Jaz Farny
![]() Widok z mostu Jerzego Sulimy-Kamińskiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Droga wodna | |
Stopień wodny | Hydrowęzeł Bydgoszcz |
Budowa | |
Lata budowy | XV wiek, 1899, 1929, 1970, 1996 |
Dane techniczne | |
Różnica poziomów | 3,36 m |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
![]() |
Jaz Farny (Młyński) – jaz pomiędzy rzeką Młynówką a Brdą w Bydgoszczy. Stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych Hydrowęzła Bydgoszcz zarządzanego przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Położenie
Jaz Farny znajduje się w północno-wschodniej części Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy w bezpośredniej bliskości katedry bydgoskiej, od której wziął swoją nazwę (dawna fara).
Obok jazu znajduje się Mała Elektrownia Wodna „Kujawska” w Bydgoszczy.
Historia
Jaz znajduje się w miejscu, gdzie już w XIV wieku – po lokacji miasta zbudowano pierwszy jaz z kołem wodnym, napędzającym młyny zbożowe.
Obecną konstrukcję wybudowano w roku 1899, zaś przebudowano w 1929 r. (zamiana konstrukcji na metalową), 1970 r. i w roku 1996. W latach 2014–2015 przeprowadzono remont kapitalny jazu, którego koszt oszacowano na 6 mln zł. Objął on m.in. konserwację elementów stalowych i betonowych, regenerację lub wymianę zużytych elementów, zainstalowanie instalacji do rozmrażania prowadnic zasuw, remont ubezpieczeń brzegowych, dojazdu i ogrodzeń[1][2].
Charakterystyka
Zadaniem jazu jest przepuszczanie wód Młynówki do Brdy, przy różnicy poziomów wody 3,36 m. Jaz posiada konstrukcję betonową dokową dwuprzęsłową. Światło poziome przęseł wynosi 2 × 6,40 m[3]. Zamknięcie stanowią dwie stalowe zasuwy dwudzielne o napędzie mechaniczno-elektrycznym oraz ręcznym. Nad jazem znajduje się stalowa kładka technologiczna służąca do jego obsługi[3].
Tor kajakarstwa górskiego
Podczas przebudowy w 1996 r., w prawym przęśle jazu ujście Młynówki pogłębiono i wzbogacono w skaliste przeszkody, wskutek czego powstał tor kajakowego slalomu górskiego. Jest to jedyny w Polsce i w Europie tor kajakarstwa górskiego zbudowany w ścisłym centrum miasta. Podczas zawodów prawe przęsło jazu zostaje w pełni otwarte, dzięki czemu następuje gwałtowny przepływ wody będący imitacją nurtu górskiej rzeki.
Galeria
Jaz z katedrą bydgoską
Zobacz też
- Jaz Ulgowy
- Śluza Miejska w Bydgoszczy
- Młynówka (Bydgoszcz)
- Wyspa Młyńska w Bydgoszczy
- Katedra św. Marcina i Mikołaja w Bydgoszczy
- Stare Miasto w Bydgoszczy
Przypisy
- ↑ http://www.rzgw.gda.pl/?mod=content&path=2,694,690 dostęp 18-03-2014.
- ↑ Jaz Farny jak nowy. Zobacz, jak wygląda po remoncie. Wyborcza.pl, 2016-01-04. [dostęp 2016-01-04].
- ↑ a b Monografia mostów województwa kujawsko-pomorskiego. Brda i Kanał Bydgoski. Tom II z serii: Mosty z biegiem rzek pod red. Krzysztofa Dudka. Bydgoszcz – Grudziądz 2012. Wydawca: Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski. ISBN 978-83-934160-2-8.
Bibliografia
- Umiński Janusz: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
- RZGW w Gdańsku
Linki zewnętrzne
- Wirtualna Wyspa Młyńska
- M.E.W Kujawska w Bydgoszczy. mew.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-02)].
- Hydrowęzeł Bydgoszcz
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa Bydgoszczy, Polska
Autor:
- Polska_hydrografia2.jpg: Aotearoa
- derivative work: Mareklug talk
Hydrographic map of Poland Author: Aotearoa, version desaturated and lightened by Mareklug
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Ikona ze wzoru znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Jaz Farny na Brdzie w pobliżu katedry w Bydgoszczy
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Tor kajakarstwa górskiego w Bydgoszczy
Katedra z jazem farnym lato 2005
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Jaz Farny na Brdzie w pobliżu katedry w Bydgoszczy
Shiny LightSteelBlue button/marker widget. Used to mark the location of something such as a tourist attraction.
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Jaz Farny na Brdzie w pobliżu katedry w Bydgoszczy