Jasieniec piaskowy
 | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | jasieniec |
| Gatunek | jasieniec piaskowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Jasione montana L. Sp. Pl. 2: 928. 1753 | |
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych. Jest pospolity w całym kraju.
Morfologia
- Pokrój
- Roślina jednoroczna, dwuletnia lub wieloletnia o wysokości 30-50 cm. Wytwarza liczne i rozgałęzione pędy.
- Łodyga
- Wzniesiona i rozgałęziająca się, tylko w dole ulistniona.
- Liście
- Lancetowate o falistych i kędzierzawych brzegach.
- Kwiaty
- Zebrane w główki na szczytach pędów i otoczone zaostrzonymi, owłosionymi i grubo ząbkowanymi listkami okrywy. Pozornie tworzą jeden kwiat, podobny do koszyczków roślin z rodziny złożonych. Są drobne jasnoniebieskie, czasem białe. Kielich pięciodzielny. Korona prawie do nasady podzielona na pięć wąskich łatek. Pylniki pręcików zrośnięte nasadami. Kwitnie w czerwcu i lipcu, jest owadopylna.
- Owoc
- 5-kanciasta, dwukomorowa torebka. Nasiona drobne, rozsiewane przez wiatr.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Rośnie na nasypach, przydrożach, torach, piaszczystych porębach leśnych, wydmach i w murawach napiaskowych. Jest rośliną wskaźnikową gleb bezwapiennych. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Koelerio-Corynephoretea[3]. Ziele zawiera alkaloidy.
Zmienność
- J. montana L., var. montana – ma szczeciniasto owłosione i przeważnie wzniesione łodygi (do 25 cm wysokości). Listki okrywy koszyczka przeważnie ząbkowane. Jest pospolity. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Koelerio-Corynephoretea[3].
- J. montana L., var. litoralis Fries – łodygi prawie nagie, o długości 15-30 cm, pokładające się, a tylko na szczytach podnoszące. Listki okrywy całobrzegie. Występuje tylko na nadmorskich piaskach. Gatunek charakterystyczny dla All. Koelerion albescentis i Ass. Helichryso-Jasionetum[3].
Zastosowanie
Jest uprawiany jako roślina ozdobna jednoroczna, lub dwuletnia[4]. Jest dość rzadki w uprawie, częściej uprawiane są inne gatunki, np. jasieniec trwały[4]. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej glebie ogrodowej w pełnym słońcu lub w półcieniu. Nie lubi żyznej gleby, korzystne jest natomiast dodanie niewielkiej ilości dolomitu[4]. Rozmnaża się przez wysiew nasion jesienią.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ a b c Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
Bibliografia
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: , Licencja: CC0
Berg-Sandglöckchen (Jasione montana) in der Schwetzinger Hardt - an der Bahnstrecke Mannheim-Karlsruhe findet sich ein kleines Sandmagerrasen-Biotop mit typischer Binnendünen-Vegetation