Jeżowa

Artykuł

50°46′7″N 18°34′26″E

- błąd

39 m

WD

50°46'0.1"N, 18°34'0.1"E, 50°42'N, 18°36'E

- błąd

14 m

Odległość

583 m

Jeżowa
wieś
Ilustracja
Jeżowa z lotu ptaka
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

lubliniecki

Gmina

Ciasna

Wysokość

250 m n.p.m.

Liczba ludności (2009)

550

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

42-793[1]

Tablice rejestracyjne

SLU

SIMC

0130613

Położenie na mapie gminy Ciasna
Mapa konturowa gminy Ciasna, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jeżowa”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jeżowa”
Położenie na mapie powiatu lublinieckiego
Mapa konturowa powiatu lublinieckiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jeżowa”
Ziemia50°46′07″N 18°34′26″E/50,768611 18,573889
Strona internetowa

Jeżowa (niem. Jezowa) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie lublinieckim, w gminie Ciasna.

Części wsi

Integralne części wsi Jeżowa[2][3]
SIMCNazwaRodzaj
1002449Do Bryłkiczęść wsi
1002521Jaśkoweczęść wsi
1002544Koloniaczęść wsi
1002573Kołowiznaczęść wsi
1002610Miętowiskoczęść wsi
1002751Sobkoweczęść wsi
1002797Ściegnaczęść wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Fragment zabudowy wsi

Historia

Wieś powstała w XIV stuleciu. 20 grudnia 1422 roku książę Bernard, właściciel Dobrodzienia przekazał Jeżową w darze swojemu rycerzowi Hansowi, który zginął potem w walce z husytami, a w roku 1434 od jego córki Siguny odkupił Jeżową Jan Stroll z Pawonkowa. Stroll, oprócz synów Jana i Piotra, miał dwie córki: Elżbieta wyszła w 1466 roku za Bartłomieja Biesa; Katarzyna wstąpiła do klasztoru w Czarnowąsach, rezygnując z dochodów Jeżowej pod warunkiem, że bracia będą wypłacać klasztorowi 4 grzywny rocznie. Właściciele Jeżowej, podobnie jak i innych miejscowości, bezustannie się zmieniali, u schyłku XVIII wieku byli nimi m.in. dwaj pruscy kapitanowie Feliks von Stümer i Dionizy von Jeanneret (dorobił się generalskich szlif). Tutaj urodził się w 1817 roku Jan Baptysta Respondek – wykładowca seminarium duchownego w Poznaniu i poseł do parlamentu pruskiego, oraz Grzegorz Erlebach wyświęcony w 1979 roku, aktualnie jest audytorem Trybunału Roty Rzymskiej (Rota Romana, najwyższy sąd papieski). Od roku 1905 istniała formalnie szkoła dokształcająca dla chłopców, w której przez dwa lata uczono rolnictwa, sadownictwa, zasad nawożenia i innych pożytecznych rzeczy, ale w praktyce ta wiejska szkoła zawodowa działała tu dość anemicznie. Jesienią 1910 roku próbowano ją wreszcie "rozruszać". Miało do niej uczęszczać dobrowolnie 32 chłopców w wieku od 14 do 18 lat, jednak frekwencja nie była zbyt wysoka. W listopadzie 1867 roku stanęła w Jeżowej nowoczesna murowana szkoła. Jej budynek stoi zresztą do dzisiaj. W 1926 roku wybudowano nową szkołę wydając na ten cel 27 tys. marek, plus 1440 marek na boisko sportowe w zachodniej części wsi. W roku 1929 szkoły dokształcające doczekały się również dziewcząt, które zajmowały się szyciem i gotowaniem. We wsi konsekrowany w 1960 roku kościół św. Jadwigi Śląskiej, o pięknie zdobionym wnętrzu. W pobliżu lasy mieszane (dęby, buki), 2 km w kierunku zachodnim, na Przywarach, rezerwat cisów utworzony w 1957 roku na obszarze 8 ha, a przy starej leśniczówce Sobkowe czysty drzewostan bukowy. Ze wzniesienia, które nazywane jest Jeżowską Górką (289 m n.p.m.) rozległy widok na dolinę Liswarty, dostrzec stąd można również zabytkowy kościół w Lubecku oraz inne obiekty. Jest to końcowy fragment długiej i wysokiej wydmy polodowcowej. W tym najwyższym w gminie Ciasna punkcie postawiono w roku 1926 drewnianą wieżę triangulacyjną, służącą głównie do pomiaru terenu metodą trójkątów. Wieża po 50 latach zawaliła się. Na jej miejscu wybudowano nową wieżę przeciwpożarową. Podczas I wojny światowej (1914-1918) powołano na front 73 mężczyzn, z których 27 poległo, a tablica z ich nazwiskami umieszczono w kapliczce. Plebiscyt w marcu 1921 roku przyniósł w Jeżowej 219 głosów za Niemcami i 158 za Polską. Liczba mieszkańców Jeżowej wynosiła w roku 1819 – 473, w roku 1867 – 593, w roku 1910 – 660, rozwijając się w tempie raczej umiarkowany. Na dzień dzisiejszy liczba ta niestety zmalała do 550 osób. Powierzchnia Jeżowej to 946 ha, w tym 718 ha użytków rolnych i 133 ha lasu.

W 1936 władze hitlerowskie, chcąc zatrzeć słowiańskie pochodzenie nazwy wsi, przemianowały ją na Kreuzenfeld (w dosłownym tłumaczeniu "krzyżowe pole")[4].

Kościół św. Jadwigi

We wsi znajduje się kościół św. Jadwigi z lat 1958–1960.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 400 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  3. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  4. Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Guttentag, www.verwaltungsgeschichte.de:80 [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-09].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ciasna (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Lubliniec County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubliniec County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.87 N
  • S: 50.48 N
  • W: 18.45 E
  • E: 19.13 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Oswietlenie kosciola sw. Jadwigi w Jezowej.jpg
Autor: Paweł Ceglarek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Oświetlenie kościoła pw. sw. Jadwigi w Jeżowej
Jezowa church.jpg
(c) Paweł0509 z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Jeżowa - Kościół św. Jadwigi
MOs810 WG 2018 8 Zaleczansko Slaski (Jezowa).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wieś Jeżowa w woj. śląskiem.
Poswiecenie wiezy koscielnej w Jezowej.JPG
Autor: Paweł0509, Licencja: CC BY-SA 4.0
Poswiecenie wiezy koscielnej w Jezowej
Jezowa z lotu ptaka.JPG
Autor: Paweł0509, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jezowa z lotu ptaka