Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym

Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym
Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym w Niemczech.
Syntaksonomia
Klasa	Querco-Fagetea
Rząd	Fagetalia sylvaticeae
Związek	Tilio platyphyllis-Acerion pseudoplatani
Zespół	Phyllitido-Aceretum

Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym (Phyllitido-Aceretum Moor 1952) – górski wielogatunkowy las zboczowy z drzewostanem tworzonym przez takie gatunki jak: klon jawor (Acer pseudoplatanus), wiąz górski (Ulmus glabra), buk zwyczajny (Fagus sylvatica), jodła pospolita (Abies alba), lipa szerokolistna (Tilia plathypyllos), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) i klon zwyczajny (Acer platanoides). Występuje najczęściej na stromych stokach o ekspozycji północnej, na glebach szkieletowych o odczynie zasadowym.

Gatunkiem charakterystycznym zespołu jest języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium).

Gatunkami charakterystycznymi i wyróżniającymi podzwiązku Lunario-Acerenion pseudoplatani są: miesiącznica trwała (Lunaria rediviva), kokoryczka okółkowa (Polygonatum verticillatum), paprotnik kolczysty (Polystichum aculeatum), przenęt purpurowy (Prenanthes purpurea) i starzec Fuchsa (Senecio fuchsii).

Gatunkami charakterystycznymi związku Tilio platyphylli-Acerion pseudoplatani są (oprócz niektórych już wymienionych): klon jawor (Acer pseudoplatanus), czerniec gronkowy (Actaea spicata), lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) i wiąz górski (Ulmus glabra).

Występowanie w Polsce

Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym występuje w Pieninach, Beskidzie Wyspowym, Beskidzie Niskim, Bieszczadach, na Pogórzu Karpackim, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej oraz na Pogórzu Kaczawskim.

Ochrona

Jest to bardzo rzadki zespół, którego areał w Polsce szacowany jest na ok. 100 ha. Większość stanowisk Phyllitido-Aceretum objęta jest ochroną w następujących parkach narodowych i rezerwatach przyrody:

• Pieniński Park Narodowy
• Magurski Park Narodowy
• Bieszczadzki Park Narodowy
• Ojcowski Park Narodowy
• rezerwat przyrody Rezerwat Tysiąclecia na Cergowej Górze
• rezerwat przyrody Jelenia Góra (województwo małopolskie)
• rezerwat przyrody Przełom Jasiołki
• rezerwat przyrody Łysa Góra
• rezerwat przyrody Sine Wiry
• rezerwat przyrody Woronikówka
• rezerwat przyrody Hulskie im. Stefana Myczkowskiego
• rezerwat przyrody Przełom Sanu pod Grodziskiem
• rezerwat przyrody Nad Jeziorem Myczkowieckim
• rezerwat przyrody Przełom Osławy pod Mokrem
• rezerwat przyrody Ruskie Góry
• rezerwat przyrody Dolina Potoku Rudno
• rezerwat przyrody Dolina Eliaszówki
• rezerwat przyrody Wąwóz Myśliborski koło Jawora

Dodatkowo, jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym jest siedliskiem przyrodniczym chronionym na mocy załącznika I dyrektywy siedliskowej (kod 9180-2) w obszarach Natura 2000.

Bibliografia

• Bodziarczyk J., Świerkosz K., Jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym. pp. 147-150. W: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznika metodyczny. Tom 5. Lasy i bory. ​ISBN 83-86564-43-1​
• WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .