Jarosław Ładosz

Jarosław Ładosz
Data i miejsce urodzenia

20 października 1924
Warszawa

Data śmierci

14 listopada 1997

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: filozofia marksizmu
Profesura

1971

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wrocławski
Uniwersytet Śląski w Katowicach

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Sztandaru Pracy I klasy
Grób Jarosława Ładosza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Jarosław Ładosz (ur. 20 października 1924 w Warszawie, zm. 14 listopada 1997[1]) – polski filozof-marksista, logik, przewodniczący Związku Akademickiego Młodzieży Polskiej, doktorant Adama Schaffa, profesor i wieloletni dyrektor Instytutu Filozofii, Socjologii i Logiki Uniwersytetu Wrocławskiego, profesor i dyrektor Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, redaktor naczelny lewicowego pisma Nowe Horyzonty. Od końca lat siedemdziesiątych redaktor nowej edycji dzieł W.I. Lenina w Polsce. Członek i działacz Polskiego Towarzystwa Filozoficznego, Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej. W latach 1981–1983 był członkiem Komisji KC PZPR powołanej dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej[2]. Od 1990 do śmierci w 1997 prezes Stowarzyszenia Marksistów Polskich.

Syn Janiny Dziarnowskiej i Henryka Ładosza. W latach wojny działał w organizacji Polskich Socjalistów, a od 1942 w Polskiej Partii Robotniczej oraz w Gwardii Ludowej. Wkrótce, 28 kwietnia 1943 ]jako dziewiętnastoletni młodzieniec, został aresztowany wraz z Wandą Jakubowską i Szymonem Syrkusem. Po uwięzieniu na Pawiaku osadzony w obozach koncentracyjnych: Oświęcim-Brzezinka, Oranienburg, Sachsenhausen i Barth (komando Ravensbürck).

Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera B32-2-29)[1].

Praca naukowa i poglądy

Początkowo zajmował się głównie logiką matematyczną i teorią poznania. Później jego zainteresowania ewoluowały w stronę filozofii i socjologii, które programowo uprawiał jako materializm historyczny i dialektyczny. Ortodoksyjny marksista, znawca dorobku Karola Marksa i tradycji myśli marksistowskiej, historii ruchu robotniczego. Krytyk marksistowskiej scholastyki i apologetyki. W dyskusjach dotyczących socjalizmu w Polsce zajmował stanowisko uznające, że w Polsce nie ma społeczeństwa socjalistycznego, lecz mamy do czynienia ze społeczeństwem okresu przejściowego z dyktaturą proletariatu jako formą organizacji politycznej i państwowej. Podkreślał istnienie w Polsce klas społecznych, sprzeczności, wyzysku i walki ideologicznej i politycznej. Przedmiotem jego krytyki była zarówno ta tendencja w ramach polskiego marksizmu, która nawiązywała do „młodego Marksa” i próbowała rozwijać jego myśl w duchu młodomarksowskiego humanizmu, m.in. Adam Schaff, Marek Fritzhand, jak i socjologizujący nurt empiryczny. Ten ostatni – reprezentowany m.in. przez Jerzego Wiatra, Włodzimierza Wesołowskiego – był przez J. Ładosza traktowany jako marksizm zdegenerowany i jednocześnie apologetyczny wobec status quo. Krytykował także marksizm szkoły poznańskiej i tzw. warszawską szkołę etyczną. Pozostawał pod wyraźnym wpływem francuskiej myśli społecznej: Jeana Piageta oraz Louisa Althussera.

Odznaczenia

Dzieła

  • Wielowartościowe rachunki zdań a rozwój logiki, Warszawa 1966;
  • Szkice z epistemologii matematyki: matematyka jako działalność konstruktywna, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1968;
  • Marksistowska teoria walki klas, Warszawa 1969;
  • Dialektyka a społeczeństwo (razem z S. Kozyrem-Kowalskim) Warszawa 1972
  • Materializm dialektyczny, Warszawa 1973;
  • Przedmiot filozofii i jej rola społeczna, Warszawa 1976;
  • Klasa a zawód, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1980;
  • Przeciw pustym frazesom, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1984;
  • Socjalizm i komunizm. Warszawa: Iskry, 1985. ISBN 83-207-0706-4.

Bibliografia

Przypisy

  1. ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna, Warszawskie cmentarze [dostęp 2021-11-16].
  2. ↑ "Trybuna Robotnicza", nr 177 (11.529), 4-6 września 1981, s. 2
  3. ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 1 lutego 1955 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1955 r. nr 50, poz. 504).
  4. ↑ Nowiny, nr 165 (8951), 22-23-24 lipca 1977, s. 2.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Jarosław Ładosz grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób Jarosława Ładosza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
POL Order Sztandaru Pracy 1 klasy BAR.svg
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy