Jarzębiński Przełom

Jarzębiński Przełom lub Jarzębiński Wąwóz (słow. Jarabinský prielom) – wąwóz utworzony przez potok Mały Lipnik (Malý Lipnik) w miejscowości Jarzębina (Jarabina) na Słowacji^[1]. Dolina Małego Lipnika znajduje się w regionie geograficznym zwanym Pogórzem Lubowelskim lub Górami Lubowelskimi (Ľubovnianska vrchovina). Budujące ją wapienie są charakterystyczne dla sąsiednich Pienin, ale występują też na zachodnim, przylegającym do Pienin końcu Pogórza Lubowelskiego; jest to ten sam Pieniński Pas Skałkowy^[2]

Jarzębiński Przełom jest utworzonym w 1967 pomnikiem przyrody o powierzchni 5,5 ha. Jest to krótki i wąski wąwóz wyżłobiony w wapieniach serii czorsztyńskiej. Jego szerokość w niektórych miejscach wynosi tylko kilka metrów. Na potoku znajduje się tutaj kilka kaskad. Spadająca z nich woda wybiła pod nimi kotły eworsyjne o średnicy do 5 m i głębokości do 3 m. W niektórych miejscach potok podciął zbocza, tak, że tworzą one pionowe, wysokie ściany^[2].

Przez Jarzębiński Przełom prowadzi znakowany szlak turystyczny. Zaczyna się on w miejscowości Jarabina i prowadzi około 1 km szosą, w górę potoku Mały Lipnik, później dnem potoku. W niektórych miejscach trzeba brodzić w wodzie. Najbardziej atrakcyjny dolny odcinek wąwozu kończy się pod dużym kamieniołomem. Później szlak prowadzi dnem potoku, w górnej części wyprowadzając na wielkie łąki, z których roztacza się szeroka panorama widokowa^[3].

Ściany Jarzębińskiego Przełomu

Na stokach potoku Mały Lipnik znajdują się łąki, pastwiska i liczne wapienne skały i wychodnie. Porastają je rośliny wapieniolubne i murawy naskalne, wśród których występują m.in.: perłówka siedmiogrodzka, szałwia okręgowa, lebiodka pospolita i in^[2]. Nad górną częścią wąwozu wznosi się duża Čertova skala^[1] zwana też Dudkową Skałą^[2].

Szlak turystyczny

Jarabina – Jarzębiński Przełom – Čertova skala – Čierťaž – Vabec. Czas przejścia: 2h

Przypisy