Jaskinia Cabanowa

Jaskinia Cabanowa

Plan jaskini
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Położenie	Olsztyn, Góry Towarne Duże
Właściciel	prywatny
Długość	47 m
Deniwelacja	8 m
Wysokość otworów	345 m n.p.m.
Ekspozycja otworów	ku SE
Kod	J.Cz.I-02.06
Położenie na mapie Olsztyna Jaskinia Cabanowa
Położenie na mapie Polski Jaskinia Cabanowa
Położenie na mapie województwa śląskiego Jaskinia Cabanowa
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego Jaskinia Cabanowa
Położenie na mapie gminy Olsztyn Jaskinia Cabanowa
50°46′05″N 19°16′18″E/50,768056 19,271667

Jaskinia Cabanowa lub Jaskinia Lisia – schronisko na wzniesieniu Góry Towarne Duże w miejscowości Olsztyn w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Olsztyn^[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Mirowsko-Olsztyńskiej w obrębie Wyżyny Częstochowskiej^[2].

Opis

Otwór wejściowy znajduje się pod skalnym okapem w odległości około 70 m na południowy wschód od skały Grota z Jaskinią Towarną. Ma szerokość 3 m, wysokość 0,8 m i częściowo jest zasłonięty zaklinowanymi głazami^[1].

Początkowo ciasny i kręty korytarz po 10 m poszerza się i zaczyna opadać w dół. Strop jaskini pozostaje mniej więcej na tym samym, poziomie, wskutek czego wysokość korytarza w końcowym odcinku dochodzi do 7-8 m. Kończy się komorą o długości 10 m i szerokości 5 m^[1].

Jaskinia powstała w wapieniach z okresu jury. Miała bogatą szatę naciekową, ale w dużym stopniu została ona zniszczona, gdyż dawniej w jaskini wydobywano szpat. Zachowały się jeszcze nacieki w końcowej części korytarza oraz stalaktyty i stalagmity. Interesujące są występujące na stropie korytarza wymycia i ślady kotłów wirowych. Meandrujący korytarz jaskini jest najciekawszym tego typu obiektem na Wyżynie Częstochowskiej^[1].

Spąg meandrującego korytarza to lita skała. Namulisko występuje tylko w komorze, jest piaszczysto-gliniaste z rumoszem i większymi odłamkami skał. Światło dzienne dociera tylko do kilku pierwszych metrów korytarza. W głębi klimat jest stały. W jaskini zimują pojedyncze nocki duże, czasami była ona penetrowana przez lisy. W latach 90. obserwowano chrząszcze Speonomus hydrophilus. Są to troglobionty przystosowane do życia w jaskiniach^[1].

Historia odkrycia i eksploracji

Miejscowej ludności jaskinia znana była od dawna. Mieszkańcy Kusiąt wydobywali z niej szpat. W piśmiennictwie była jednak nieznana, a jej otwór został częściowo zawalony. Zainteresowali się nią grotołazi ze Speleoklubu Częstochowskiego, którzy w 1961 r. oczyścili jej wejście. Pierwszy opis jaskini opublikował K. Mazik w 1967 r. Plan jaskini sporządził M. Czepiel w 1983 r.^[1].

Przypisy