Jasna

Artykuł

54°0′14″N 19°18′16″E

- błąd

38 m

WD

54°0'14.0"N, 19°18'15.8"E, 53°58'N, 19°16'E

- błąd

14 m

Odległość

0 m

Jasna
wieś
Ilustracja
Widok na Jasną z Lisiej Góry
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

sztumski

Gmina

Dzierzgoń

Sołectwo

Jasna

Liczba ludności (2006)

350

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-440[1]

Tablice rejestracyjne

GSZ

SIMC

0148984

Położenie na mapie gminy Dzierzgoń
Mapa konturowa gminy Dzierzgoń, u góry znajduje się punkt z opisem „Jasna”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jasna”
Położenie na mapie powiatu sztumskiego
Mapa konturowa powiatu sztumskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jasna”
Ziemia54°00′14″N 19°18′16″E/54,003889 19,304444

Jasna (niem. Lichtfelde) – wieś w Polsce położona na pograniczu Powiśla i Żuław Elbląskich w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Dzierzgoń. Wieś jest siedzibą sołectwa „Jasna” w którego skład wchodzą również miejscowości Chartowo, Kamienna Góra i Lisi Las.

Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[2]. W latach 1945-1954 roku miejscowość była siedzibą gminy Jasna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Historia

Jasna na początku XX w

Wieś założona w 1354 roku przez komtura dzierzgońskiego Helwicusa de Goltbach. W 1915 roku na pobliskiej Lisiej Górze Wieżę Bismarcka (zniszczoną w 1951 roku). W Jasnej była stacja końcowa kolejki wąskotorowej łączącej tereny rolnicze (buraczane) z cukrownią Stare Pole (linię zlikwidowano w roku 1967). Do końca lat 50. we wsi stał szachulcowy kościół ewangelicki.

Osobliwością Jasnej był tzw. buk Hartwicha na Lisiej Górze (niem. Waldberg). W 1813 miejscowy pastor Friedrich Hartwich żegnał tutaj swoich 2 synów wyruszających na wojnę z Napoleonem. Od tego czasu tradycją stało żegnanie w tym miejscu idących do wojska chłopców przez swoje panny.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[3] na listę zabytków wpisany jest kościół filialny pw. Świętej Trójcy, 1320-1330, 1880-1881, nr rej.: A-308 z 13.08.1962.

Kościół pw. Trójcy Przenajświętszej, gotycki z cegły, zbudowany w l.1320-1330, odbudowany ok. 1673 r. Jednonawowy z wieżą frontową, rozbudowany szczyt tylny. Od frontu wysoka wieża o czterech kondygnacjach, jej dach jest osłonięty wolutowymi szczytami, przebita portalem o czterech uskokach. Na ścianach bocznych naprzemiennie okna i blendy, w prezbiterium rozbudowane sklepienie gwiaździste. Wystrój świątyni barokowy[4]

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 379 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
  3. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2022-01-03].
  4. Piotr Skurzyński „Warmia, Mazury, Suwalszczyzna” Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 s. 31 ISBN 83-7200-631-8

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Jasna XIX-XX.jpg
Jasna na pocztówce z początku XX w.
Dzierzgoń (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Dzierzgoń, Polska
Powiat sztumski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu sztumskiego, Polska
Jasna Lisia Gora2 2007.jpg
Autor: Hagedorn (http://www.marienburg.pl/), Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Lisiej Góry. Widać zabudowania Jasnej.