Jaskier różnolistny

Jaskier różnolistny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządjaskropodobne
Rządjaskrowce
Rodzinajaskrowate
Rodzajjaskier
Gatunekjaskier różnolistny
Nazwa systematyczna
Ranunculus auricomus L.
Sp. pl. 1:551. 1753[3]
Synonimy
  • Ranunculus auricomus subsp. boecheri Fagerstr. & G. Kvist
  • Ranunculus auricomus subsp. glabratus (Lynge) Fagerström & G. Kvist
  • Ranunculus auricomus var. glabratus Lynge
  • Ranunculus auricomus subsp. hartzii Fagerström & G. Kvist
  • Ranunculus binatus Kit. ex Rchb.[3].

Jaskier różnolistny[4] (Ranunculus auricomus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych.

W stanie dzikim występuje w Azji (na Zakaukaziu i Syberii Zachodniej), w niemal całej Europie oraz na Grenlandii[5]. Jest dość pospolity na terenie całej Polski[6].

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona, o wysokości (10)15–35(50) cm, zazwyczaj rozgałęziona, naga, w górnej części wyraźnie bruzdowana. Boczne odgałęzienia łodygi są rzadko lub gęsto przylegająco owłosione[7].
Liście
Liści odziomkowych do 5, osadzone na długich ogonkach, o blaszkach liściowych niepodzielonych, okrągławonerkowatych o brzegu karbowanym lub piłkowanym, często także z głębokimi wcięciami. Liście łodygowe siedzące, podzielone aż do nasady na 5–7 równowąskich do wąskolancetowatych, całobrzegich łatek. Brak pochew liściowych[6].
Kwiaty
Złotożółte o średnicy 1–2 cm. Wyrastają na obłej, niebruzdowanej i nagiej lub przylegająco owłosionej szypułce. Dno kwiatowe nagie. Działki kielicha przylegające do płatków korony, mają kształt od wąskojajowatego do szerokojajowatego i długość 5–7(8) mm. Są nieco owłosione, jedynie brzegi mają silniej odstająco owłosione. 5 płatków korony, liczne pręciki i słupki. Płatki korony złotożółte, błyszczące, nagie, szerokojajowate, o długości 7,5–10(12,5) mm, często na szczycie wykrojone. Czasami płatki są silnie zredukowane[7].
Owoce
Szerokojajowate niełupki o długości 3–4,5 mm, na szczycie z hakowatym dzióbkiem o długości 0,5–1,2 mm. Zazwyczaj są mniej lub bardziej gęsto owłosione, rzadko nagie[7].

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od kwietnia do czerwca. Roślina trująca. Liczba chromosomów 2n = 16, 28, 32, 40, 48[6]. Siedlisko: wilgotne łąki, zarośla, lasy liściaste[6] i mieszane. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Querco-Fagetea, charakterystyczny i wyróżniający dla Ass. Galio-Carpinetum (reg.)[8].

Gatunek bardzo zmienny morfologicznie. Występuje w wielu podgatunkach i odmianach[3][6].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
  3. a b c The Plant List. [dostęp 2017-01-09].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. Taxon: Ranunculus auricomus L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2020-12-27].
  6. a b c d e Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 163-167. ISBN 83-01-14342-8.
  7. a b c red. W. Szafer, oprac. W. Kulesza. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom IV. Wydawca: Polska Akademia Umiejętności, Kraków, 1930.
  8. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Media użyte na tej stronie

Ranunculus auricomus Sturm52.jpg

Ranunculus auricomus L. s. str. W. Koch 1933 an L. 1753 ?, syn. Ranunculus kochii Jasiewicz

Original Description
Goldhaar-Hahnenfuss, Ranunculus auricomus
Goldilocks Buttercup (Ranunculus auricomus) (4598619425).jpg
Autor: AnemoneProjectors (talk), Licencja: CC BY-SA 2.0

Goldilocks Buttercup (Ranunculus auricomus), Wellfield Wood, Stevenage, 9 May 2010.

I think I was lucky to find one with all the petals intact as very often the flowers are imperfect, as were the majority of the ones I saw.
20170316Ranunculus auricomus1.jpg
Autor: , Licencja: CC0
Noch vor der Blüte aber schon zu erkennen: Gold-Hahnenfuß (Ranunculus auricomus) im Saubusch in der Schwetzinger Hardt
Ranunculus auricomus kz06.jpg
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ranunculus auricomus in Jelenia Góra, SW Poland
Ranunculus auricomis2.jpg
Autor: J.F. Gaffard Jeffdelonge at fr.wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Renoncule tête d'or, Gy, Avril 2004