Jarosław Brzozowski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód | reżyser, scenarzysta, operator filmowy, montażysta |
Lata aktywności | 1933 - 1969 |
Jarosław Brzozowski (ur. 22 czerwca 1911 w Kownie, zm. 29 sierpnia 1969 w Warszawie) – polski filmowiec, reżyser i scenarzysta filmów dokumentalnych oraz fabularnych.
Życiorys
Przed II wojną światową ukończył Wyższą Szkołę Handlową w Warszawie, a następnie praktykował w firmie Pathé (1933-1943). Następnie znalazł się na terenie Związku Radzieckiego, gdzie pracował w radzieckiej Kronice Filmowej w Studiu Filmów Dokumentalnych w Kownie. Jednocześnie działał w konspiracji - najpierw w Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej, tworząc dla AK kroniki filmowe z terenów Wileńszczyzny. Po zajęciu Kowna przez Niemców przedostał się na wschód, wstępując w szeregi Armii Polskiej, gdzie zaangażował się w działalność Wytwórni Filmowej „Czołówka”.
Po zakończeniu walk, we wrześniu 1945 roku przybył do Łodzi, gdzie skierowano go do pracy w krakowskim oddziale Polskiej Kroniki Filmowej. Następnie przeniósł się do Działu Filmów Oświatowych Instytutu Filmowego w Krakowie. Wobec nacisków ze strony władz na polityczne zaangażowanie tworzonych filmów, wycofał się z aktywnej działalności twórczej i zajął się pracą dydaktyczną, prowadząc zajęcia z zakresu warsztatu i techniki filmowej. W czerwcu 1948 roku m.in. za wojenną działalność konspiracyjną polegającej na gromadzeniu świadectw przeszłości pod okupacją sowiecką, nieujawnienie się po amnestii z 1947 roku oraz nielegalne posiadanie broni został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. W grudniu tegoż roku został skazany na karę 6 lat pobawienia wolności i osadzony w wiezieniu w Jaworznie. Po jej odbyciu związał się z Wytwórnią Filmów Oświatowych. W 1958 roku w ramach Międzynarodowego Roku Geofizycznego był uczestnikiem polskiej wyprawy polarnej na Spitsbergen.
W latach 1949-1970 zrealizował (reżyseria, scenariusz, zdjęcia, montaż, komentarz) około czterdziestu filmów dokumentalnych. W 1962 roku wraz z Andrzejem Wróblem wyreżyserował swoją jedyna produkcję fabularną - obraz Na białym szlaku.
Nagrody
- Wieliczka
- Festiwal Filmowy w Cannes 1946 - Grand Prix dla krótkometrażowego filmu oświatowego I Nagroda w kat. filmów krótkometrażowych
- Warszawa w obrazach Canaletta
- Międzynarodowy Festiwal Filmów Naukowych i Dydaktycznych w Padwie 1951 - Srebrne Bukrenium
- Tadeusz Kulisiewicz
- Międzynarodowy Festiwal Filmów o Sztuce w Wenecji 1958 - wyróżnienie
- Miejsce na lato
- W Zatoce Białych Niedźwiedzi
- Ogólnopolski Festiwal Filmów Krótkometrażowych w Krakowie 1961 - II Nagroda "Srebrny Smok Wawelski" w kategorii filmów oświatowych
- Międzynarodowy Festiwal Filmów Popularnonaukowych w Rabacie 1961 - dyplom
- Nagroda Kalinga UNESCO 1962
- Prekolumbijska sztuka meksykańska
- Międzynarodowy Festiwal Filmów Naukowych i Dydaktycznych w Padwie 1963 - Srebrne Bukrenium
- Interpretacje
- Międzynarodowy Festiwal Filmów o Sztuce i Filmów Artystycznych w Bergamo 1965 - Nagroda Główna w kategorii filmów o architekturze i sztuce współczesnej
- Krakowski Festiwal Filmowy 1965:
- Wyróżnienie Międzynarodowej Federacji Klubów Filmowych FICC
- Syrenka Warszawska - Nagroda Klubu Krytyki Filmowej SDP
- Skocznia
- Festiwal Filmów Górskich i Podróżniczych w Trydencie 1966 - wyróżnienie
- Helioplastyka
- Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych i Dokumentalnych w Wenecji 1966 - Złoty Lew
- Międzynarodowy Festiwal Filmów o Architekturze w Warnie 1972 - wyróżnienie w plebiscycie widzów (pośmiertnie)
Bibliografia
- Beniamin Kostrubiec: Ocalić od zapomnienia (pol.). jaworzniacy.pl. [dostęp 2022-03-17].
- Brzozowski Jarosław, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-03-17] .
Linki zewnętrzne
- Jarosław Brzozowski w bazie filmpolski.pl
Media użyte na tej stronie
Jarosław Brzozowski, kadr z filmu "Miejsce na lato". Przed 1969 r.