Jaszowiec (Ustroń)
Część Ustronia | |
![]() Dom wczasowy w Jaszowcu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Miasto | |
SIMC | 0926750 |
Strefa numeracyjna | 33 |
Kod pocztowy | 43-450 |
Tablice rejestracyjne | SCI |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() | |
Portal ![]() |
Jaszowiec – część miasta Ustroń, w dolinie Jaszowca, na południowym stoku Równicy.
Na terenie Jaszowca znajduje się duży ośrodek z szeregiem domów dla wczasowiczów. U wylotu doliny funkcjonuje wyciąg krzesełkowy na Wielką Czantorię w Ustroniu Polanie[1].
Historia
PRL-owskie władze wojewódzkie podjęły decyzję o wzniesieniu dzielnicy wczasowej na terenie Jaszowca w latach 60. XX wieku. Zorganizowano konkurs dla architektów, który wygrał projekt Jerzego Winnickiego we współpracy z Ireną Kotelą, Czesławem Kotelą oraz Zygmuntem Winnickim. Plany wzniesienia dzielnicy domów wczasowych związane były z rozwojem przemysłu na Górnym Śląsku. Ministerstwo Budownictwa uhonorowało projekt nagrodą II stopnia w 1962 roku. Wzniesiono wówczas punktowce, liniowce oraz gronowce zwrócone w kierunku południowym[2].
Budowę rozpoczęto w 1961 roku, ciągnąc m.in. instalację gazową. W 1963 oddano pierwszy obiekt „Dom Nauczyciela”, następnie kolejne domy, ośrodek zdrowia oraz centrum handlowo-usługowe. Inwestycję zamknięto w 1970 roku. Nie zdołano zbudować planowanych basenów, boisk i muszli koncertowej. Po przeprowadzeniu badań przez Śląski Instytut Naukowy w Katowicach funkcjonowanie jaszowieckich domów skrytykowano. Władzom komunistycznym nie odpowiadał bierno-konsumpcyjny model spędzania wakacji przez wczasowiczów oraz zbyt niski procent klasy robotniczej korzystającej z wybudowanych domów (tylko 20–30%)[3].
- (c) Deutsche Fotothek, CC BY-SA 3.0 de
Dom wczasowy w Jaszowcu, 1968
Dom „Gwarek”, 1989
Dom „Kolejarz”
Dom „Gwarek”
Dom „Nauczyciel”
Przypisy
- ↑ Jaszowiec, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-01-05] .
- ↑ Błażej Ciarkowski: Na ratunek gronowcom, punktowcom i liniowcom. Ochrona dzielnicy wczasowej Jaszowiec w Ustroniu (pol.). architekturaibiznes.pl, 2020-12-29. [dostęp 2022-01-05].
- ↑ Tomasz Pawelec. Ustroń-Jaszowiec. Niespełniony sen o socjalistycznym kurorcie (ze studiów nad kulturą wczasów i wypoczynku w PRL-u). „Dzieje Najnowsze”. LIII (2), s. 115–141, 2021. ISSN 0419-8824 (pol.).
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
(c) kodens79 / fotopolska.eu, CC BY-SA 2.0
Centrum Wypoczynkowo-Szkoleniowego „GWAREK”
Autor: Platanacero, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ustroń - Jaszowiec, dom wczasowy „Nauczyciel”, najstarszy dom wczasowy w dolinie Jaszowca (1963)
(c) kodens79 / fotopolska.eu, CC BY-SA 2.0
Dom wypoczynkowy Nauczyciel
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Cieszyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 49.95 N
- S: 49.50 N
- W: 18.55 E
- E: 19.03 E
(c) Deutsche Fotothek, CC BY-SA 3.0 de
(c) kodens79 / fotopolska.eu, CC BY-SA 2.0
Ośrodek Wypoczynkowy Kolejarz w Ustroniu
(c) kodens79 / fotopolska.eu, CC BY-SA 2.0
Centrum Wypoczynkowo-Szkoleniowego „GWAREK”