Jasień (Beskid Wyspowy)

Jasień

Północne zbocza Jasienia
Państwo	Polska
Pasmo	Beskid Wyspowy, Karpaty
Wysokość	1063 m n.p.m.
Wybitność	167 m
Położenie na mapie Beskidu Wyspowego Jasień
Położenie na mapie Karpat Jasień
49°37′49,2″N 20°13′27,6″E/49,630333 20,224333

Polana Skalne pod szczytem Jasienia

Widok na Jasień z polany Jaworzynka

Widok z podnóży Ćwilina

Widok z Gorców

Jasień (ok. 1063 m n.p.m.) – trzeci co do wysokości szczyt w Beskidzie Wyspowym (po Mogielicy i po Ćwilinie). Niektóre źródła podają wysokość 1052 m^[1], co odpowiada wysokości niższego i mniej wybitnego zachodniego wierzchołka. Jego południowe stoki należą do wsi Lubomierz, północne do wsi Półrzeczki^[2].

Topografia

Główny grzbiet Jasienia biegnie od Krzystonowa (1012 m) do Kiczory zwanej też Kobylicą (901 m). Jasień ma dwa wierzchołki: właściwy (1063 m) oraz znajdujący się na północ od niego niższy, zwany Kutrzycą (1051 m). Pomiędzy nimi znajduje się widokowa polana Skalne, na której stoi jeden z nielicznych w Beskidzie Wyspowym szałasów. Od głównego wierzchołka w południowym kierunku poprzez Miznówkę, Przełęcz Przysłopek i Myszycę do przełęczy Przysłop (750 m) odchodzi boczny grzbiet, którym Beskid Wyspowy łączy się z Gorcami^[3]. Przez Jasień przebiega dział wodny między zlewniami Dunajca i Raby. W zlewni Dunajca znajdują się potoki spływające z jego północnych stoków: Łososina i Upleziowy Potok, w zlewni Raby są potoki spływające ze stoków południowych: Potok Dudów i Potok na Piekle^[2].

Polany

W okresie przeludnienia Podhala (druga połowa XIX w. do końca II wojny światowej) pod uprawę lub pasterstwo wykorzystywano każdy nadający się do tego skrawek ziemi. Na Jasieniu w wielu miejscach las wyrąbano pod polany^[4]. Z czasem w całych Beskidach uprawa ziemi, a później również pasterstwo na wyżej położonych obszarach, z kiepską drogą dojazdową stały się nieopłacalne. Polany samorzutnie zarastają lasem, niektóre są zalesiane. Wskutek tego zmniejsza się różnorodność biologiczna i atrakcyjność turystyczna – duże polany lub małe, ale znajdujące się na szczytach lub grzbietach gór, są bowiem doskonałymi punktami widokowymi^[5]. Na Jasieniu ostały się jeszcze m.in. takie polany: Polana Skalne, Łąki, Polana Folwarczna, Stasiówka, Hanulówka, Pustki, Polana Okolczyska, Polana nad Jamnym^[2]. Stopniowo zarastają lasem.

Na polanach Jasienia wiosną zakwitają krokusy. Jasień jest jednym z niewielu miejsc Beskidzie Wyspowym, gdzie jeszcze spotkać można te rośliny. Liczniej od krokusów wiosną na polanach Jasienia zakwita śnieżyczka przebiśnieg^[6].

Opis masywu Jasienia

Na grzbiecie Jasienia znajdują się wychodnie skalne, z których w zimie schodzą niewielkie lawiny. Północno-wschodnie strome zbocza Jasienia poryte głębokimi wąwozami potoków stanowią jedne z najbardziej dzikich i niedostępnych ostępów Beskidu Wyspowego. Północne zbocza są bardziej strome od południowych. Zwarte połacie lasu znajdują się powyżej 700–800 m n.p.m. Dolną część stoków porasta las jodłowo-świerkowy, górną i wierzchołkową część las bukowy^[2]. Z właściwego szczytu Jasienia, na którym znajduje się tylko niewielka, zarastająca polanka, widoki ograniczone są drzewami, natomiast bardzo rozległe widoki rozciągają się z dwóch polan na jego grzbiecie. Z Polany Skalne widać Mogielicę z jej olbrzymią Polaną Stumorgową, a na prawo od niej Cichoń, Ostrą, Modyń, Halę, Wysoki Wierch i Kiczorę Kamienicką z masztem przekaźnikowym oraz Gorce i Pieniny. Z polany Łąki na stoku łączącym Jasień z Kobylicą (przy zielonym szlaku) widoki obejmują Beskid Makowski oraz szczyty Beskidu Wyspowego (od lewej): Lubogoszcz, Lubomir i Łysina, Kamiennik Południowy, Wierzbanowska Góra i znajdujący się blisko potężny Ćwilin^[7].

Krzystonów i Jasień od zachodu

Szlaki turystyki pieszej

– żółty: Mogielica – Krzystonów – Jasień – przełęcz Przysłop. 3:20 h (↑ 4:20 h)

– zielony: Mszana Dolna – Ogorzała – Kiczora – Jasień. 5:30 h (↓ 4:45 h)^[3].

Przypisy

Widok z Ćwilina