Jaskinia pod Dachem

Jaskinia pod Dachem
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Tatry Zachodnie
Dolina Miętusia

Właściciel

Skarb Państwa
(Tatrzański Park Narodowy)

Długość

104 m

Głębokość

66 m

Deniwelacja

66

Wysokość otworów

1477, 1483, 1510, 1526 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

130 m

Ekspozycja otworów

ku W, ku dołowi, N, ku górze

Data odkrycia

1961

Odkrywca

T. Branicki, R. Rodziński

Kod

(nr inwentarzowy PIG) T.E-11.08

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jaskinia pod Dachem”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia pod Dachem”
Ziemia49°14′26″N 19°54′20″E/49,240678 19,905653
Przekrój jaskini

Jaskinia pod Dachemjaskinia w ścianie Ratusza Mułowego w Dolinie Miętusiej w Tatrach Zachodnich. Ma cztery otwory wejściowe położone powyżej Jaskini nad Piargiem, odpowiednio na wysokości 1477, 1483, 1510 i 1526 metrów n.p.m. Jej długość wynosi 104 metry, a deniwelacja 66 metrów[1][2].

Otwór 2
Otwór 3
Otoczenie Wielkiej Świstówki w Dolinie Miętusiej

Jaskinia pod Dachem jest najniżej położoną z jaskiń Ratusza Mułowego. Ponad wejściem do niej znajdują się otwory Jaskini nad Dachem, Jaskini Lodowej Litworowej i Ptasiej Studni, połączonych ze sobą w system, którego korytarze mają razem powyżej 6 km[3][4].

Opis jaskini

Ta trudno dostępna jaskinia stanowi system kominów przebiegających blisko powierzchni. Do dużych fragmentów korytarzy dociera odbite światło dzienne. Wspinaczka kominami we wnętrzu sięga VI stopnia trudności[1].

Od dolnego obszernego otworu zaczyna się ślepa studnia (17–18 metrów głębokości) ze śniegiem na dnie. Trawersując jej ścianę, dochodzi się na most nad II studnią, również ślepą, o głębokości 15 metrów. Trawersując również tę studnię, dociera się do salki, z której prowadzi pionowa szczelina kończąca się na dnie kominka z zaciskiem w stropie. Za zaciskiem dochodzi się do komina (18 metrów wysokości). Górny wylot komina przechodzi w ciasny meander, który prowadzi w dwie strony. W jedną po kilkunastu metrach zwęża się, przechodząc w szczelinę, w drugą prowadzi do zawaliskowej sali nad progiem (13 metrów), gdzie przez drugi otwór (na zdjęciu obok) można zjechać na półkę przy pierwszym otworze. Znad drugiego otworu można też wspiąć się w górę do salki przy kolejnym, trzecim otworze (na zdjęciu obok), skąd komin (22 metry wysokości) prowadzi do niewielkiego korytarzyka zakończonego czwartym otworem[5][6].

Przyroda

Namulisko jaskini tworzą gruz i bloki skalne. Przy większych opadach od strony czwartego otworu płynie woda.

W jaskini jest widno między drugim a czwartym otworem.

Historia odkryć

Jaskinia została odkryta latem 1961 roku przez Tadeusza Branickiego i Ryszarda Rodzińskiego, którzy uznali ją za najtrudniej dostępną ze wszystkich znanych jaskiń polskich Tatr. Zbadali oni wówczas okolice I (najniżej położonego) otworu. Dalsze badania jaskini prowadzone były przez grotołazów z Krakowskiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego (kierownik: Andrzej Ciszewski) w 1975 roku. Trzy akcje pozwoliły wtedy poznać resztę znanych dziś partii jaskini[1].

Przypisy

  1. a b c Jaskinia Pod Dachem. Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA. [dostęp 2016-02-13].
  2. Jaskinie Tatr, 23 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
  3. Władysław Cywiński: Tom 3. Czerwone Wierchy – część zachodnia. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1996, s. 195–199, seria: Tatry. Przewodnik szczegółowy. ISBN 83-7104-013-X.
  4. Ptasia Studnia. Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA. [dostęp 2016-02-16].
  5. Jerzy Grodzicki (red.): Jaskinie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Jaskinie Wschodniego Zbocza Doliny Miętusiej. Warszawa: PTPNoZ.
  6. Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-03-03].

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Jaskinia pod Dachem przekrój.jpg

Jaskinia pod Dachem przekrój
Jaskinia pod Dachem otwór 2.jpg

Jaskinia pod Dachem otwór 2
Jaskinia pod Dachem plan.jpg

Jaskinia pod Dachem plan
Jaskinia pod Dachem otwór 3.jpg

Jaskinia pod Dachem otwór 3
Ratusz Litworowy T28.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Otoczenie Wielkiej Świstówki w Dolinie Miętusiej w Tatrach
Legenda jaskinia.svg
Symbol jaskinii do legendy mapy