówka]
  • ASG Jarocin
  • RK Sparta Jarocin [rugby]
  • IPPON Jarocin [judo]
  • TKKF Jarocin [karate kyokushin]
  • K.S. Pirania Jarocin [pływanie][31]
  • MUKS Białe Tygrysy Jarocin [taekwondo]
  • Muay Thai Jarocin [muay thai / mma]
  • Atlas Fight Club Jarocin [brazylijskie jiu jitsu / mma]
  • Atlas Fitness Club
  • Victoria Jarocin
  • UKS piątka Jarocin

Miasta partnerskie

MiastoKrajData podpisania umowy
 Libercourt Francja25.3.1978
 Veldhoven Holandia2.5.1995
 Hatvan Węgry27.6.1997
 Schlüchtern Niemcy24.10.2003
 Aleksandria Ukraina3.06.2004
 Słonim Białoruś20.11.2018
 Opoczno Polska9.11.2019

Zobacz też

  • Kościół św. Antoniego Padewskiego w Jarocinie
  • Synagoga w Jarocinie
  • Cmentarz żydowski w Jarocinie
  • Organizacja Harcerska „Rodło” z siedzibą w Jarocinie
  • Stawy Parku w Jarocinie

Przypisy

  1. a b Jarocin w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. TABL. 1 (18). Powierzchnia i ludność w 2018 r.. [w:] Województwo Wielkopolskie. Podregiony, Powiaty, Gminy [on-line]. poznan.stat.gov.pl. s. 114. [dostęp 2021-12-14].
  3. Słownik krajoznawczy Wielkopolski. Włodzimierz Łęcki (przew. kom. red.). Warszawa–Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 87. ISBN 83-01-10630-1.
  4. a b Rymut 2003 ↓, s. 97.
  5. Od Janka Zaremby do Andrzeja Radolińskiego. Jarocin w latach 1257–1661, Jarocin [dostęp 2019-04-06] (pol.).
  6. W. Kuhn, Die Mittelalterl. Deutsche Ostsiedlung, 1961.
  7. Jażdżewski 1879 ↓.
  8. a b c d e Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. VII, hasło „Jarocin”. nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1882. s. 453. [dostęp 2019-05-30].
  9. Zbyszko Górczak: Najstarsze lokacje miejskie w Wielkopolsce (do 1314 r.), Poznań 2002, s. 99.
  10. Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945, Sport i Turystyka, 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 258.
  11. a b c d Paweł Anders: Województwo kaliskie : szkic monograficzny. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 191–197. ISBN 83-01-04549-3.
  12. Jan Mostowski, Władysław Marcinkowski: Fabryka Obrabiarek Specjalnych „Jafo” Jarocin : informator. Jarocin: Fabryka Obrabiarek Specjalnych „Jafo” Poznań, Zakład nr 2 „Jafo” Jarocin, 1980, s. 7–10.
  13. Europejskie Centrum Sejsmologiczne. [dostęp 2012-05-13]. (ang.).
  14. Instytut Geofizyki PAN. [dostęp 2012-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-08)].
  15. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin (Dz.U. z 2017 r. poz. 1427).
  16. Jarocin. Climate Data. (pol.).
  17. Klimat: Jarocin: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2019-04-07].
  18. Sołectwa i osiedla. Urząd Miejski w Jarocinie. [dostęp 2015-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-08)].
  19. Jarocin w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-04-08] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  20. UM JAROCIN- Przewodniczący Rady, bip2.wokiss.pl [dostęp 2021-03-27].
  21. Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe, wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2021-03-27].
  22. Geografia wyborcza - Wybory samorządowe - Państwowa Komisja Wyborcza, wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2021-03-27].
  23. Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo wielkopolskie - Powiat jarociński - gm. Jarocin, wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2021-03-27].
  24. PKW | Samorząd 2014, samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2021-03-27].
  25. Wybory samorządowe 2018, wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2021-03-27].
  26. Jarocin: W Jarocinie stanął pomnik prof. Szyszki. Serwis Samorządowy PAP, 2022-06-29. [dostęp 2022-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-29)].
  27. Dzieje Jarocina ● JAROCIN. To Miasto Brzmi., jarocin.pl [dostęp 2019-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07].
  28. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-08].
  29. Jarocin.pl, jarocin.pl [dostęp 2020-09-01] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-06] (pol.).
  30. Historia. Taekwondo Jarocin. [dostęp 2020-09-16].
  31. Strona klubu Pirania Jarocin. piraniajarocin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-09)]..

Bibliografia

  • Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. IV J-Kn, hasło „Jarocin”. Kraków: Polska Akademia Nauk, Instytut Języka polskiego, 2001, s. 97. ISBN 83-87623-36-9.
  • Władysław Jażdżewski: Wykopalisko jarocińskie, a mianowicie monety Bolesławów Czeskich. Poznań: Nakład Księgarni Jana Konstantego Żupańskiego, 1879.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Powiat jarociński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu jarocińskiego, Polska
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
Obiekt zabytkowy.svg
Ikona ze wzoru znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Szlak rowerowy zielony.svg
Zielony szlak rowerowy
Szlak rowerowy niebieski.svg
Niebieski szlak rowerowy
Jarocin Festiwal 1984.jpg
Autor: Piotr Antoni Wysocki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jarocin Festiwal 1984
Jarocin gimnazjum 1.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jarocin - budynek Gimnazjum nr 1
Jarocin Pomnik Glana.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jarocin - Pomnik Glana
Jarocin kościół św. Jerzego.jpg
Autor: Ethize, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jarocin kościół św. Jerzego
WK15 Jarocin (7) Lichen99.jpg
Autor: Lichen99, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
To zdjęcie zostało wykonane podczas polskiej Wikiekspedycji kolejowej 2015 zorganizowanej przez
Stowarzyszenie Wikimedia Polska we współpracy z Fundacją Grupy PKP.
Wszystkie zdjęcia z wyprawy możesz zobaczyć w kategorii Wikiekspedycja kolejowa 2015.
Galeria Jarocinska, Jarocin.jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 3.0
Galeria Jarocińska w centrum Jarocina.
Spichlerz Polskiego Rocka.JPG
Autor: Maximodo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Spichlerz Polskiego Rocka w Jarocinie, ul. Poznańska 2, stan na lipiec 2013.
Kościół ducha, jarocin 2.jpg
Autor: Araspaterka, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Jarocin, kościół szpitalny p.w. św. Ducha (ruina), 1516
Jarocin pałac.jpg
Autor: Klapi, Licencja: CC BY 2.5 pl
Pałac, Jarocin, Wielkopolska, Polska
POL powiat jarociński COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
  • eagle: drawn by Bastianow
WielkoPolska epoki Piastowskiej.jpg
Historyczna mapa Wielkopolski w epoce piastowskiej wykonana przez Dr. T. Szulca i zamieszczona w 4. tomie Kodeksu dyplomatycznego Wielkopolski
Jarocin (gmina w województwie wielkopolskim) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Jarocin, Polska
Kościół p. w. św. Marcina i dom nr Rynek 24 w Jarocinie..jpg
Autor: Necrotrup, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół p. w. św. Marcina i dom nr Rynek 24 w Jarocinie
Piramida wieku Jarocin.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Jarocina, 2014
Rynek w Jarocinie 2017.webm
Autor: Klapi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rynek w Jarocinie, lato 2017
Pałac rodziny Radolińskich w Jarocinie, druga połowa XIX wieku.jpg
Pałac rodziny Radolińskich w Jarocinie, druga połowa XIX wieku
Ratusz w Jarocinie.jpg
Autor: Necrotrup, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ratusz w Jarocinie