Jawornik (powiat sanocki)

Artykuł

49°21′35″N 22°6′3″E

- błąd

39 m

WD

49°21'31"N, 22°5'51"E

- błąd

39 m

Odległość

287 m

Jawornik
osada
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

sanocki

Gmina

Komańcza

Liczba ludności (2020)

25[1]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-542[2]

Tablice rejestracyjne

RSA

SIMC

0354287[3]

Położenie na mapie gminy Komańcza
Mapa konturowa gminy Komańcza, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Jawornik”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Jawornik”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jawornik”
Ziemia49°21′35″N 22°06′03″E/49,359722 22,100833
Strona internetowa

Jawornik (j. łemkowski Явірник) – osada w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Komańcza[3][4], obecnie obręb geodezyjny.

Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 892.

Wieś królewska położona na przełomie XVI i XVII wieku w ziemi sanockiej województwa ruskiego[5], w drugiej połowie XVII wieku należała do starostwa krośnieńskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krośnieńskiego.

Jawornik (Villa Jawornik 1546, Jawornik wyesz, prawem wołoskiem zasadzona 1565, na Jaworniku 1580, Jawornik 1665).

Historia

Wieś była w posiadaniu Mikołaja Herburta Odnowskiego około roku 1539. Od 1340–1772 ziemia sanocka, województwo ruskie, do 1914 powiat sanocki austriacka prowincja Galicja, do 1939 powiat sanocki, województwo lwowskie.

W połowie XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej w Jaworniku Dolnym i Górnym byli Wincenty Morze i jego żona Sabina[7].

Do 1914 powiat sądowy Sanok, gmina Bukowsko. Parafia łacińska w Bukowsku. W roku 1898 wieś liczyła 485 mieszkańców oraz 70 domów, pow. wsi wynosiła 7,21 km². Częścią wsi była osada dworska Miklaszki, zamieszkana przez Polaków. Cerkiew wybudowano w roku 1843 pw. św. Dymitra, spalona w roku 1946. Od listopada 1918 do stycznia 1919 Republika Komańczańska. Latem 1944 doszło w Jaworniku do walk pomiędzy zgrupowaniem AK "Południe" a oddziałami SS.

Mieszkańcy Jawornika zostali wysiedleni w 1947 podczas Akcji Wisła.

Agroturystyka

Obecnie we wsi znajduje się jedynie kilka domów przy szosie, na terenie dawnego przysiółka Miklaszki. Natomiast w głębi doliny znajdują się dwa cmentarze i kaplica greckokatolicka wybudowana w latach 80. XX wieku na cerkwisku. Dalej w dolinie działa latem studencka baza namiotowa zorganizowana przez Orkiestrę św. Mikołaja.

Jawornik jest również miejscem spotkań Rainbow Family.

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy za rok 2020. Stan ludności 31.12.2020 str.3 [dostęp 2022-01-17]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 379 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Atlas historyczny Rzeczypospolitej Polskiej wydany z zasiłkiem Akademii Umiejętności w Krakowie , [T. 1] , Epoka przełomu z wieku XVI-ego na XVII-sty. Dział II-gi. "Ziemie Ruskie" Rzeczypospolitej, Dział opracowany przez Aleksandra Jabłonowskiego [...], k. 4.
  6. Lustracja województwa ruskiego 1661-1665. Cz. 1, Ziemia Przemyska i Sanocka, wydali Kazimierz Arłamowski i Wanda Kaput, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970, s. 282.
  7. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 77.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
POL gmina Komańcza COA.svg
Herb gminy Komańcza
Village Jawornik near Komańcza.jpg
Autor: Silar, Licencja: CC-BY-SA-3.0
village Jawornik near Komańcza
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map