Jaskier polny

Jaskier polny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządjaskropodobne
Rządjaskrowce
Rodzinajaskrowate
Rodzajjaskier
Gatunekjaskier polny
Nazwa systematyczna
Ranunculus arvensis L.
Sp. pl. 1:555. 1753

Jaskier polny, jaskier odłogowy (Ranunculus arvensis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). W stanie dzikim występuje w Azji, Europie i Afryce Północnej[3]. W Polsce jest archeofitem (antropofit zadomowiony[4]). Rośnie w rozproszeniu na terenie całego kraju[5].

Morfologia

Łodyga
Pędy wzniesione lub podnoszące się na wysokość 20-60 cm.
Liście
Odziomkowe niepodzielone, stożkowate lub łopatkowate, na wierzchołku grubo ząbkowane. Dolne liście łodygowe zwykle trójdzielne z równowąskimi odcinkami, górne podwójnie trójdzielne, o wrębnych odcinkach.
Kwiaty
Bladożółte, o średnicy do 12 mm, wyrastające na długich, owłosionych szypułkach. W czasie kwitnienia działki kwiatu odgięte. Miodniki z zastawką. Liczne pręciki i słupki.
Owoce
Zebrane w kulisty owoc zbiorowy. Owocki o długości 3-8 mm z długimi i zakrzywionymi dzióbkami. W jednym kwiatku powstaje ich 4-8.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub dwuletnia. Kwitnie od maja do czerwca. Zawiera trującą ranunkulinę. Występuje na niżu oraz na pogórzu. Rośnie na polach, miedzach, ugorach. Preferuje gleby gliniaste i wapienne (roślina wapieniolubna). Jest chwastem zbożowym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Caucalidion lappulae[6].

Zagrożenia

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[7] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[8].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
  4. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  6. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  7. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.