Jaskinia Naciekowa

Jaskinia Naciekowa

Wylot jaskini
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Położenie	Tatry Zachodnie Dolina Kościeliska Organy
Właściciel	Skarb Państwa (Tatrzański Park Narodowy)
Długość	1210 m
Głębokość	62 m
Deniwelacja	97 m
Wysokość otworów	1188, 1199, 1180 m n.p.m.
Wysokość otworów nad dnem doliny	188 m
Ekspozycja otworów	ku SW, ku SW, ku S
Data odkrycia	maj 1934 roku
Odkrywca	Stefan Zwoliński i Jerzy Zahorski
Kod	(nr inwentarzowy PIG) T.D-08.14
Położenie na mapie Tatr Jaskinia Naciekowa
49°14′58″N 19°52′06″E/49,249444 19,868333

Jaskinia Naciekowa – jaskinia we wschodnich zboczach Doliny Kościeliskiej w Tatrach Zachodnich. Położona jest w dolomitowo-wapiennym masywie Organów, ok. 60 m powyżej Jaskini Zimnej, w pobliżu Zbójnickiej Nyży, Jaskini pod Ostrewką i Jaskini Krwawego Nosa, obok Schronu przy Naciekowej i Korytarza do Naciekowej. Jest to jaskinia rozwinięta horyzontalnie, o trzech otworach wejściowych położonych na wysokościach 1188 m (otwór główny), 1199 m, 1180 m n.p.m.^[1]. Jej długość wynosi 1210 metrów, a deniwelacja 97 metrów^[2].

Jaskinia słynie z licznych nacieków, które wśród tatrzańskich jaskiń należą do najlepiej rozwiniętych. Od nacieków tych pochodzi nazwa jaskini.

Plan jaskini

Opis jaskini

Korytarze jaskini tworzą zamkniętą pętlę. Cały główny ciąg można przejść bez liny, brak w nim bowiem większych studni i kominów. Takie występują jedynie w bocznych odnogach jaskini.

Od głównego otworu idzie w dół korytarz, który przechodzi w Komorę Wejściową. Stąd ciąg prowadzi do Komory Trójkątnej i dalej do Salki z Rysą i Komory z Wantami. W prawo odchodzi Korytarz Grzybkowy idący do szczeliny łączącej się z korytarzykiem uchodzącym w partiach za otworem południowym.

Ciąg główny biegnie do Sali Odkrywców, Galerii Naciekowej i Szczeliny Zapieraczkowej. Zaraz za Komorą z Wantami odchodzi boczny korytarz do Małej Komory, a dalej do ciasnych szczelin i korytarzyka wychodzącego na powierzchnię. Jest to otwór górny jaskini położony w pobliżu Jaskini Krwawego Nosa. Ze Szczeliny Zapieraczkowej dochodzi się do Sali Złomisk. W końcu sali, po prawej stronie wznosi się 40-metrowej wysokości komin, jego strop stanowi najwyższy punkt jaskini.

Ciąg główny prowadzi natomiast z Sali Złomisk do Salki Biwakowej i Rozdziela. Jest to miejsce, w którym jaskinia rozdziela się na kilka ciągów. Jeden idzie do Studni Białych Komarów i ciasnych korytarzyków, drugi do dawnego syfonu – Rotundy i paru korytarzy kończących się szczelinami, trzeci do Białego Korytarza kończącego się ciasnymi korytarzykami.

Główny ciąg natomiast prowadzi obszernym korytarzem do Salki z Kolumną (w bok znajduje się Studnia pod Kolumną), a dalej dwoma równoległymi korytarzami do Sali z Zameczkami (w bok odchodzi korytarz do Studni pod Lalką). Dalej ciąg główny idzie do rozgałęzienia korytarzy – Wideł. W bok odchodzi ciąg do Błotnej Salki. Na wprost natomiast dochodzi się do Strzelistej Salki i Syfonu Niezapominajka. Jeżeli jest w nim woda (zimą w czasie mrozów osusza się całkowicie), można go obejść przez zacisk Dusiciel. Następnie jest salka Bacówka i Salka z Niedźwiedziem. Stąd odchodzą korytarzyki. Lewy do południowego otworu, prawy do szczeliny łączącej się z Korytarzem Grzybkowym.

Ciąg do Błotnej Salki. Z Wideł dochodzi się do I i II Progu Naciekowego oraz Salki z Jeziorkiem. Dalej korytarz idzie do Sali Kapucynów, Skośnej Sali i przez błotny syfon do Błotnej Salki kończącej się studnią^[3][2].

Przyroda

Szata naciekowa jaskini jest bardzo bogata. Występują w niej draperie, stalaktyty, stalagmity, marmity. nacieki kalcytowe i mleko wapienne. Największe ich nagromadzenie znajduje się w Galerii Naciekowej, Sali z Zameczkami i ciągu do Błotnej Salki.

Większym zbiornikiem wody jest okresowy Syfon Niezapominajka. W wielu miejscach występuje deszcz podziemny^[2][3].

W Salce z Niedźwiedziem został znaleziony kompletny szkielet niedźwiedzia brunatnego. Znajduje się on w Muzeum Przyrodniczym TPN.

Historia odkryć

Otwór wejściowy obecnej jaskini, w postaci niewielkiego schroniska skalnego, w 1934 r. odkryli Stefan Zwoliński i Jerzy Zahorski.

Pierwsze 400 m korytarzy odkryli (po przekopaniu ciasnego zacisku, pokrytego grubą warstwą mleka wapiennego) i zbadali w dniu 13 września 1959 r. Jerzy Bieniaszewski, Jan Rudnicki i Hanna Sobol ze Speleoklubu Warszawskiego. Odkryte obszerne korytarze przechodziły w duże komory zawaliskowe^[4].

W 1976 i 1977 roku Paweł Jędrzejczak i Andrzej Renes z Zakopanego odkryli dalsze kilkaset metrów korytarzy, w 1979 r. zbadano ostatnie korytarze, aż do najwyższego, południowego wylotu jaskini^[5].

Przypisy

Bibliografia

• Oficjalna Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego przy KTJ PZA – opis jaskini, zdjęcia, plan. [dostęp 2010-o3-25].
• Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
• Rudnicki R.: Odkrycie nowej jaskini w Tatrach, w: „Wierchy” R. 29 (1960), Kraków 1961, s. 203.