Jastrzębie (województwo śląskie)

Artykuł50°10′15″N 18°6′0″E
- błąd39 m
WD50°10'15"N, 18°6'0"E, 50°13'N, 18°6'E
- błąd39 m
Odległość0 m
Jastrzębie
wieś
Ilustracja
Pałac w Jastrzębiu z końca XIX wieku
Państwo Polska
Województwo śląskie
Powiatraciborski
GminaRudnik
Liczba ludności (2008)148
Strefa numeracyjna32
Tablice rejestracyjneSRC
SIMC0220842
Położenie na mapie gminy Rudnik
Mapa konturowa gminy Rudnik, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jastrzębie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Jastrzębie”
Położenie na mapie powiatu raciborskiego
Mapa konturowa powiatu raciborskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jastrzębie”
Ziemia50°10′15″N 18°06′00″E/50,170833 18,100000

Jastrzębie (niem. Habicht) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Rudnik.

Położenie

Jastrzębie jest położone w północno-zachodniej części gminy. Posiada powierzchnię 4,55 km²[1] oraz około stu sześćdziesięciu mieszkańców[1]. Wieś położona jest na Płaskowyżu Głubczyckim.

Nazwa

Wieś posiadała niemiecką nazwę niem. Habicht[1].

Historia

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1679 roku[1]. Istniał tu folwark o pow. 300 ha, który w latach 1797-1945 należał do mieszczańskiej rodziny Schramek. Pod koniec XIX wieku powstał tutaj pałac. Po II wojnie światowej w pałacu mieściło się sanatorium, a od 1994 roku pałac znajduje się w rękach prywatnych[2].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Demografia

W 2016 roku w Jastrzębiu ludność w wieku przedprodukcyjnym na 100 mieszkańców wynosiła 16,67, co uplasowało wieś poniżej średniej w gminie (16,95). Natomiast ludność w wieku produkcyjnym wynosiła 69,23 (średnia w gminie – 66,90), a w wieku poprodukcyjnym – 14,1 (średnia w gminie – 16,25). Stosunek mieszkańców w wieku poprodukcyjnym do mieszkańców w wieku produkcyjnym wynosił 20% (średnia w gminie – 24%). Mediana wieku mieszkańców wynosi 45 lat (średnia w gminie - 47,11)[3].

RokLiczba ludnościGęstość zaludnienia (os./km²)
2004155[4]34,07
2011160[5]35,1
2016156[6]34,29

Religia

Jastrzębie należy do parafii św. Piotra i Pawła w Grzędzinie[1].

Zabytki

Przy ul. Raciborskiej (nr 1) znajduje się wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków (A/1433/91) zespół pałacowo-parkowy. Pałac pochodzi z II połowy XIX wieku w stylu romantyzmu niemieckiego z elementami neogotyku angielskiego[7]. Pałac został wzniesiony przez rodzinę Schramek, po II wojnie światowej mieściło się tutaj sanatorium, a od 1994 r. znajduje się w rękach prywatnych, obecnie pięknie odrestaurowany.

Obok pałacu znajduje się oficyna z elementami neogotyku, która pochodzi z końca XIX wieku. Całość otacza park o charakterze krajobrazowym założony z XVIII wieku[7]. Na terenie dawnego folwarku (nr 3) znajduje się budynek mieszkalny z II połowy XIX wieku[8].

Przy ul. Raciborskiej znajdują się budynek mieszkalny (nr 20) z 1910 r., budynek mieszkalny (nr 20a) z 1832 r., trzy budynki mieszkalne (nr 33, 35 i 39) z przełomu XIX/XX wieku, a także dwie zagrody typu frankońskiego (nr 8a, 10 i 19) z I połowy XIX wieku[7][8].

Przy ul. Raciborskiej (nr 22 i 38) znajdują się dwa krzyże kamienne z postacią Chrystusa Króla na postumencie z niszą, w której stoi figura Matki Boskiej Bolesnej z przełomu XIX/XX wieku. Na tej ulicy (nr 20a) stoi kapliczka przydrożna z przełomu XIX/XX wieku[8].

Lista zabytków[9]
Nr ewidencyjnyObiektForma ochronyAdres
A/1433/91 30.08.1991Zespół pałacowo-parkowy - pałacyk z drugiej połowy XIX wieku w stylu romantyzmu niemieckiego z elementami neogotyku angielskiego, oficyna koniec XIX wieku z elementami neogotyku i park o charakterze krajobrazowym XVIII wiekuwpis do woj. rej. zabytków
A/314/10 01.09.2010Dawna szkoła (obecnie dom mieszkalny)wpis do woj. rej. zabytkówul. Raciborska 35
zagroda typu frankońskiego, poł. XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 19
12budynek mieszkalny, 2 poł. XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 3
11budynek mieszkalny, 1920 r.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 20
4budynek mieszkalny, 1832 r.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 20a
6budynek mieszkalny, XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 33
7budynek mieszkalny XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 35
8budynek mieszkalny, XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 39
kapliczka przydrożna, XIX/XX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 17
zagroda typu frankońskiego, poł. XIX w.wpis do gminnej ewidencji zabytkówul. Raciborska 8a, 10

We wsi znajduje się stanowisko archeologiczne wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków, gdzie znaleziono pozostałości po grodzisku[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Anna Bindacz: Gmina Rudnik – kraina pałaców i zieleni. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Wydawnicza WAW Grzegorz Wawoczny, 2005, s. 20. ISBN 83-89802-09-0.
  2. ↑ Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 13.
  3. ↑ Program rewitalizacji gminy Rudnik na lata 2017-2023. 2017, s. 16.
  4. ↑ Urząd Gminy Rudnik: Gmina w liczbach – Gmina Rudnik (pol.). [dostęp 2008-09-30].
  5. ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Rudnik. 2011, s. 11.
  6. ↑ Program rewitalizacji gminy Rudnik na lata 2017-2023. 2017, s. 10.
  7. ↑ a b c Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 35.
  8. ↑ a b c Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 36.
  9. ↑ Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 16-19.
  10. ↑ Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013, s. 20.

Bibliografia

  • Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Rudnik na lata 2013 - 2016. Rudnik: 2013.
Gmina Rudnik
Wsie
Osady
Integralne
części wsi

herb gminy

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Racibórz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Racibórz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.28 N
  • S: 49.90 N
  • W: 18.03 E
  • E: 18.51 E
POL Rudnik (powiat raciborski) COA.svg
Herb Rudnika (powiat raciborski)
Pałac w Jastrzębiu.jpg
Autor: ZeroJeden, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Zespół pałacowo-parkowy: pałacyk, oficyna, park Jastrzębie, Rudnik