Jaworzno (województwo opolskie)

Jaworzno
wieś
Ilustracja
Kościół Świętej Trójcy w Jaworznie
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

oleski

Gmina

Rudniki

Liczba ludności (2004)

525

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

46-325[1]

Tablice rejestracyjne

OOL

SIMC

0144851

Położenie na mapie gminy Rudniki
Mapa konturowa gminy Rudniki, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaworzno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Jaworzno”
Położenie na mapie powiatu oleskiego
Mapa konturowa powiatu oleskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaworzno”
Ziemia51°01′45″N 18°38′52″E/51,029167 18,647778

Jaworznowieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Rudniki.

Historia

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i pierwotnie związana była z Wielkopolską oraz Dolnym Śląskiem. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniona pierwszy raz w dokumencie zapisanym po łacinie w 1250 pod nazwami „Javorovo, Jaworzsno, Jaworzno”[2].

Wieś wspominały historyczne dokumenty prawne, własnościowe i podatkowe. W 1250 papież Innocenty IV zatwierdził dziesięcinę z wsi klasztorowi na Piasku we Wrocławiu oraz jego filii w Mstowie. Dokumenty procesowe odnotowują w 1448, że Zygmunt Bielowski z Jaworzna pozwał 4 Janów z Grabowej. W 1453 odnotowano sołtysa wsi. W latach 1453–1499 Jaworzno było siedzibą samodzielnej parafii. W 1470 miejscowość należała do Hieronima Kobylańskiego herbu Grzymała. Odnotowano wówczas pobór dziesięciny z 60 łanów kmiecych w wysokości 8 groszy odprowadzanej dla klasztoru kanoników regularnych w Mstowie. Płatności z miejscowego folwarku oraz z 4 łanów wolnych szły do miejscowego plebana. We wsi były dwie karczmy posiadające po łanie, które dawały mu po 8 groszy. W miejscowości stał również młyn. W 1487 przy podziale dóbr Jan i Jakub z Kobylan otrzymali m.in. Jaworzno. W 1489 przy następnym podziale własności, Jaworzno dostał Jakub Kobylański herbu Grzymała[2].

W 1511 wieś liczyła 4,5 łana, a w 1518 cztery łany. W 1520 mieszkańcy odprowadzali dziesięcinę snopową z ról osiadłych i opuszczonych dla klasztoru w Mstowie. Trzech kmieci osadzonych przez właściciela wsi płaciło po 8 groszy dziesięciny, a czwarty wiardunek plebanowi w Parzymiechach. W 1552 w miejscowości gospodarowało 20 kmieci, stała karczma, jeden łan należał do sołtysa, a jeden był wolny. W 1553 wieś miała 6 łanów kmiecych oraz jeden łan sołtysi. W 1520 odnotowano dwa łany oraz sadzawkę plebana. Miejscowość oraz kaplicę włączono w tym roku do parafii Parzymiechy[2].

W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonował komisariat Straży Granicznej i placówka II linii SG „Jaworzno”[3].

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jaworzno, po jej zniesieniu w gromadzie Rudniki. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie częstochowskim. W skład sołectwa wchodzi ponadto wieś Jaworzno Bankowe.

Położenie

Przez Jaworzno przebiegają drogi krajowe:

Teraźniejszość

Corocznie w Jaworznie w ostatni pełny weekend maja odbywają się Ogólnopolskie spotkania krótkofalowców „ŁOŚ”. Organizatorami imprezy są Wieluński klub krótkofalowców SP7KED i Oleski klub krótkofalowców SP9KDA.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[4]:

Zobacz też

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 386, 394 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. a b c Rosin 1963 ↓.
  3. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918–1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 22. ISBN 83-87424-77-3.
  4. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 84. [dostęp 2012-12-31].

Bibliografia

  • Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Jaworzno”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 86.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Olesno County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olesno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.16 N
  • S: 50.60 N
  • W: 18.20 E
  • E: 18.72 E
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
SM Jaworzno Kościół Świętej Trójcy (12) ID 627778.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jaworzno, kościół par. p.w. Św. Trójcy, XVI, 1921-1923