Jeże (województwo warmińsko-mazurskie)

Artykuł

53°29′25″N 21°52′30″E

- błąd

38 m

WD

53°29'N, 21°52'E, 53°27'N, 21°54'E

- błąd

2279 m

Odległość

1002 m

Jeże
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

piski

Gmina

Pisz

Liczba ludności (2006)

330

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

12-200

Tablice rejestracyjne

NPI

SIMC

0764246

Położenie na mapie gminy Pisz
Mapa konturowa gminy Pisz, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Jeże”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Jeże”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Jeże”
Ziemia53°29′25″N 21°52′30″E/53,490278 21,875000

Jeże (niem. Gehsen[1]) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Pisz. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Historia

Wieś powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w język staropolskim), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej). W XV i XVI w. wieś wymieniana w dokumentach pod nazwami: Yeschen, Geschische, Gehsen.

Wieś wzmiankowana w dokumentach już w roku 1424. Dobra służebne (czyli wieś ziemiańska) lokowane w 1445, nadane przez komtura Eberharda von Wesenthau dla Staśka Jeżko (stąd nazwa wsi) i jego braci: Mikołaja i Czyrnako. Dobra służebne Jeże obejmowały 30 łanów w dąbrowie, położonej między rzeką Pisą, rzeką Wincentą, Turowem i Dłutowem, na prawie magdeburskim. Staśko otrzymał 18 łanów, Mikołaj 7 łanów a Czyrnako – 5. Obowiązek służby zbrojnej był następujący: Staśko jedną z 10 łanów, pozostałe dwie służby zbrojne wszyscy trzej od 20 łanów. Później wieś wzmiankowana w latach 1476, 1491. W 1570 Maciej Żak z Jeży otrzymał 4 łany boru przy nowym młynie w Rudnikach oraz przejął tamtejszą hamernię, na prawie chełmińskim.

Na początku XX w. we wsi mieszkało ok. 600 osób, a miejscowość miała prawo organizowania jarmarków. Domy we wsi były kryte strzechą słomianą, kościół murowany z absydą i wieżyczką, wybudowany był w 1866 r[2]. Dzwony kościoła w Jeżach odlane zostały w dawnej hucie żelaza w Wądołku. Pastorem w Jeżach był w tym czasie (początek XX w.) ks. Antoni Hensel, autor niemieckiego przewodnika po Mazurach.

We wrześniu 1939 r. o okolicy Dłutowa i Jeży miał miejsce wypad zwiadu wojsk polskich (w czasie kampanii wrześniowej)[3].

Pod koniec lat 60. XX w. we wsi funkcjonowała poczta.

Zobacz też

  • Inne miejscowości o nazwie Jeże

Bibliografia

  • Grzegorz Białuński: Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn, OBN, 2002, 237 str., ISBN 83-87643-97-1, ISSN 0585-3893
  • Wacław Kowalski: Województwo olsztyńskie, przewodnik. Olsztyn, Wyd. Sport i Turystyka, 1969, 322 str. (str. 202)
  • Mieczysław Orłowicz: Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii. Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba. Olsztyn: Agencja Wydawnicza "Remix", 1991, s. 301. ISBN 83-900155-0-1.

Przypisy

  1. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  2. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 320
  3. Waldemar Brenda: Dłutowo (str. 34) W: Waldemar Mierzwa (red.): Mazury – słownik stronniczy, ilustrowany. Dąbrówno, Retman, 2008, 245 str., ISBN 978-83-923991-6-2

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pisz (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Pisz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pisz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.92 N
  • S: 53.42 N
  • W: 21.39 E
  • E: 22.32 E
Kościół w Jeżach.03.JPG
Autor: Duży Bartek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół w Jeżach