Jawornik Wielki

Jawornik Wielki

Wieża widokowa w pobliżu szczytu
Państwo	Polska
Pasmo	Góry Złote, Sudety
Wysokość	872[1] m n.p.m.
Wybitność	289 m
Położenie na mapie Sudetów Jawornik Wielki
50°24′28,70″N 16°51′02,41″E/50,407972 16,850669

Okolice szczytu

Jawornik Wielki (dawniej niem. Geyersberg lub Gross Jauersberg) zwany również Świętą Górą. Szczyt w paśmie Gór Złotych. Wznosi się na wysokość 872 m n.p.m. Najwyższy szczyt w zachodniej i północnej części Gór Złotych^[1]. Ze szczytu (przy dobrej pogodzie) można zobaczyć Przedgórze Sudeckie i Nizinę Śląską. Szczyt jest wyraźnie widoczny z okolic Paczkowa, Kamieńca Ząbkowickiego, Otmuchowa.

Cały masyw zbudowany ze skał metamorficznych należących do metamorfiku Lądka i Śnieżnika^[1]. W rejonie szczytu znajduje się kilka skałek^[1]. Las występujący w okolicach szczytu jest mieszany, możemy spotkać tu świerki, modrzewie i buki^[1].

Wieża widokowa

Na szczycie stoi drewniana wieża widokowa otwarta w sierpniu 2009 w ramach mikroprojektu Szlak widokowy szczytami pogranicza. Posiada dwie platformy - na wysokości 3,5 oraz 6,4 m. Jest to pierwsza w historii wieża widokowa na tym szczycie - wcześniej istniały tu tylko punkty triangulacyjne^[2]. W 2018 źle wykonana konstrukcja wieży uległa uszkodzeniu, a wieża została zamknięta^[3].

Ciekawostka

Na północnym zboczu Jawornika Wielkiego przy leśnej drodze w przeszłości znajdował się cmentarz ofiar zarazy^[1]. Cmentarz powstał w 1633 r., kamiennym murem zostało wyznaczone pole grzebalne. Na niewielkim kawałku ziemi spoczywa 1291 ofiar epidemii cholery i dżumy: 897 mieszkańców Złotego Stoku i 394 osób, które szukały schronienia w czasie trwania wojny trzydziestoletniej. Epidemię udało się opanować zimą 1633 r., dzięki silnym mrozom. W 2015 r. w miejscu dawnego cmentarza został ustawiony pamiątkowy kamienny obelisk z wyrzeźbionym krzyżem i pamiętną datą 1633 oraz tablica informacyjna z opisem wydarzeń, które miały miejsce w tamtym czasie^[4].

Turystyka

Pod szczytem biegnie droga wojewódzka nr 390^[5]. Na szczyt można dostać się czerwonym szlakiem prowadzącym z Lądka Zdroju, z przełęczy Jaworowej na drodze nr 390^[5]. Szlak czerwony lekkim łukiem omija szczyt ale można z niego zboczyć i wyjść na górę. Szlak z Lądka do Złotego Stoku, szlak średnio-trudny (cały czas wiedzie malowniczymi lasami). Długość szlaku mierzona z rynku w Złotym Stoku na szczyt Jawornika Wielkiego wynosi ok. 6 km. Czas przejścia ok. 1,5 godz.

Panorama z wieży widokowej na Jaworniku Wielkim. Widok na Przedgórze Sudeckie i Nizinę Śląską.

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 17 Góry Złote, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1993, ISBN 83-85773-01-0.
• Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Krowiarki, mapa w skali 1:40 000, Wydawnictwo "Plan", Wrocław 2006, ISBN 83-60180-51-2.