Jatra (pielgrzymka)

Jatra (dewanagari यात्रा, trl. yātrā, ang. yatra) – popularna forma kultu hinduistycznego polegająca na indywidualnych lub grupowych podróżach (pieszo lub z pomocą środków lokomocji) do lub wokół sławnych obiektów kultowych. Mircea Eliade opisuje, że techniki medytacyjne pozwalają na uwewnętrznienie pielgrzymki do świętego miejsca^[1].

Rodzaje i przykłady jatr

• okrążanie świętych gór:
  • Chitrakoot parikrama
  • Vrindavan parikrama
  • Govardahan hill parikrama
  • Arunaćala pradakszina – Tiruvannamalai
  • Kailash jatra
  • Lili parikrama – Girnar, Gudźarat

• okrążanie świętych wysp:
  • Omkareshwar parikrama

• okrążanie świętych jezior:
• Pushkar parikrama

• okrążanie świętych miast:
  • Wiśweśwara antargryha jatra – Waranasi
  • Bryhat Panćakrośi jatra
  • Ćaurasikrosi jatra
  • Panćeśani jatra (Ćandrawara Jatra) – Udźdźajn
  • Wradźajatra (Wradźaparikrama) – Wrindawan

• pielgrzymki do grup świątyń:
  • Ćhardham jatra
  • Pańć Kedar jatra
  • Pańć Bhadri jatra

• odwiedziny jaskiń:
  • Vaishnodevi jatra
  • Amarnath jatra

• kult rzek:
  • Narmada parikrama (Bharuch – Gujarat, Maikal (Amarkantak) w Madhya Pradesh)

• tirthajatry (według Dewimahatmja):
  • Ayodhya
  • Mathura
  • Gaya
  • Kashi
  • Kachipuram
  • Awantika
  • Dwarawati
  • Ujjain

Pielgrzymki ideologiczne

Tradycje jatr wykorzystywano w Indiach również w celach politycznych.

• padajatry (piesze wędrówki) z naciskiem na tereny wiejskie, od wiosny 1976 organizowała Komunistyczna Partia Indii^[2]
• Ram Rath Jatra (1990)
• Ekta Jatra (1991–1992)
• Suradż Jatra (1996)

Zobacz też

• Marsz solny Gandhiego (1930)

Przypisy

Bibliografia

• Jatra-koncepcja politycznej pielgrzymki. W: Piotr Kłodkowski: O pęknięciu wewnątrz cywilizacji. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2005, s. 418–425. ISBN 83-89899-20-5.
• Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 311(tirtha). ISBN 83-7132-370-0.