Jaz Farny

Jaz Farny
Jaz Młyński
Ilustracja
Widok z mostu Jerzego Sulimy-Kamińskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Bydgoszcz

Droga wodna

Wisła-Odra

Stopień wodny

Hydrowęzeł Bydgoszcz

Budowa
Lata budowy

XV wiek, 1899, 1929, 1970, 1996

Dane techniczne
Różnica poziomów

3,36 m

Położenie na mapie Bydgoszczy
Mapa konturowa Bydgoszczy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaz Farny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaz Farny”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°07′23″N 17°59′56″E/53,123056 17,998889

zabytek Jaz Farny (Młyński)jaz pomiędzy rzeką Młynówką a Brdą w Bydgoszczy. Stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych Hydrowęzła Bydgoszcz zarządzanego przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Położenie

Jaz Farny znajduje się w północno-wschodniej części Wyspy Młyńskiej w Bydgoszczy w bezpośredniej bliskości katedry bydgoskiej, od której wziął swoją nazwę (dawna fara).

Obok jazu znajduje się Mała Elektrownia Wodna „Kujawska” w Bydgoszczy.

Historia

Jaz znajduje się w miejscu, gdzie już w XIV wieku – po lokacji miasta zbudowano pierwszy jaz z kołem wodnym, napędzającym młyny zbożowe.

Obecną konstrukcję wybudowano w roku 1899, zaś przebudowano w 1929 r. (zamiana konstrukcji na metalową), 1970 r. i w roku 1996. W latach 2014–2015 przeprowadzono remont kapitalny jazu, którego koszt oszacowano na 6 mln zł. Objął on m.in. konserwację elementów stalowych i betonowych, regenerację lub wymianę zużytych elementów, zainstalowanie instalacji do rozmrażania prowadnic zasuw, remont ubezpieczeń brzegowych, dojazdu i ogrodzeń[1][2].

Charakterystyka

Zadaniem jazu jest przepuszczanie wód Młynówki do Brdy, przy różnicy poziomów wody 3,36 m. Jaz posiada konstrukcję betonową dokową dwuprzęsłową. Światło poziome przęseł wynosi 2 × 6,40 m[3]. Zamknięcie stanowią dwie stalowe zasuwy dwudzielne o napędzie mechaniczno-elektrycznym oraz ręcznym. Nad jazem znajduje się stalowa kładka technologiczna służąca do jego obsługi[3].

Tor kajakarstwa górskiego

Podczas przebudowy w 1996 r., w prawym przęśle jazu ujście Młynówki pogłębiono i wzbogacono w skaliste przeszkody, wskutek czego powstał tor kajakowego slalomu górskiego. Jest to jedyny w Polsce i w Europie tor kajakarstwa górskiego zbudowany w ścisłym centrum miasta. Podczas zawodów prawe przęsło jazu zostaje w pełni otwarte, dzięki czemu następuje gwałtowny przepływ wody będący imitacją nurtu górskiej rzeki.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. http://www.rzgw.gda.pl/?mod=content&path=2,694,690 dostęp 18-03-2014.
  2. Jaz Farny jak nowy. Zobacz, jak wygląda po remoncie. Wyborcza.pl, 2016-01-04. [dostęp 2016-01-04].
  3. a b Monografia mostów województwa kujawsko-pomorskiego. Brda i Kanał Bydgoski. Tom II z serii: Mosty z biegiem rzek pod red. Krzysztofa Dudka. Bydgoszcz – Grudziądz 2012. Wydawca: Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski. ISBN 978-83-934160-2-8.

Bibliografia

  • Umiński Janusz: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
  • RZGW w Gdańsku

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Bydgoszcz location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Bydgoszczy, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Steel pog.svg
Shiny LightSteelBlue button/marker widget. Used to mark the location of something such as a tourist attraction.
Obiekt zabytkowy.svg
Ikona ze wzoru znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Bdg jaz farny a 05-2013.jpg
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Jaz Farny na Brdzie w pobliżu katedry w Bydgoszczy
Tor kajakarstwa górskiego a 03 2011.jpg
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Tor kajakarstwa górskiego w Bydgoszczy
Bydgoszcz Katedra z jazem farnym lato.jpg
Katedra z jazem farnym lato 2005
Polska hydrografia.jpg
Autor: , Licencja: CC-BY-SA-3.0
Hydrographic map of Poland Author: Aotearoa, version desaturated and lightened by Mareklug
Bdg JazFarny 1 07-2013.jpg
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Jaz Farny na Brdzie w pobliżu katedry w Bydgoszczy
Bdg jazFarny 2 10-2013.jpg
Autor: Pit1233, Licencja: CC0
Jaz Farny na Brdzie w pobliżu katedry w Bydgoszczy