Jaromír Funke

Jaromír Funke

Data urodzenia	1 sierpnia 1896
Data i miejsce śmierci	22 marca 1945 Praga
Narodowość	czeska
Dziedzina sztuki	fotografia

Jaromír Funke (ur. 1 sierpnia 1896 w Skuteč, zm. 22 marca 1945 w Pradze) – czeski fotograf awangardowy.

Życiorys

Urodził się 1 sierpnia 1896 roku w miejscowości Skuteč^[1]. Ze względu na ojca studiował prawo na Uniwersytecie Karola, lecz nie przystąpił do egzaminów końcowych^[1]. Przez krótki czas studiował także estetykę u Jana Mukařovskiego^[1]. Od 1919 roku poświęcił się fotografii i wkrótce dołączył do klubów fotografików w Kolínie i Pradze^[1].

Abstrakcja, 1924–1927

Od początku lat 20.^[2] przyjaźnił się z Josefem Sudkiem^[1]. Swojej opozycji do zastanego porządku w fotografii dał upust w 1924 roku^[3], gdy wraz z Sudkiem i Adolfem Schneebergerem założył własny związek fotografów^[4], którego celem było tworzenie fotografii odpowiadającej na nowe potrzeby społeczne^[3]. Purystyczne idee związku były bliskie postawom awangardy artystycznej^[1].

Choć jego najwcześniejsze prace powstały pod wpływem piktorializmu, szybko zaczął tworzyć fotografie o większej ostrości^[4]. W swej twórczości Funke łączył elementy konstruktywizmu i funkcjonalizmu z surrealizmem i komentarzem społecznym^[3]. W 1922 roku rozpoczął eksperymenty fotograficzne tworząc geometryczne martwe natury^[1]. Cztery lata później stworzył cykl surrealistycznych fotografii wystaw sklepowych nawiązujących do fotografii Eugèneʼa Atget^[4]. Jego martwe natury z lat 20. należą do najbardziej radykalnych przykładów dążenia do abstrakcji w fotografii^[2].

Funke wywarł wpływ na kształtowanie się czeskiej fotografii nie tylko swoimi pracami artystycznymi, ale i tekstami teoretycznymi i krytycznymi oraz poprzez organizację środowiska i pracę pedagogiczną^[1]. W 1929 roku nawiązał współpracę z redakcją publikacji Devětsilu^[1], przez kilka lat sprawował także funkcję redaktora magazynu „Fotografický obzor”^[4]. W pierwszej połowie lat 30. zaczął wykładać fotografię w Bratysławie, po czym w połowie tej dekady został wykładowcą na uczelni Státní grafická škola w Pradze, gdzie uczył do 1944 roku^[1]. Podczas pobytu w Bratysławie dołączył do lewicowej grupy Sociofoto, której celem była dokumentacja warunków życiowych ubogich warstw społeczeństwa^[3].

Zmarł 22 marca 1945 roku w Pradze^[1].

Jego fotografie znajdują się m.in. w zbiorach Museum of Modern Art, National Gallery of Art, Centre Georges Pompidou^[2] i J. Paul Getty Museum^[4]. Jego imieniem nazwano planetoidę (5712) Funke, którą odkrył Antonín Mrkos^[5].

Przypisy