Jaz Rędzin

Jaz Rędzin
Ilustracja
Jaz Rędzin od strony wody górnej
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Droga wodna

Dolna Odra Wrocławska

Lokalizacja

na 260,7 km Odry

Stopień wodny

Rędzin

Budowa
Lata budowy

1913–1917 (1926)

Dane techniczne
Rodzaj

segmentowy+zasuwy+segmentowy

Długość

119,32 m

Różnica poziomów

2 m

Liczba przęseł

3

Światła przęseł

30,62+54,08+30,62

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Jaz Rędzin”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jaz Rędzin”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaz Rędzin”
Ziemia51°09′21″N 16°57′43″E/51,155833 16,961944

Jaz Rędzinjaz położony we Wrocławiu na rzece Odra, w ramach Wrocławskiego Węzła Wodnego. Jaz ten wchodzi razem ze Śluzami Rędzin w skład Stopnia Wodnego Rędzin – ostatniego stopnia wodnego w obrębie miasta Wrocław, na Odrzańskiej drodze wodnej. Położony jest w 260,70 km biegu rzeki[1]. Jaz Rędzin budowany był w latach 19131917, w ramach budowy nowej drogi wodnej przez miasto, tzw. Głównej Drogi Wodnej. Dalsza jego rozbudowa trwała do 1926 roku[2].

Jaz zlokalizowany jest w zakolu rzeki opływającym Wyspę Rędzińską. Na lewym brzegu rzeki rozciąga się teren osiedla Kozanów, a dokładniej bezpośrednio przy jazie obszar Lasu Pilczyckiego[a]. Prawy brzeg rzeki to kolejne elementy stopnia wodnego: Wyspa Rędzińska, a za nią Śluzy Rędzin[b]; dalej rozciąga się obszar osiedla Rędzin, od którego przejął nazwę stopień wody, w tym i przedmiotowy jaz.

Charakterystyka

Konstrukcja jazu jest żelbetowa. Filary posiadają okładzinę kamienną[2]. Jest to jaz trójprzęsłowy o całkowitej długości 133,0 m. Integralną częścią jazu jest most jazowy. Spad wynosi 2,00 m. Środkowe przęsło jazu ma 54,08 m[1] (51,08 m[2][3]) i wyposażone jest w zamknięcia w postaci zasuw wyciąganych za pomocą wyciągarek wózkowych. Poszczególne zasuwy są o wymiarach: 6,34 na 4,65 m; a ich prowadnice mają długość 15,6 m[3]. Skrajne dwa przęsła natomiast mają po 30,62 m długości i wyposażone są w zamknięcia segmentowe[1][2][3] z napędem obustronnym[c]. Napęd eksploatacyjny jest napędem elektrycznym. Dostępny jest również awaryjnie napęd ręczny[2][3]. Maszynownie i windy napędowe[d] zlokalizowano w nadbudówkach filarów, wykonanych w 1926 r.[e] W 1923 roku na środkowym przęśle mostu wykonano torowisko do dwu wyciągarek zasuw[2].

Most jazowy stanowi integralną część budowli. Jego długość wynosi 228,0 m (133,0 m nad jazem oraz 95,0 m nad terenem zalewowym na Wyspie Rędzinterasą nadrzeczną)[3]. Wykonany jest w technologii stalowej, posiada kratowy ustrój nośny, wsparty ma przyczółkach i filarach jazu[2].

Zobacz też

Uwagi

  1. Na południe od jazu.
  2. Na północ od jazu.
  3. Wykonane przez firmy: Eisenwerk Nagel & Kämpf z Hamburga oraz Linke-Hofmann Werke z Wrocławia.
  4. Wykonanych przez firmę Schmidt, Kranz & C.O. z Nordhausen.
  5. Roboty wykonała firma Louis Eilersz Hanoweru.

Przypisy

  1. a b c Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wiśnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007–2013. bip.transport.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, Zakład Żeglugi Śródlądowej i Gospodarki Wodnej, SZCZECIN 2006 (dostęp 2009-12-22).
  2. a b c d e f g wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego (dostęp 2009-12-21).
  3. a b c d e Wratislaviae Amici – Jaz Rędzin (dostęp 2010-01-05).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wrocław location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Wrocławia, Polska
Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Lower Silesian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Lower Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Steel pog.svg
Shiny LightSteelBlue button/marker widget. Used to mark the location of something such as a tourist attraction.
Redzin.JPG
Autor: Jg44.89, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jaz Redzin