Jeżówka wąskolistna

Jeżówka wąskolistna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

jeżówka

Gatunek

jeżówka wąskolistna

Nazwa systematyczna
Echinacea angustifolia DC.
Prodr. (DC.) 5: 554. 1836
Morfologia

Jeżówka wąskolistna (Echinacea angustifolia DC.) – gatunek byliny, należący do rodziny astrowatych. Występuje naturalnie w Ameryce Północnej[3]. W Polsce jest uprawiana, niekiedy dziczeje (kenofit)[4].

Morfologia

Cone flowers.jpg
Echinacea.angustifolia01.jpg
Łodyga
60–100 cm wysokości; jeżówka wąskolistna jest byliną o wyprostowanej, wzniesionej łodydze, która w górnej części bywa rozgałęziona.
Liście
Górne liście łodygowe wąskie, bezogonkowe, siedzące, jedynie dolne liście mają krótkie ogonki.
Kwiaty
Kwiaty pojawiają się między majem i październikiem w pojedynczych koszyczkach szerokości do 7 cm. Czerwonawobrązowe kwiaty rurkowate wraz z łuskowatymi podkwiatkami tworzą na wypukłym dnie koszyczka wyraźny stożek. Szerokie, dość długie brzeżne kwiaty języczkowate barwy różowej odstają poziomo lub są lekko zwieszone ku dołowi. W Polsce kwitnie od lipca do października[4].
Owoce
Czterokanciaste owoce są zaopatrzone w wieniec z puchu kielichowego.
Korzeń[5]
Korzeń na szczycie ma do około 3 cm średnicy i wykazuje tylko nieliczne podstawy łodyg. Korzenie sąniezbyt liczne, walcowate lub lekko stożkowate, a czasami spiralnie skręcone. Zewnętrzna powierzchnia jest jasnobrunatna do żółtawobrunatnej. Przełam jest krótki, ciemnobrunatny o promienistej strukturze.
Gatunki podobne
Blisko spokrewniona jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) ma podobne kwiatostany, ale szersze liście.

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski[5]
Korzeń jeżówki wąskolistnej (Echinaceae angustifoliae radix) – wysuszone, całe lub rozdrobnione podziemne części rośliny o zawartości minimum 0,5% echinakozydu.
Działanie
Stosowano je do leczenia ran i obniżania gorączki. Dzisiaj w ziołolecznictwie wykorzystuje się przede wszystkim składnik czynny rośliny – echinacynę. Wzmacnia ona odporność organizmu przeciw infekcjom bakteryjnym i wirusowym, bywa używana w maściach i kroplach.

Uprawa

Roślina odporna na mróz[6]. Wymaga stanowiska w pełnym słońcu i żyznej gleby. Wskazane jest ściółkowanie. Po przekwitnięciu kwiatostany obcina się. Rozmnaża się przez podział albo przez sadzonki. Źle znosi przesadzanie.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-06-15].
  4. ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. ↑ a b Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
  6. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Bibliografia

  • Hensel: Zioła. Warszawa: 2001. ISBN 83-88729-11-X.Sprawdź autora:1.

Media użyte na tej stronie